'Zware Russische verliezen bij Bachmoet' • Man in Kiev negeert vuurwerkverbod
In dit liveblog lees je de belangrijkste ontwikkelingen rond de oorlog in Oekraïne deze week.
Liveblog gesloten
Dit liveblog is nu gesloten. We gaan verder in een nieuw blog.
Oekraïne: zware verliezen Russisch leger bij Bachmoet
Volgens Oekraïne hebben de Russische strijdkrachten opnieuw zware verliezen geleden bij de stad Bachmoet. Om deze plaats in de oostelijke regio Donetsk wordt al maanden zwaar gevochten.
Gisteren zijn volgens de Oekraïense lezing 170 Russische militairen gedood rondom Bachmoet. Een commandant spreekt van een "lopende band des doods" voor de aanvallers.
Rusland heeft geen mededelingen gedaan over de strijd bij Bachmoet. Wel meldt staatspersbureau Ria Novosti dat een Oekraïense aanval bij de plaats Kreminna, in regio Loegansk, is afgeslagen door het Russische leger. De nieuwssite beweert dat Oekraïne hierbij 50 militairen heeft verloren.
Man in Kiev negeert vuurwerkverbod en riskeert jarenlange celstraf
Een 47-jarige inwoner van Kiev is tijdens de jaarwisseling opgepakt wegens het afsteken van vuurwerk. Vanwege de oorlog geldt in heel Oekraïne een vuurwerkverbod. Burgemeester Klytsjko zegt dat de gearresteerde man een celstraf oplopend tot vijf jaar riskeert.
De politie was ingeschakeld door omwonenden. Bij de arrestant thuis werd volgens de autoriteiten een grote voorraad vuurwerk gevonden. Hij wordt beschuldigd van het aanstichten van oproer. In Kiev klonk tijdens de jaarwisseling urenlang het luchtalarm, wegens drone-aanvallen.
Oekraïense soldaten vieren Oud en Nieuw in de loopgraven
Jaarwisseling of niet, veel soldaten brengen de nacht door in de loopgraven of aan het front. Ze proberen er het beste van te maken met een toost, nieuwjaarswensen en de toespraak van Zelensky.
Rusland bestookt Oekraïne met drones tijdens Nieuwjaarsnacht
Oekraïne heeft een onrustige Nieuwjaarsnacht beleefd met Russische drone-aanvallen op verschillende regio's. De Oekraïense luchtmacht zegt 45 drones van Iraanse makelij uit de lucht te hebben geschoten in de uren voor en na middernacht. Het is niet duidelijk of andere drones hun doelwitten wel hebben bereikt.
Het hoofd van de politie in Kiev plaatste op Facebook een foto van een neergehaalde drone met de tekst "Gelukkig Nieuwjaar" in het Russisch. Op verschillende plekken in het land, waaronder in Kiev, klonk urenlang het luchtalarm.
In zijn jaarlijkse nieuwjaarsspeech zei president Poetin gisteren dat de Russische troepen de steun hebben van het volk en dat de strijd wordt voortgezet. Zijn Oekraïense tegenstander, president Zelensky, sprak zijn volk in een videoboodschap moed in: "Ik wil ons allemaal één ding wensen: de overwinning. En dat is het belangrijkste."
Inwoners woonwijk Kiev zijn hun huis kwijt door beschietingen
Na de beschietingen op Kiev eerder op de dag trok een cameraploeg van persbureau AP de stad in. In een woonwijk troffen zij ontredderde burgers aan. Van sommigen zijn de huizen verwoest:
Oekraïne en Rusland ruilen ruim 220 gevangen militairen uit
Kiev en Moskou hebben een grote gevangenenruil bekendgemaakt. Het Russische leger meldt dat 82 van hun militairen zijn vrijgelaten door Oekraïne. Andersom zijn ruim 140 Oekraïense militairen vrijgelaten.
De twee vijanden ruilen wel vaker krijgsgevangenen uit, maar zelden gaat het om zulke grote aantallen in een keer.
Meer explosies gehoord in Kiev, na reeks raketaanvallen
Voor de tweede keer vandaag is Kiev volgens ooggetuigen opgeschrikt door een reeks explosies. Ook in de omgeving zijn nieuwe ontploffingen te horen.
