Nog meer meldingen van telefonische oplichting in 2022

De Fraudehelpdesk ontving in 2022 meer meldingen over telefonische oplichting dan het jaar ervoor: een toename van 18 procent. In totaal ontving de hulpdesk ongeveer 500.000 belletjes en mailtjes over fraude aan de telefoon. Daarbij werd financiële schade gemeld van ruim 43 miljoen euro in totaal.

Volgens Marloes Kolthof, directeur van de Fraudehelpdesk, zou de stijging zijn ontstaan doordat dit soort fraude een verdienmodel geworden is van met name hoogopgeleide mensen. Die gebruiken datalekken en het darkweb om aan informatie te komen waarmee ze mensen kunnen oplichten. "Hoe meer gegevens je hebt, hoe makkelijker het is om je op te lichten", zegt Kolthof.

Het gaat hier vooral om telefoonfraude met behulp van een Engelstalig bandje, gaat Kolthof verder. "In dat bandje hoor je dan dat iemand op jouw naam bijvoorbeeld een auto heeft gehuurd waarin drugs zijn gevonden. Daarbij vragen ze dan om je bankgegevens."

Bij de helpdesk verwachtten ze niet dat mensen daarin zouden trappen: "Het blijkt dat het vooral expats zijn die niet precies weten hoe het Nederlandse systeem werkt."

Verder kwamen er ook veel meldingen over neptelefoontjes zogenaamd door banken. Er wordt dan gezegd dat er een "zorgelijke" transactie ontdekt is en mensen meteen geld moeten overmaken naar een "kluisrekening".

Een andere vaak voorkomende vorm van online oplichting in het afgelopen jaar was webwinkelfraude. Vooral rond de feestdagen gebeurt dat vaak, vertelt Kolthof. "Bijvoorbeeld een mooie aanbieding voor een Playstation, of mooie laarzen die nergens anders meer te koop zijn, of concertkaartjes."

Verder zijn er afgelopen jaar ook meer meldingen van fraude met misbruik van bedrijfsgegevens. Daarbij was de schade 12,5 miljoen euro, een toename van 20 procent vergeleken met 2021. Ook kwamen in sommige gevallen de oplichters zelfs thuis bij slachtoffers, bijvoorbeeld als nep-bankmedewerker die kwam waarschuwen voor inbraken in de buurt en daarom sieraden moest meenemen.

Voorkomen

Kolthof waarschuwt voor telefonische oplichting en legt uit wat men kan doen om het te voorkomen: "Maak nooit geld over op basis van een telefoontje of tekstbericht. Wat we ook zien bij oudere mensen is dat ze op hun mobiel iemand aan de praat houden en met de vaste telefoon met het bedrijf bellen om te checken of het klopt dat ze worden gebeld."

Banken bouwen verschillende veiligheidsmaatregelen in om de fraude tegen te gaan, bijvoorbeeld door het onmogelijk te maken grote bedragen in een keer over te schrijven. Het duurt dan een paar uur voor de transactie gelukt is.