Kazachstan heeft aan Nederland gevraagd mee te helpen met de bestrijding van de overstromingen in het grensgebied van Rusland en Kazachstan. Nederland beraadt zich nog op het verzoek.
Het Centraal-Aziatische land wil dat Nederlandse experts assisteren bij de informatievoorziening over de watersnood, bijvoorbeeld door waterstromen in kaart te brengen en mensen op tijd te waarschuwen. Ook zouden de experts zich kunnen buigen over de lange termijn: hoe dit soort rampen in de toekomst te voorkomen.
Ergste overstroming in bijna een eeuw
Al twee weken lang teistert een stortvloed aan smeltwater het Oeralgebergte, Siberië en Kazachstan. Het zijn de ergste overstromingen in bijna een eeuw. Inmiddels hebben ruim 120.000 mensen hun huis moeten verlaten, meldt persbureau Reuters.
Bovendien is nog niet al het leed geleden. Over een kleine twee weken wordt de piek van het water pas verwacht in, zoals in de Russische stad Tjoemen. Vooralsnog is onbekend of er ook mensen zijn verdronken.
Inwoners van het gebied vinden dat de lokale autoriteiten tekortschieten met de hulpverlening en informatievoorziening. Zo weten veel mensen niet of en wanneer hun huis onder water komt te staan. De lokale bevolking hoopt op hulp uit Moskou, maar vanuit het Kremlin blijft het vooralsnog stil.
Dus klopt de Kazachse regering nu aan bij Nederland. Het verzoek komt specifiek van dat land, niet van Rusland.
We voelen ons aan onze stand verplicht om iets te doen.
Rob Steijn is als overstromingdeskundige verbonden aan het team van ambtenaren en experts dat helpt bij rampbestrijding. Net als Kazachstan kloppen ook andere landen regelmatig aan bij dat Nederlandse team, zo hielp Steijn ook bij de overstromingen in Libië vorig jaar.
Het verzoek uit Kazachstan is pas net binnen, dus Nederland heeft nog geen officieel antwoord geformuleerd. "Er zijn ook initiatieven vanuit de VN", zegt Steijn. "We moeten het met elkaar afstemmen. Maar we voelen ons aan onze stand verplicht om iets te doen."
Het gebied dat onder water staat bedraagt qua oppervlakte één à twee keer Nederland, schat Steijn op basis van de recentste gegevens. "Dat kan een halve meter hoog zijn, maar ook meerdere meters. Dat heeft enorme gevolgen in gebieden met huizen en fabrieken."
Inwoners van Orsk moesten hun huizen verlaten en naar een noodopvang toe:
Het Russische ministerie van Rampbestrijding heeft ook een delegatie naar het gebied gestuurd, maar dat leidt bij de lokale bevolking alleen maar tot "scepsis en cynisme", zegt Ruslandkenner Hubert Smeets.
"Op Telegram-kanalen zijn beelden verschenen waarin je een krankzinnige boot ziet met functionarissen van het ministerie in vol ornaat, die dan door een ondergelopen straat vaart alsof het een militaire operatie is, terwijl de plaatselijke bevolking in kleine kanootjes probeert zich een weg te banen."
Geen prioriteit in het Kremlin
De overstroomde gebieden rond de steden Orenburg, Orsk en Tjoemen mogen dan Russisch grondgebied zijn, president Poetin heeft volgens Ruslandkenner Hubert Smeets weinig zin om goede hulp te bieden. "Omdat het niet het gebied is waar de huidige Russische rijkdom, olie, aardgas en andere grondstoffen vandaan komen."
Eerder zei Poetin dat hij de situatie in de gaten houdt, maar dat hij vooralsnog niet van plan is het rampgebied zelf te bezoeken.
Russische staatsmedia berichten wel over de overstromingen, "maar het is niet het eerste item in de journaals". Er zou sprake zijn van achterstallig onderhoud aan Russische dammen, wat leidde tot een damdoorbraak en dus de overstromingen. Smeets vermoedt dat Poetin daarom niet zit te wachten op veel media-aandacht voor de ramp.