Amsterdamse gemeenteraad kritisch op ingrijpen bij studentenprotesten

In een spoeddebat heeft de Amsterdamse burgemeester Femke Halsema aan een kritische gemeenteraad uitleg gegeven over de keuzes die zij samen met de driehoek (burgemeester, politie en justitie) heeft gemaakt rondom de ontruiming van UvA-gebouwen deze week.

Pro-Palestijnse betogers eisen dat de Amsterdamse universiteiten hun banden met Israël verbreken en bezetten daarom meerdere dagen het terrein van de Universiteit van Amsterdam (UvA). Halsema zegt dat het besluit om in te grijpen bij het protest pas werd genomen toen de demonstratie niet meer vreedzaam was.

De gemeenteraad is kritisch. Alle partijen hebben vragen over de afwegingen van de driehoek. De linkse partijen willen weten of het geweld dat de politie gebruikte niet buitensporig was. Rechtse partijen willen juist weten waarom de demonstratie zo uit de hand kon lopen.

Sympathisanten

Halsema benadrukt dat de demonstratie van maandag op de Roeterseilandcampus uit de hand liep toen groepen van buiten de universiteit zich aansloten bij het protest. "Zij leken uit te zijn op een confrontatie."

Korpschef Frank Paauw van de Amsterdamse politie zegt dat een deel van de demonstranten mogelijk uit de hoek van krakers of de antifascistische beweging komt. "Als je ziet hoe snel barricades op Roeterseiland en in het centrum werden opgebouwd, zal dat niet door onervaren studenten zijn gedaan."

Halsema reageerde ook na afloop van het spoeddebat:

De universiteit vroeg meerdere keren aan de betogers om te vertrekken. Dat gebeurde niet en de UvA gaf aan aangifte te willen doen. Uiteindelijk werd midden in de nacht ingegrepen door de politie.

Volgens Halsema had de situatie niet uit de hand hoeven lopen. "De klappen die vielen waren niet nodig geweest als mensen naar de politie hadden geluisterd, en gewoon waren vertrokken zoals de politie hen opdroeg."

Verschillende partijen in de raad willen weten hoe het kan dat ook vreedzame demonstranten klappen kregen. Daarover zegt Halsema: "Als mensen zien dat het uit de hand loopt, dan weten ze dat het naar kan worden."

Korpschef Paauw sluit zich daarbij aan. "Op zo'n moment kunnen we niet inschatten wie vreedzaam demonstreert en wie niet." Hij benadrukt verder dat het onmogelijk was om contact te krijgen met de demonstranten. "Daar leken afspraken over gemaakt." Een vreedzaam einde van de demonstratie was volgens hem onmogelijk.

Volgens Halsema is er veel schade. "Er is voor honderdduizenden euro's aan kunst stukgemaakt, er is allerlei huisraad op straat gesmeten." Ze vindt het verwonderlijk dat sommige partijen vinden dat ze dat toe moet staan, omdat de situatie in Gaza zo ernstig is.

'Er hoort geen politie op de campus'

In de zaal was veel publiek aanwezig en was de beveiliging flink opgeschroefd. Ook waren er agenten aanwezig. Buiten de Stopera hadden zich zo'n tweehonderd pro-Palestina demonstranten verzameld.

Het debat begon met enkele insprekers. Volgens hen was er sprake van politiegeweld en mag dat nooit ingezet worden tegen vreedzame demonstranten. Sophie Schwartz, ook wel bekend als zangeres Sophie Straat, voelde een "saamhorig gevoel van broederschap" bij de demonstraties van afgelopen week. "Totdat de politie ingreep."

Rébecca Franco, onderzoeker aan de UvA, zei met "huivering te hebben gekeken" naar de bulldozers, ME en politiehonden op de campus van de UvA. "Er hoort geen politie op de campus."

Studentenraad eist aftreden bestuur

De hoofdstad is al dagenlang het decor van grote pro-Palestijnse protesten rond de Universiteit van Amsterdam. Begin deze week hadden demonstranten tenten opgezet op de Roeterseilandcampus. Twee bruggetjes en de toegang naar de campus bij de Nieuwe Prinsengracht werden geblokkeerd met pallets en andere spullen. Tijdens de ontruiming daarvan was het onrustig op het Roeterseiland. Volgens de politie gebruikten demonstranten geweld.

Woensdag werd het Binnengasthuisterrein door de politie ontruimd nadat de UvA aangifte had gedaan, onder meer omdat er vernielingen waren aangericht in de gebouwen.

Volgens de burgemeester zal, net als anders, worden onderzocht of het geweld dat de politie gebruikte disproportioneel was.

De Studentenraad van de UvA eist vrijdagavond het aftreden van het bestuur van de universiteit. De raad veroordeelt "het politiegeweld dat is ingezet om protesten te onderdrukken". De raad schrijft ook dat het bestuur de veiligheid van studenten en medewerkers ernstig in gevaar heeft gebracht "door toevlucht te nemen tot geweld". Wel betreurt het studentenorgaan de vernielingen op de campus.