De Chinese diplomaat Li Hui brengt morgen een bezoek aan Oekraïne. Hij is de hoogst geplaatste Chinese afgevaardigde die het land bezoekt sinds de Russische invasie. Wie is deze diplomaat en wat hoopt China te bereiken met zijn bezoek?
Li is de speciale gezant voor Euraziatische aangelegenheden in China. Tot 2019 was hij tien jaar lang de ambassadeur in Moskou. Hij spreekt vloeiend Russisch en kreeg zelfs een onderscheiding van president Poetin in de 'Orde van de Vriendschap'. "Hij is iemand die totaal niet neutraal overkomt op Europa en Oekraïne", zegt China-deskundige Ardi Bouwers in gesprek met Nieuwsuur.
Desondanks denkt Bouwers dat de intentie van China om te bemiddelen tussen Oekraïne en Rusland wel degelijk serieus is. "Sinds Xi op bezoek is geweest bij Poetin, heeft hij gezegd dat hij een poging wilde doen om bij te dragen aan vrede. Je ziet een beweging vanuit China dat ze willen laten zien dat ze een belangrijke rol willen spelen."
Deuk in de vriendschap
Officieel neemt China geen standpunt in het conflict in, maar daar is internationaal twijfel over. Sinds de invasie heeft Peking slechts enkele keren contact gehad met Kyiv. Met Moskou waren er tientallen contactmomenten, zowel digitaal als in persoon.
Toch lijkt de vriendschap tussen China en Rusland niet zo sterk als die eens was. In februari vorig jaar, vlak voordat Rusland Oekraïne binnenviel, spraken Xi en Poetin tijdens de Olympische Spelen in China nog over hun 'vriendschap zonder grenzen'. "Na Xi's recente bezoek aan Poetin viel op dat in Chinese gespreksverslagen die vriendschap niet werd genoemd. En de contracten voor een gaspijpleiding waar Rusland op zit te azen zijn ook niet getekend."
Charme-offensief
Bouwers ziet het sturen van diplomaat Li als een 'charme-offensief' om aan het Westen te laten zien dat China niet alleen maar aan de kant van Rusland staat. Bovendien heeft Xi helemaal geen belang bij de oorlog, zegt Bouwers. "Xi is vanaf zijn aantreden bezig geweest een wig te drijven tussen Europa en de VS. Na het uitbreken van de oorlog was de NAVO weer relevant en ontstond er weer een hechte alliantie tussen de Europeanen en Amerikanen. Alles waar Xi jaren aan had gewerkt, was binnen een week weg."
"China is nu een langer spel aan het spelen waarin het decimeren van de macht van de VS van groot belang is. Onderdeel daarvan is dit diplomatieke offensief om te laten zien: de wereld kan niet om China heen."