Bij de Russische raketaanvallen eerder op de dag zijn volgens de Oekraïense autoriteiten meerdere gewonden en zeker een dode gevallen. Het is nog onduidelijk wat de gevolgen zijn van de nieuwe reeks explosies. Inwoners van Kiev worden met klem opgeroepen in de schuilkelders te blijven.
In deze fotoreeks zie je de schade van het eerste bombardement, en mensen in de schuilkelder:
Dode en gewonden gemeld bij raketaanvallen op Oekraïense steden
Kiev is volgens de autoriteiten getroffen door Russische raketaanvallen. Ook in de zuidelijke regio Mikolajiv en de westelijke regio Chmelnytsky zijn inslagen gemeld.
De burgemeester van Kiev meldt dat daar zeker een persoon is gedood bij het bombardement. Minstens zeven mensen zijn naar het ziekenhuis gebracht. Onder meer een huis en een hotel zijn getroffen door de raketten, zegt een woordvoerder van president Zelensky. Ooggetuigen spreken van zeker tien zware explosies. Op meerdere plekken in de stad zijn rookpluimen te zien.
Functionarissen melden op Twitter dat dit de schade is aan het geraakte hotel:
Op Oudjaarsdag geen feeststemming in Moskou: 'Wil dat papa thuiskomt'
Traditiegetrouw is het Rode Plein op Oudjaarsdag dé plek waar Russen de jaarwisseling vieren, maar dit jaar niet. De grote vuurwerkshow is afgelast en de gedachten van achtergebleven families zijn bij de mannen aan het front:
Oekraïne: 200 Russische militairen gedood in Cherson
Het Oekraïense leger beweert gisteren zo'n 200 Russische militairen te hebben gedood bij gevechten in de regio Cherson. Ook in de regio Zaporizja waren er beschietingen. Volgens de Oekraïense strijdkrachten zijn daar ruim honderd Russische militairen uitgeschakeld.
Het Russische leger heeft geen uitspraken gedaan over de gevechten in die twee regio's. Wel stelt het ministerie van Defensie dat Rusland twee straaljagers van het leger van Oekraïne heeft neergehaald boven de regio Donetsk.
Volgens Kiev zijn gisteren ook diverse drones van het Russische leger neergehaald. Het zou gaan om kamikazedrones en een verkenningstoestel. De Oekraïense krant The Kyiv Independent heeft een nieuw overzicht van de Russische verliezen - volgens het Oekraïense leger - getwitterd:
'Russische militairen in Oekraïne vrijgesteld van inkomstenbelasting'
Russische functionarissen en militairen in Oekraïne hoeven geen inkomstenbelasting te betalen, zegt het Kremlin. De aankondiging wordt gezien als een poging van de Russische autoriteiten om het leger, dat kampt met zware verliezen, te paaien.
De maatregel gaat volgens het decreet gelden in de door Rusland ingelijfde regio's Loegansk, Donetsk, Cherson en Zaporizja. In deze Oekraïense gebieden is gisteren een 'nieuwe grondwet' aangenomen, die door de Russische autoriteiten is opgelegd. Het Russische leger heeft geen van de vier illegaal geannexeerde gebieden volledig onder controle.
Ambassade: leg vuurwerktraditie uit aan gevluchte Oekraïners
Bereid Oekraïense vluchtelingen in Nederlandse opvanglocaties voor op het vuurwerk tijdens de jaarwisseling, die oproep doet de Oekraïense ambassade. "Het geluid van vuurwerk kan psychologisch moeilijk te verduren zijn voor sommige Oekraïners", zegt een woordvoerder tegen persbureau ANP.
Het geknal kan herinneringen oproepen aan de voortwoekerende oorlog. "We hopen daarom dat de mensen op de locaties waar Oekraïners tijdelijk verblijven uitleg aan onze burgers geven over wat ze kunnen verwachten." Het ambassadepersoneel meldt dat door vrijwilligers en Oekraïners via sociale media als Telegram informatie wordt gedeeld over de "tradities van de luide nieuwjaarsviering in Nederland".
Er zijn momenteel zo'n 86.000 Oekraïense vluchtelingen geregistreerd in Nederland. Zij verblijven in opvanglocaties van gemeenten of bij particulieren.
