Afname plastic flesjes in zwerfafval stagneert

De afname van het aantal plastic flesjes in het zwerfafval is het afgelopen jaar gestagneerd. Dat blijkt uit een recente rapportage van zwerfafvalspecialist Dirk Groot, ook bekend als de 'Zwerfinator'.

Op 1 juli 2021 is statiegeld op kleine plastic flesjes ingevoerd. Een half jaar later was het aantal plastic flesjes in het zwerfafval gedaald met bijna 70 procent. Dat percentage bleef het afgelopen jaar onveranderd, terwijl het kabinet met de invoering van statiegeld op plastic flesjes een afname van 90 procent in 2022 wilde bereiken.

Groot constateert dat de reclamecampagnes, inzamelpunten en statiegeldmachines op treinstations niet tot een verdere afname hebben geleid. Hij registreerde in vijf jaar tijd 111.208 drankverpakkingen in 65 gemeenten over een afstand van ruim 3200 kilometer. De data die hij verzamelt worden gebruikt door onder meer Rijkswaterstaat.

Drie maatregelen

Groot stelt drie maatregelen voor om de gewenste daling van 90 procent te realiseren. Om te beginnen zou volgens hem op alle plastic flesjes statiegeld moeten worden geheven, dus ook op flesjes met bijvoorbeeld zuivel of sap. Ten tweede moeten er betere etiketten komen die niet makkelijk loslaten en ten slotte zouden ook beschadigde flesjes moeten worden geaccepteerd. Die laatste categorie heeft volgens Groot nu geen "opraapwaarde".

Overigens komt uit zijn onderzoek naar voren dat het aantal blikjes in het zwerfafval sinds de invoering van statiegeld op plastic flesjes is toegenomen met ruim 10 procent. Per 1 januari 2023 zou een wet ingaan voor statiegeld op blikjes, maar die werd met minimaal drie maanden uitgesteld nadat bedrijven hadden aangegeven dat er te veel onzekerheden zijn rondom levertijden van tel- en sorteermachines. Bij de blikjes voorziet Groot dezelfde soort problemen als bij de plastic flesjes wat betreft beschadigde exemplaren.