Kroes start monsterklus bij ontluisterend Ajax: nieuwe coach, schoonmaak selectie en meer

• Sam Porskamp

  volgt Ajax namens NOS Sport

"Waar begin je aan?" Het is de vraag die de nieuwe directeur van Ajax, Alex Kroes, het meest werd gesteld de afgelopen maanden. De voormalig directeur van Go Ahead Eagles en AZ start vandaag de grootste klus van zijn leven: het geïmplodeerde Ajax erbovenop helpen.

Kroes kan gelijk aan de bak met een aantal dringende dossiers. "De komende tijd staat in het teken van een duidelijke structuur neerzetten, richting geven en rust creëren. Het gaat om samen opleiden, ontwikkelen en winnen. Maar ook om plezier en impact maken", meldt hij op de Ajax-website.

Ajax stond er niet eerder zo slecht voor als nu. De nummer vijf van de eredivisie kan koploper PSV na 25 speelronden al niet meer achterhalen - een negatief clubrecord - en Kroes zag donderdagavond vanaf de tribune in Birmingham dat zijn nieuwe club met een ontluisterende nederlaag werd uitgeschakeld door Aston Villa (4-0) in de Conference League, het derde niveau in Europa.

Kroes' voorganger Edwin van der Sar zei ooit op te stappen mocht Ajax op dat niveau uitkomen.

Noodverbandjes

De huidige staat van Ajax is het gevolg van jarenlange onduidelijkheid en verkeerde keuzes bij de invulling van cruciale posities. Aan al die noodverbandjes moet met de komst van Kroes een einde komen. Iets dat hem volgens ingewijden wel toe te vertrouwen is.

Met zijn directe managementstijl en vasthoudende visie, die hij tentoonspreidde bij het opbouwen van zaakwaarnemerskantoor SEG - inmiddels een van de grootste ter wereld - en bij voetbalclubs Go Ahead en AZ zal hij weinig aan het toeval overlaten.

De opvolger van tijdelijk directeur Jan van Halst en diens voorganger Van der Sar wil snel een beslissing nemen over wie er volgend seizoen hoofdtrainer is. Zoals afgesproken zal de huidige coach, John van 't Schip, na dit seizoen een andere rol krijgen binnen de organisatie.

Een naam die intern wordt genoemd én geroemd is die van Jong Ajax-trainer Dave Vos. Hij scoort hoog op veel gebieden die de beleidsbepalers belangrijk achten.

Met zijn gedrevenheid en visie past hij in het beoogde plaatje, alleen wordt er tegelijkertijd getwijfeld of dit al het moment is om Vos, die tot vorig jaar alleen de rol van assistent en jeugdtrainer vervulde, naar voren te schuiven.

Ook Pepijn Lijnders, de afzwaaiend assistent van succestrainer Jürgen Klopp bij Liverpool, is een naam die rondzingt. Al is het niet duidelijk of hij als hoofdtrainer of assistent gezien wordt. Lijnders gaat de komende interlandperiode met zijn zaakwaarnemer om tafel om te kijken naar alle mogelijkheden.

Pascal Jansen, die Kroes nog kent van zijn tijd in Alkmaar, werd sinds zijn ontslag bij AZ al twee keer in de Johan Cruijff Arena gesignaleerd en staat bij Ajax al een tijdje op de radar. Overigens moest daar volgens zijn belangenbehartiger niet te veel achter worden gezocht. "Het was meer gewoon een wedstrijdje bezoeken, zoals hij dat ook bij andere clubs doet. Maar dat hij op een lijstje staat, is al sinds de zomer bekend."

In Studio Voetbal opperde Rafael van der Vaart nog een opvallende naam: Ruud van Nistelrooij. Die heeft sinds zijn vertrek bij PSV de handen vrij:

Ook wordt er gespeculeerd over een terugkeer van huidig Manchester United-trainer Erik ten Hag, niet geheel onlogisch aangezien hij is aangesloten bij het door Kroes opgerichte zaakwaarnemerskantoor SEG. Nu Kroes is begonnen, zal de zoektocht concreter worden, waarbij ook de nog aan te stellen directeur transfers een belangrijke rol gaat spelen.