Boeren willen hun dieren niet achterlaten in verlaten dorpje
In Yampil, een dorpje aan de frontlinie in het oosten van Oekraïne zijn de meeste bewoners vertrokken. De Oekraïense autoriteiten roepen met folders de overblijvers op dat alsnog te doen. Een enkeling blijft, omdat ze hun konijnen, eenden, kippen en duiven niet aan hun lot willen overlaten.
De boeren vertellen waarom ze hun dieren niet willen achterlaten:
Nieuwe 'grondwet' aangenomen in geannexeerde gebieden Loegansk en Donetsk
De door Rusland ingelijfde regio's Loegansk en Donetsk hebben nieuwe 'grondwetten' aangenomen, meldt het het Russische staatspersbureau Tass. Rusland annexeerde de gebieden in september dit jaar, samen met Cherson en Zaporizja. De annexatie volgde op vijf dagen van schijnreferenda, waarbij inwoners onder dwang of in ruil voor hulp hun stem uitbrachten. Cherson werd vorige maand bevrijd door de Oekraïense troepen.
Het nieuwe bestuur van de regio's Loegansk en Donetsk bestaat voornamelijk uit Russen. De meerderheid van de gedeputeerden heeft volgens Tass de nieuwe, door Rusland opgelegde grondwet goedgekeurd.
Schade na raketinslag
Kiev is vannacht weer bestookt met raketten:
Poetin verwacht Xi in Moskou voor staatsbezoek
De Russische president Vladimir Poetin verwacht dat zijn Chinese ambtgenoot Xi Jinping komend voorjaar een bezoek brengt aan Moskou. Dat zei hij het openbare deel van een videogesprek tussen de twee leiders.
Xi bevestigde het bericht niet, maar zei wel dat China open staat voor een intensievere samenwerking. Poetin was eerder dit jaar in Peking voor de Olympische Winterspelen, vlak voor de Russische inval in Oekraïne. Ook ontmoette hij Xi afgelopen najaar op een top in Oezbekistan. China is voor Rusland economisch gezien steeds belangrijker: zo is de olie-export van Rusland naar China dit jaar flink gestegen.
In tegenstelling tot het Westen heeft China de Russische inval in Oekraïne niet veroordeeld. Volgens Moskou heeft Xi verklaard dat hij in de huidige situatie met Moskou wil blijven samenwerken.
Poetin zei dat hij streeft naar een nauwere militaire samenwerking met China. Vooralsnog zijn er geen signalen dat Peking zich in de oorlog in Oekraïne wil mengen.
Oekraïense luchtmacht: vannacht 16 drones neergehaald
De Oekraïense autoriteiten zeggen dat de luchtafweer afgelopen nacht een nieuwe serie drone-aanvallen van Rusland heeft afgeslagen. Volgens de luchtmacht zijn er zestien kamikazedrones neergehaald.
De burgemeester van Kiev meldt dat zeven drones waren gericht op de hoofdstad. Twee daarvan werden volgens hem vernietigd voor ze de stad bereikten, de andere vijf zouden boven Kiev zelf onschadelijk zijn gemaakt. Er wordt schade gemeld aan een kantoorgebouw en een wooncomplex, maar over slachtoffers is niets bekend.
Ook uit andere regio's komen berichten van neergehaalde drones. In het gebied rond de stad Dnipro, in het zuidoostelijk deel van het land, zijn vijf onbemande toestellen uitgeschakeld, meldt de militaire gouverneur. Ook in de aangrenzende regio Zaporizja zouden door Rusland gelanceerde drones onschadelijk zijn gemaakt.
Nog veel onduidelijk over luchtaanval Kiev
In Kiev ging afgelopen nacht het luchtalarm af en er zijn explosies gehoord. Details daarover zijn nog niet bekend. Wel is zeker dat inwoners van de Oekraïense hoofdstad rond 02.00 uur via berichtendienst Telegram en het luchtalarm werden gemaand naar de schuilkelders te gaan.
De gouverneur van de regio Kiev sprak van een "aanval met drones". Persbureau Reuters citeert een getuige die verschillende explosies en het geluid van de luchtafweer hoorde.
De berichten komen een dag na de grote Russische luchtaanvallen van gisteren. Daardoor is in de meeste regio's de stroom uitgevallen. President Zelensky noemde de situatie in een toespraak "bijzonder moeilijk" in onder meer de regio's van de grote steden Kiev, Odessa, Cherson en Lviv. Bij de aanvallen van gisteren zijn volgens de Oekraïense kant achttien wooncomplexen en tien locaties met essentiële infrastructuur geraakt. Doorgaans gaat het daarbij om de energievoorziening.
Oproep Stoltenberg: meer wapens en munitie voor Oekraïne
NAVO-secretaris-generaal Stoltenberg heeft lidstaten opgeroepen om meer wapens te leveren aan Oekraïne. In een interview met het Duitse persbureau DPA zegt Stoltenberg: "Het klinkt misschien paradoxaal, maar militaire steun voor Oekraïne is de snelste route naar vrede."
Door extra steun aan Oekraïne moet de Russische president Poetin ervan overtuigd raken dat hij zijn doelen in Oekraïne niet kan halen. Dat zou dan volgens Stoltenberg moeten leiden tot gesprekken over een einde van de oorlog.
De NAVO-topman zegt in het interview dat de discussie over extra wapens niet alleen moet gaan over nieuwe wapensystemen. "Het is misschien nog belangrijker dat er voor gebruikte systemen voldoende munitie is. De behoefte aan munitie en reserve-onderdelen is enorm."
Oekraïne meldt luchtaanval op Kiev
Na een dag vol raketaanvallen is het ook vannacht onrustig in Kiev. Rond 02.00 uur lokale tijd ging in de stad het luchtalarm af. Via Telegram riep het stadsbestuur inwoners op om veilige plekken op te zoeken. Volgens de autoriteiten wordt de stad onder vuur genomen door Russische drones.
Na de aanvallen van gisteren, met tientallen raketten, kampen veel Oekraïense regio's opnieuw met stroomuitval. Volgens president Zelensky is de situatie vooral moeilijk rond de steden Kiev, Lviv, Odessa en Cherson.
Oekraïners over raketaanvallen: 'Ze willen ons donkere tijden bezorgen'
Rusland heeft door heel Oekraïne raketaanvallen uitgevoerd. Daarmee wordt geprobeerd het moreel van de Oekraïense bevolking te breken, maar dat lukt niet, zeggen bewoners in deze video. "Oekraïners zijn boos, maar geven nooit op."
Standbeeld Catherina de Grote weggetakeld
Catharina de Grote was van 1762 tot 1796 tsarina van Rusland. In het centrum van de Oekraïense stad Odessa stond een imposant standbeeld van haar. Maar het is weggehaald. Overal in Oekraïne is er discussie over oude Russische monumenten. Eerder deze maand moest een beeld van de Russische dichter Poesjkin in Dnipro er al aan geloven.
Oekraïners in Nederland: 'We maken ons zorgen over de mensen daar?'
We volgden dit jaar Oekraïners die hierheen zijn gevlucht. Hoe beleefden ze de oorlog, hun vlucht en hun verblijf in Nederland? Dit is het verhaal van 2022 van Elena, Victoria, Stacy en Ranny:
Raket uit Oekraïne neergekomen in Belarus
In Belarus is een raket neergekomen vanuit Oekraïne. Dat meldt het Belarussische staatspersbureau Belta. President Loekasjenko heeft meteen een onderzoeksteam van het ministerie van Defensie naar de plek gestuurd. Ook is de Oekraïense ambassadeur ontboden op het ministerie van Buitenlandse Zaken in Minsk voor een formeel protest.
Het gaat om een S-300 luchtafweerraket. Er zijn geen berichten over slachtoffers.
Belarus gaat volgens het persbureau voorlopig uit van twee scenario's: een afzwaaier zoals in Polen landde in november of een raket die is neergehaald door een Belarussisch luchtafweersysteem.
Rusland valt Oekraïne met spervuur van kruisraketten aan
De raketaanval van Rusland op verschillende plaatsen in Oekraïne van vanmorgen is de grootste van de afgelopen weken. In heel het land ging het luchtalarm af. Volgens president Zelensky ging het om meer dan 120 raketten. Die volgden op een drone-aanval de afgelopen nacht. Daarna volgde een spervuur aan kruisraketten van vliegtuigen en marineschepen.
