Met de overname van RTL wil mediareus DPG verder in omvang groeien
Wie 's ochtends het AD op de mat krijgt, op het werk het nieuws volgt via NU.nl, 's middags in de auto naar huis Qmusic luistert en 's avonds RTL Nieuws kijkt, gebruikt straks mogelijk de hele dag producten van DPG Media. En dat is precies waarom niet iedereen uitkijkt naar de geplande overname van RTL Nederland door de Belgische uitgever, die naar eigen zeggen tachtig "ijzersterke merken" heeft. Vanochtend werd bekend dat DPG 1,1 miljard euro biedt voor de Nederlandse tak van RTL.
DPG is zonder RTL in Nederland al een mediareus, mét RTL groeit die nog verder in omvang. Stemt de toezichthouder ermee in, dan ontstaat een concern met de grootste commerciële tv-zender (RTL 4), de grootste commerciële radiozender (Qmusic), twee van de grootste nieuwssites van het land (NU.nl en AD.nl) en de grootste Nederlandse streamingsdienst, Videoland.
Bovendien is DPG nu al de grootste krantenuitgever, met titels als de Volkskrant, Trouw, het AD en veel regionale kranten. Kortom: een mediareus met enorme invloed op de mediaconsumptie. Het roept de vraag op welke gevolgen zo'n overname heeft voor de zogeheten pluriformiteit van de media. Kort gezegd: hoe verschillend zijn Nederlandse media straks nog?
Genoeg verschillende media
Bij journalistenvakbond NVJ zijn ze in ieder geval bezorgd. Algemeen secretaris Thomas Bruning wijst erop dat één Vlaams bedrijf nu veel journalistieke titels op alle denkbare platforms in handen krijgt. "Op de korte termijn zal het publiek er niet zoveel van zien, maar op de langere termijn zal bekeken worden of titels niet overlappen, of bepaalde redacties niet overlappen. Dan krijg je als publiek een schraler aanbod."
RTL-topman Sven Sauvé zegt dat de bedrijven elkaar juist aanvullen, en maakt zich geen zorgen over het verdwijnen van titels. "Wat DPG niet heeft in Nederland is streaming en lineaire televisie. Daar zijn wij als RTL dan weer heel sterk in. Als je die krachten bundelt heb je een heel mooi bedrijf."
Maar, zegt Bruning (NVJ), er zit nu al overlap in de titels. "AD en NU.nl zitten al bij DPG, daar komt RTL Nieuws-online bij. Je moet heel goed kijken dat dit volwaardig overeind blijft en dat er niet achter de schermen heel veel nieuws gedeeld gaat worden." Bruning wil dat redactiestatuten, waarin de onafhankelijkheid van redacties is gewaarborgd, "stevig zijn". Ook wil hij garanties dat redacties in volle omvang overeind blijven.
Eerder wilde RTL nog fuseren met Talpa, het mediabedrijf van John de Mol. Dat leidde tot veel kritiek van de Bond van Adverteerders, omdat daardoor één mediabedrijf veel macht zou hebben over televisiereclame. Nu zegt de bond "positief-kritisch" te zijn.
In een verklaring zeggen de adverteerders dat beide bedrijven elkaar vooral aanvullen met verschillende media. "Tegelijk is het belangrijk dat er gezonde concurrentie op de Nederlandse mediamarkt blijft, met voldoende keuzemogelijkheden voor adverteerders en verantwoorde tarieven", zo klinkt het.
RTL-topman Sauvé wijst erop dat er op de advertentiemarkt tegenwoordig veel concurrentie is van internationale bedrijven als Google en Meta, het moederbedrijf van Facebook. "Zij hebben hele diepe zakken. Lokaal wil je dan de kracht hebben om een goed antwoord te geven." Daarbij is ook de Nederlandse consument gebaat, denkt hij.
Gevolgen voor journalisten en fotografen
Toch komt de overname ook op een saillant moment. Vorige week werd het werk bij veel DPG-titels neergelegd, omdat het bedrijf niet over de brug komt met een in de ogen van de werknemers fatsoenlijke inflatiecorrectie. En komende week willen veel redacties een halve dag gaan staken.
"We vinden dit echt shocking", zegt freelance fotograaf Ivo van der Bent, die betrokken is bij de acties. De topman van DPG heeft een rondje langs de kranten gemaakt om uit te leggen dat er geen geld was voor een betere vergoeding, zegt Van der Bent. "Nu blijkt er toch nog wat geld op de plank te liggen."
Bruning (NVJ) ziet in de overname de bevestiging dat er bij DPG genoeg geld is om mensen beter te betalen. Dat hoort hij ook terug van de DPG-redacties. "Eens te meer is duidelijk dat er in Nederland zeer gezonde mediabedrijven zijn die de eisen die wij stellen moeten kunnen matchen. In dat opzicht denk ik dat er extra druk zit op de bedrijven: kom nu met een goede deal. De journalisten verdienen dat."