Kijker profiteerde van streamingstrijd, maar gaat nu meer betalen
De grote videodiensten knokten de afgelopen jaren in streaming wars om de kijker. Die zat daardoor op de eerste rij met veel nieuwe films en series en bovendien goedkope abonnementen. Maar die tijd lijkt nu voorbij.
Zo heeft Netflix het moeilijker gemaakt om abonnementen te delen. Ook introduceerden streamgiganten goedkopere abonnementen waar reclame bij zit. Daarnaast wordt het kijken duurder. Zo verhogen Disney+, Apple TV+, Prime Video, Videoland en Viaplay de prijzen van diverse abonnementen.
Netflix werd ook duurder dit jaar in andere Europese landen, maar zegt in Nederland vooralsnog geen prijsverhoging van plan te zijn. Over de prijs van HBO, dat volgend jaar met Discovery+ opgaat in HBO Max, is nog niets bekend.
De tijd dat videoplatforms met lage prijzen snel een grote klantenbasis op wilden bouwen is voorbij, constateert Jan-Piet Nelissen, partner en mediadeskundige bij advieskantoor Deloitte. "Ze zijn ze er nu wel achter dat je voor die bedragen geen winstgevend verdienmodel kunt maken", zegt hij.
Vanwege grote verliezen kwamen diverse videoaanbieders het afgelopen jaar terug van wilde groeiplannen. Het Scandinavische Viaplay trok zich uit veel landen terug en in de resterende landen, waaronder Nederland, verhoogde Viaplay de prijzen. In Nederland ging ook een streep door de geplande nationale producties.
"We komen uit de tijd waarin platforms miljarden spendeerden aan grote producties, dat is nu voorbij", constateert filmjournalist Nico van den Berg. "De focus komt nu meer te liggen op geld verdienen."
Een paar jaar geleden was het heel aantrekkelijk om goedkoop of zelfs gratis geld te lenen. Ook dat is voorbij. "Dat betekent dat het aanbod wordt teruggeschroefd", verwacht Van den Berg. "De gevolgen van de Hollywood-staking kosten ook geld. De bomen groeien niet meer tot in de hemel."
Het betekent, verwacht hij, dat er meer geleund gaat worden op bewezen successen. Echte nieuwe hitseries bij de grootste namen, ziet Van den Berg niet. Zo heeft HBO, dat jaren kon teren op Game Of Thrones, geen nieuwe productie die er in zijn ogen uitspringt. Hetzelfde geldt voor Disney+.
Nederlandse producties
Nederlandse film- en seriemakers profiteren nog wel van de streaming wars. Tien jaar terug bij de lancering van Netflix in Nederland hoopten zij op meer investeringen en dat scenario voltrok zich. In 2012 lag het productievolume in films en series van eigen bodem nog op 107,5 miljoen euro, vorig jaar was dat met 219,4 miljoen euro ruim het dubbele, blijkt uit cijfers van het Filmfonds.
Hoewel het Filmfonds nog geen definitieve cijfers over 2023 heeft, wordt over dit jaar een verdere stijging verwacht.
Netflix is in Nederland nog altijd veruit het populairst:
Daarbij geldt vanaf 1 januari een nieuwe investeringsplicht voor grote streamplatformen in Nederland. Netflix laat weten dat "authentieke verhalen uit eigen land en taal" in alle landen waar het actief is belangrijk zijn. "We zijn de afgelopen jaren dan ook meer gaan investeren in lokale content en lokaal creatief talent. Dit zal de komende jaren alleen maar toenemen, ook in Nederland."
Canal+ zegt nu nog geen Nederlandse producties aan te bieden, maar dit de komende jaren wel te willen doen.
Sport kostbaar
Lang werd ook gedacht dat sport de strijd om de kijkersgunst kon beslechten voor streamingplatforms. Zo bemachtigde Amazon twee jaar geleden in Duitsland de uitzendrechten voor de Bundesliga en rukte Viaplay op met de Formule 1. Maar Viaplay zit sinds dit jaar diep in de financiële problemen en trekt zich daarom uit veel landen terug.
In de VS biedt Disney inmiddels gecombineerde abonnementen aan met dochter ESPN, dat in Nederland dit jaar de uitzendrechten van de eredivisie behield. Het nieuwe HBO Max zal ook sport via Eurosport aanbieden.
Nelissen benadrukt dat investeren in sport heel kostbaar is. "De licentiekosten stijgen nog altijd, in tegenstelling tot die van films en series. Daarnaast krijg je die licentie tijdelijk. Een film of serie is van jou, sportrechten ben je na een aantal jaar kwijt. Vergeet daarnaast de productiekosten niet. Als je eenmaal de licentie binnen hebt, moet je er nog naartoe met camera's, een crew en presentatoren."
Netflix heeft dat opgevangen door sportdocumentaires aan te bieden, en door zelf een tennistoernooi te organiseren, volgend jaar in Las Vegas. In The Netflix Slam staat Rafael Nadal tegenover Carlos Alcaraz.