Net als de afgelopen maanden was de vitale infrastructuur het doelwit, zoals energie- en drinkwatervoorzieningen. Aangenomen wordt dat Rusland zo probeert om het moreel van de Oekraïners te knakken, omdat het de Russen maar niet lukt om het land militair te verslaan.
De burgemeester van Kiev, Vitali Klitsjko, zegt dat zeker drie mensen gewond zijn geraakt, onder wie een meisje van 14. Hij waarschuwt dat de stroom opnieuw kan uitvallen en raadt de inwoners aan water in te slaan en telefoons op te laden. Ook in Charkov, de tweede stad van het land, zijn explosies gehoord. In de ver van het front liggende stad Lviv is de elektriciteit in het grootste deel van de stad uitgevallen.
54 van de 69 raketten zouden zijn onderschept door de Oekraïense luchtmacht, meldt het Oekraïense leger.
Hoofd Oekraïense militaire inlichtingendienst: 'front zit vast aan beide kanten'
Gevechten aan het front in Oekraïne bevinden zich in een impasse. Dat zegt het hoofd van de Oekraïense militaire inlichtingendienst Kyrylo Boedanov in een interview met de BBC. "De situatie zit vast", aldus Boedanov.
Volgens de legerleider maken de troepen aan beide kanten geen vorderingen sinds Oekraïne in november de zuidelijke stad Cherson heeft terugveroverd op de Russen.
De laatste weken wordt er hevig gevochten rond de stad Bachmoet, in de oostelijke regio Donetsk. Bachmoet is geen militair strategische stad, dus de Russische pogingen om die stad in te nemen lijkt vooral een prestigekwestie.
Volgens Boedanov heeft Rusland een doodlopend punt bereikt, maar hij benadrukt ook dat Oekraïne de Russen niet op alle fronten kan verslaan. "We kijken uit naar nieuwe wapenleveranties."
Explosies in Oekraïne na Russische luchtaanvallen
Op verschillende plekken in Oekraïne zijn explosies gemeld na Russische luchtaanvallen. De Oekraïense autoriteiten zeggen dat luchtafweersystemen zijn ingezet om de raketten uit de lucht te schieten. Dat zou de explosies hebben veroorzaakt.
De explosies waren onder andere te horen in de hoofdstad Kiev, in Charkov en in Odessa. In het hele land klonk het luchtalarm.
In Odessa en in de regio rond Dnipro wordt gewaarschuwd voor stroomuitval. De elektriciteit is daar preventief uitgeschakeld zodat de schade na een eventuele raketaanval beperkt blijft.
Gevluchte Russen mogen Nederland weer uit worden gezet
Russen die hun land zijn ontvlucht om de mobilisatie te ontlopen, hebben niet meer automatisch recht op een verblijf in Nederland. De IND behandelt hun zaken
weer net als andere asielaanvragen en mag die dus ook weer afwijzen, laat staatssecretaris Van der Burg weten.
Drie maanden geleden maakte het kabinet bekend dat gevluchte Russen sowieso mochten blijven, om te voorkomen dat ze in eigen land zouden worden vervolgd. Van der Burg zegt nu dat de situatie is veranderd nu de mobilisatie volgens Rusland is afgerond. Dienstplichtigen die dienst weigeren of zijn gedeserteerd, mogen voorlopig nog wel blijven.
Maatregelen tegen stroomtekort
Finland krijgt nauwelijks nog gas uit Rusland en er zijn technische problemen met een nieuwe kerncentrale. Veel Finnen nemen maatregelen om stroom te besparen.
Russische burgerrechtenorganisatie: dit jaar 20.467 Russen opgepakt om politieke redenen
In Rusland zijn dit jaar 20.467 mensen opgepakt om politieke redenen. Van hen werden minstens 19.478 mensen aangehouden omdat ze zich uitspraken tegen de Russische invasie in Oekraïne. Dat meldt The Moscow Times op basis van een rapport van de Russische burgerrechtenorganisatie OVD-Info.