Dossier 'grote schoonmaak selectie'

Deze nieuwe directeur, die zich voornamelijk gaat bezighouden met transferzaken, staat hoog op het wensenlijstje van Kroes. Sinds het vertrek van Sven Mislintat is hoofd scouting Kelvin de Lang verantwoordelijk voor de transfers en contractverlengingen.

Met het binnenhalen van routinier Jordan Henderson en de contractverlenging van de talentvolle Jorrel Hato is men binnen Ajax tevreden over De Lang, die daardoor ook kandidaat is voor de functie van directeur transfers.

Verder komen er nog geen kanshebbers naar buiten, maar wie het ook wordt: haast is geboden, want de selectie gaat op de schop. "Vier linkerverdedigers en geen enkele rechtsbuiten. Het is echt verschrikkelijk", werd Kroes geciteerd in het boek Ajax in Crisis. Het is geen geheim dat Kroes niet onder de indruk is van het werk van Mislintat, die hij in hetzelfde boek een "meesteroplichter" noemde.

Een schets van de huidige organisatiestructuur van Ajax, met de nuance dat er de komende tijd ook nog wat verschuivingen zullen plaatsvinden:

Niet zo gek dus dat meer dan de helft van de zomeraankopen op de nominatie staat om verkocht te worden. De zaakwaarnemers van de betreffende spelers zijn al op de hoogte gesteld.

Het belooft dus (weer) een drukke zomer te worden in Amsterdam. Naast de verkoop moeten er namelijk ook spelers aangetrokken én behouden worden. Dat laatste wordt nog een hele klus, want voor smaakmakers Brian Brobbey, Steven Berghuis en Steven Bergwijn geldt dat ze na het desastreuze seizoen niet doof zullen zijn voor de lokroep van een zomers vertrek.

Kroes zal met zijn netwerk en kennis van de transfermarkt, in nauw overleg met de nieuwe transferdirecteur, een actieve rol spelen in de samenstelling van de selectie.

Kruisbestuiving

Kruisbestuiving zal de komende tijd sowieso een adagium zijn binnen Ajax. Het schortte sinds het vertrek van de driehoek Ten Hag (trainer), Marc Overmars (technisch directeur) en Van der Sar (algemeen directeur) aan goede samenwerking tussen alle geledingen.

Met Kroes, Marijn Beuker (directeur voetbal) en De Lang (tijdelijk directeur transfers) heeft Ajax beleidsbepalers in huis die op dezelfde manier denken en bij wie er veel overeenkomsten te ontdekken zijn. Ze verkiezen feiten boven onderbuik en geven hoog op van het creëren en formuleren van een duidelijke visie.

Maar, wordt daar altijd snel bij gezegd: daarbij wordt nadrukkelijk gekeken naar de praktijk. Allemaal hebben ze hun leven lang een voorliefde voor Ajax en bij allen is het lijntje naar adviseur Louis van Gaal kort.

Het nieuwe hoofd jeugdopleiding moet in datzelfde malletje passen. Na het vertrek van Saïd Ouaali werd er ook op dit vlak voor een tijdelijke oplossing gekozen met Edmond Claus, die na dit seizoen vertrekt. De eigen jeugd zou het kapitaal van de club moeten zijn. Kroes, die zelf ook ooit in de opleiding van Ajax voetbalde, weet dat als geen ander.

Mythische status

De verwachtingen zijn torenhoog in Amsterdam, waar de supporters na een seizoen met louter dieptepunten snakken naar sterk leiderschap. "Kroes heeft een ongekend mythische status gekregen. Het is alsof Jezus straks komt neerdalen bij Ajax", schetste ESPN-analist Kenneth Perez eerder al treffend.

Zelf predikt Kroes vooral rust en geduld. Over een paar maanden, als Ajax de eerste stappen vooruit heeft gezet (of niet), mag het eerste oordeel worden geveld.

Kijk hieronder naar een fragment uit Studio Voetbal over wat er is afgesproken bij Ajax over contact met voetbalmanagementkantoor SEG, opgericht door de nieuwe Ajax-directeur Alex Kroes: