Shorttrackster Van Kerkhof doet onderzoek voor hartpatiëntjes: 'Mooi iets terug te geven'
Wie Yara van Kerkhof in haar witte jas door de lange gangen van het Sophia Kinderziekenhuis ziet lopen, zal niet direct een olympisch shorttrackkampioene in haar ontwaren.
De wereld van snijvaste schaatspakken, blokjes op het ijs, penalty's en podia lijkt ver weg. Van Kerkhof brengt tijdens de zomermaanden namelijk veel tijd door in het Rotterdamse ziekenhuis, waar zij als student bewegingswetenschap onderzoek doet naar methodes om de hartslag van jonge patiënten te monitoren.
'Het Sophia' is bekend terrein voor Van Kerkhof (33), die er als kind een openhartoperatie moest ondergaan. Het was haar ouders opgevallen dat de kleine Yara vaak moe en ziek was en niet goed groeide. De oorzaak van de kwalen viel te herleiden naar het hart.
"Ik had een gaatje tussen de boezems van mijn hart, waardoor het bloed niet liep zoals het moest." Inmiddels heeft de wetenschap zich doorontwikkeld en kan een dergelijk euvel in veel gevallen verholpen worden via de lies. Maar de 7-jarige Yara wachtte destijds een zware ingreep.
Oude foto's
Als de volwassen Van Kerkhof foto's bekijkt van haar kleinere ik in het ziekenhuis, komen ook de herinneringen weer boven. Zo wijst ze op een afbeelding, waar ze - gekoppeld aan slangetjes en apparatuur - in een bed op de intensive care ligt, na de operatie.
"Ik had nog een buisje in mijn keel voor de beademing, waardoor ik niet kon praten. Toen ik wakker werd, wilde ik zeggen dat ik moest plassen. Maar dat kon ik niet, dat was best wel eng."
Op een andere foto toont de kleine Yara het litteken op haar borst aan haar vader en zus. "Je kunt wel een beetje aan mij zien dat ik het eng vond. Ik heb dat litteken sowieso lange tijd vervelend gevonden. Maar na verloop van tijd hoort het gewoon bij je en was het niet meer erg."
Elf dagen verbleef Van Kerkhof destijds in het ziekenhuis, waar ze al snel op een kinderfietsje door de gangen racete en haar huiswerk maakte. "Als kind herstel je supersnel", weet ze nu.
'Heeft misschien juist geholpen'
De medische voorgeschiedenis was voor Van Kerkhof geen beletsel om uit te groeien tot een shorttrackster met een goedgevulde prijzenkast. "Het heeft mij ook veel geleerd, als kind. De operatie was naar en pijnlijk, maar ik had het nodig om beter te worden. Je leert om door te zetten. Misschien heeft het mij juist geholpen."
Van Kerkhof vindt het bijzonder om als dertiger terug te keren in het ziekenhuis. Niet meer als patiënt, maar als onderzoeker. "Ik ben heel erg dankbaar dat voor mij één operatie genoeg was, dat ik mijn dromen kon volgen en zelfs naar de Olympische Spelen ben geweest en daar medailles heb gewonnen."
"Ik gun het ieder kind zijn dromen te volgen. Maar dat is nog lang niet zover. Er zijn nog genoeg kindjes die wel moeite hebben. Ik vind het heel mooi om iets terug te kunnen geven."
Veel kindjes met een aangeboren hartafwijking of een hartritmestoornis moeten toch wel oppassen als ze sporten of spelen.
En dus ontvangt ze in haar spreekkamer op de afdeling kindercardiologie jonge hartpatiënten en hun ouders en probeert ze hen te betrekken bij het onderzoek dat zij verricht. Dat onderzoek is gericht op de manieren waarop de hartslag kan worden geregistreerd. De standaardmethode, waarbij plakkers met elektroden op het lichaam van de patiënt worden aangebracht, ervaren veel kinderen als onprettig.
"Ze moeten die plakkers 24 uur dragen, soms zelfs 48 uur. Dat gaat irriteren, al de draadjes die bungelen. Veel kinderen hebben ook een litteken, waar de plakker dan op moet. Voor veel kindjes is het niet zo'n heel fijn onderzoek."
Er wordt getest met alternatieve meetmethodes: een shirt waarin de elektroden zijn verwerkt en een polsbandje. Voor haar onderzoek rust Van Kerkhof de patiënten gelijktijdig uit met de plakkers, het shirt én het polsbandje. Op die manier kan zij verifiëren of de drie methodes tot eenzelfde registratie komen.
Een comfortabeler manier van registreren maakt het de jonge patiënten ook gemakkelijker om te sporten. En daaraan is Van Kerkhof veel gelegen. "Heel veel kindjes met een aangeboren hartafwijking of een hartritmestoornis moeten toch wel oppassen als ze sporten of spelen. Dus het is heel erg belangrijk dat we ze kunnen monitoren op een fijne en veilige manier, waardoor iedereen er gerust op is als die kinderen gaan sporten. Want sporten is voor iedereen gezond en leuk."
Van Rotterdam naar Heerenveen en terug
De zomerperiode, waarin het wedstrijdseizoen van de shorttrackers stilligt, maakt het Van Kerkhof mogelijk om intensief betrokken te zijn bij het onderzoek in het kinderziekenhuis. Delen van de week verblijft ze daarvoor in Rotterdam, terwijl ze op andere dagen haar trainingen in Heerenveen afwerkt. Als de competities in het najaar weer beginnen, legt ze de focus weer vooral op de sport.
Maar Van Kerkhof sluit niet uit dat de stage in het ziekenhuis na haar actieve sportcarrière een vervolg krijgt. "De shorttrackwereld ken ik heel goed. Maar ik wilde heel graag ervaren hoe het hier was om te kijken of het iets is waar mijn toekomst kan liggen. En ik heb het heel erg naar mijn zin, dus wie weet."