Ook werden mensen opgepakt omdat ze folders over arbeidersrechten verspreidden, protesteerden tegen de nieuwe anti-lhbti-wetten of deelnamen aan demonstraties die aandacht vroegen voor het milieu.
OVD-Info is sinds vorig jaar december geblokkeerd in Rusland door de Russische media-autoriteit Rozkomnadzor. Vanaf 2013 was mensenrechtenorganisatie Memorial, een van de winnaars van de Nobelprijs voor de Vrede dit jaar, de belangrijkste partner van OVD-Info. Memorial is inmiddels verboden en opgeheven in Rusland.
Zelensky spreekt Oekraïens parlement toe in laatste vergadering van het jaar
Zelensky heeft vandaag het Oekraïense parlement toegesproken tijdens de laatste vergadering van het jaar. Gisteren kondigde Zelensky in een videobericht aan dat zijn jaarlijkse toespraak over de "externe en interne situatie van Oekraïne" zou gaan.
De rede werd vanwege een luchtalarm anderhalf uur uitgesteld, schrijft parlementslid Zhelezny Nardep op zijn Telegramkanaal. De president liet weten dat er sinds het begin van de oorlog 1456 krijgsgevangenen zijn teruggekeerd naar Oekraïne.
Ook zei Zelensky dat er een internationaal tribunaal moet komen voor de oorlogsmisdaden van de Russen. Hij zei Nederland te hebben bedankt voor de voortrekkersrol in deze zaak. Minister Hoekstra liet twee weken geleden weten dat Nederland gastland wil zijn van een speciaal tribunaal dat de verantwoordelijken voor de Russische oorlog tegen Oekraïne moet berechten.
'Russische soldaten mogen gratis sperma invriezen'
Russische militairen die zijn opgeroepen om in Oekraïne te vechten, hebben het recht om hun sperma gratis te laten invriezen in een spermabank. Dat zegt een vooraanstaande Russische advocaat tegen het Russische staatspersbureau Tass.
In september kondigde president Poetin een gedeeltelijke mobilisatie aan. Zo'n 300.000 mannen werden opgeroepen, waarna een deel van die groep klinieken benaderde om hun sperma in te laten vriezen. Mocht de man overlijden tijdens de oorlog, dan heeft zijn vrouw nog altijd de mogelijkheid om kinderen van hem te krijgen.
Het ministerie van Volksgezondheid moet nog reageren op het nieuws, maar volgens de advocaat komt er financiële steun vanuit de overheid.
Vertrouwenspersoon Poetin bezoekt kerncentrale Zaporizja
Een van de belangrijkste raadgevers van president Poetin, Sergej Kirijenko, heeft een bezoek gebracht aan de kerncentrale bij Zaporizja. Volgens lokale media controleerde hij de veiligheid van het gebouw en de werkomstandigheden van de medewerkers.
Kirijenko staat bekend als een vertrouweling van Poetin. Hij was meer dan tien jaar lang verantwoordelijk voor het Russisch atoomagentschap. Sinds juni van dit jaar is hij verantwoordelijk voor de door Rusland illegaal geannexeerde gebieden in Oekraïne.
Kort na de invasie kwam de kerncentrale, in het zuiden van Oekraïne, in Russische handen. Oekraïne en Rusland strijden sindsdien om het complex, waarbij de kerncentrale meermaals onder vuur kwam te liggen. VN-atoomwaakhond IAEA doet er alles aan om een kernramp te voorkomen. Het agentschap wil dat er een veiligheidszone wordt ingesteld rond de centrale. Het personeel van de kerncentrale is nog altijd Oekraïens.
Oekraïne koopt 1400 drones
Oekraïne heeft zo'n 1400 drones gekocht. Het gaat om zogenaamde verkenningsdrones. Oekraïne is daarnaast bezig met het ontwikkelen van gevechtsdrones, die onder meer de Russische kamikaze-drones kunnen aanvallen. Deze onbemande drones hebben tientallen kilo's aan explosieven aan boord. Ze vliegen op een voorgeprogrammeerd doelwit af en exploderen daar. Rusland maakt geregeld gebruik van deze drones.
Volgens Russische autoriteiten heeft Oekraïne de afgelopen weken verschillende drone-aanvallen uitgevoerd op militaire bases in Rusland. Daarbij zouden drie doden zijn gevallen.
De Oekraïense autoriteiten hebben nooit formeel erkend dat ze de drone-aanvallen hebben uitgevoerd. Via cryptische beschrijvingen hebben ze wel gezegd dat Rusland vergelding kan verwachten voor de oorlog in Oekraïne, ook op Russisch grondgebied.
Cherson weer flink onder vuur, inwoners verlaten de stad
De onlangs bevrijde stad Cherson wordt weer flink onder vuur genomen door de Russen. Russische raketten komen vooral neer op burgerdoelen, waardoor honderden inwoners de stad ontvluchten, vaak per auto of trein.
Op de plek waar vorige maand nog de bevrijding werd gevierd, kwamen op Kerstavond dertien mensen om het leven door beschietingen van het Russische leger. Afgelopen dag kwamen tientallen Russische raketten neer in Cherson. Een militair analist zegt tegen persbureau Reuters dat de gevechten rond de stad zijn geïntensiveerd. Rusland zou extra tanks en gepantserde voertuigen inzetten in de strijd.
Tamara verloor haar zoon bij de laatste bombardementen en Dimitri zijn moeder. Zij vertellen daarover en zien ook veel mensen de stad verlaten:
VN: bijna 7000 Oekraïense burgers omgekomen sinds Russische invasie
Ten minste 6884 Oekraïense burgers zijn omgekomen sinds Rusland hun land in februari binnenviel. Dat zegt het kantoor van de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de Verenigde Naties.
Onder de slachtoffers zijn 429 kinderen. Ook zijn bijna 11.000 Oekraïense burgers gewond geraakt, zegt de VN. De werkelijke cijfers liggen volgens de VN waarschijnlijk hoger omdat informatie vertraagd wordt ontvangen en sommige vermoedelijke doden nog niet zijn bevestigd.
In beeld: Oekraïense militair en game-ontwerper begraven
De Oekraïense militair Volodymyr Jezjov is vandaag begraven in het bijzijn van nabestaanden en militairen. Volgens persbureau Reuters kwam hij om bij gevechten met Russische troepen in de buurt van de oostelijk gelegen stad Bachmoet. Voor de oorlog was Jezjov een game-ontwerper die meewerkte aan de ontwikkeling van computerspellen zoals Cossacks en het prijswinnende S.T.A.L.K.E.R.
Op zoek naar de dode vijand: 'We ruilen ze voor gesneuvelde Oekraïners'
Zowel Oekraïense als Russische militairen zoeken in gebied dat ze in handen hebben naar de omgekomen vijand. Dat doen ze voor een gezamenlijk belang, het ruilen van hun gesneuvelde soldaten. Een Zweedse journalist ging met Oekraïners mee op pad.
In het onderstaande verhaal lees je meer over de Oekraïners die op zoek gaan naar dode Russische militairen om hen te ruilen tegen omgekomen landgenoten.
Poetin: vanaf februari geen ruwe olie meer voor landen met prijsplafond
Landen die een prijsplafond op Russische olie hebben ingesteld krijgen vanaf 1 februari geen ruwe olie meer. Dat heeft president Poetin besloten als reactie op de prijsmaatregel die begin deze maand werd ingesteld door de G7 en Australië. Zijn decreet werd gepubliceerd op de website van het Kremlin, en werd omschreven als reactie op "acties die onvriendelijk zijn en in strijd zijn met het internationaal recht".
Door het prijsplafond mag Russische olie voor hooguit 60 dollar per vat worden gekocht. Daardoor verdient Rusland minder geld om de oorlog te bekostigen, is het idee.
Rusland gaat voorlopig nog wel bewerkte olieproducten zoals brandstof exporteren naar landen met een prijsplafond. Het Kremlin moet nog bepalen wanneer daar een exportverbod voor wordt ingesteld.
De maatregel van Poetin heeft geen directe invloed op de olie-import van landen in de Europese Unie, omdat daar al een volledige boycot is ingesteld op de invoer van Russische ruwe olie. Per februari geldt dat ook voor olieproducten uit Rusland.
De Russische minister van Financiën Anton Silaunov zei gisteren dat het tekort op de Russische begroting mogelijk verder oploopt dan de eerder geraamde 2 procent. Het olieprijsplafond zorgt er volgens hem voor dat er minder geld binnenkomt, terwijl de oorlog juist veel geld kost.
Rusland en Oekraïne zinspelen op onderhandelingen, 'maar voorwaarden zijn onrealistisch'
Rusland en Oekraïne hebben het de afgelopen dagen weer over vredesonderhandelingen. Maar volgens Bob Deen van het Clingendael Instituut zijn de voorwaarden die ze aan elkaar stellen zo onrealistisch dat beide partijen van tevoren al weten dat het zinloos is om met elkaar te praten.
Volgens president Poetin moet Kiev onder meer erkennen dat de door Rusland geannexeerde gebieden Zaporizja, Loegansk, Donetsk, en Cherson nu onderdeel van het Russische Rijk zijn. President Zelensky heeft meermaals gezegd dat dat nooit gaat gebeuren. Oekraïne denkt er ondertussen over om een vredestop te organiseren. Rusland is daar volgens de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Koeleba alleen niet welkom. Het land zou namelijk eerst vervolgd moeten worden voor de invasie.
Oost-Europa-deskundige Deen zegt dat beide landen "vooral bezig zijn om de ander te framen als de partij die niet wil praten, zodat ze er zelf beter uitkomen". Poetin wil aan zijn eigen bevolking, maar ook aan de rest van de wereld laten zien dat hij best wil praten maar dat Oekraïne de agressieve partij is die niet wil onderhandelen, stelt Deen. "Terwijl de Oekraïners zeggen dat ze wel degelijk een vredesplan hebben voor hoe deze oorlog kan eindigen."
Scherpe taal
Ook oud-ambassadeur in Rusland en Oekraïne Ron Keller denkt dat er voorlopig geen onderhandelingen komen. Maar volgens hem beseffen beide partijen wel dat uiteindelijk iedere oorlog eindigt met een vredesakkoord. "We zijn alleen nog heel ver weg daarvan, vrees ik", zei hij in het radioprogramma Nieuws en Co.
Keller acht het "uiterst onwaarschijnlijk" dat er nog ergens achter de schermen wel over vrede wordt gepraat. "Juist dat beide partijen zo openlijk scherpe taal naar elkaar gebruiken, betekent dat men niet achter de schermen aan het broeden is op een akkoord."
Deen denkt dat Rusland en Oekraïne eerst nog gaan proberen om successen te boeken op het slagveld voordat ze plaatsnemen aan de onderhandelingstafel. "Dat is een manier om de ander tot concessies te dwingen." De Oost-Europa-deskundige denkt daarom dat het conflict nog ten minste maanden gaat duren.
'Rusland brengt grote hoeveelheid materieel en mensen naar Kreminna'
Rusland lijkt zich op te maken voor hevige gevechten in de stad Kreminna. Rond deze plaats in de bezette regio Loegansk wordt al enige tijd zwaar gevochten, maar de Russen hebben daar nu een grote hoeveelheid extra materieel en manschappen naartoe gestuurd, zegt de Oekraïense leider van Loegansk Serhiy Haidai op de Oekraïense televisie.
Volgens Haidai hebben de Russen de afgelopen maand een sterke verdedigingslinie gebouwd rond Kreminna en begrijpen de Russen dat "als ze Kreminna verliezen, in principe de hele verdedigingslinie zal instorten". Ook zouden er in de regio honderden militairen sterven.
Kreminna ligt aan een belangrijke weg die door de Russen gebruikt wordt om troepen in de regio te bevoorraden. Enkele weken geleden stond het Oekraïense leger op het punt om Kreminna te heroveren, maar vanwege mijnen die geplaatst zijn voor de stad en sterke weerstand van Rusland lukte dat toen niet.
'Leden Wagner Groep vermoorden gezin van acht'
In de door Rusland bezette stad Makijivka, in de regio Donetsk, hebben meerdere mannen een gezin van acht personen beroofd en vermoord, onder wie vier kinderen. Dat melden zowel Oekraïense als Russische media.
Er zouden drie verdachten zijn aangehouden, die allemaal lid zouden zijn van de beruchte Russische paramilitaire Wagner Groep. Die had onlangs nieuwe leden geworven in Russische gevangenissen. Bij de overval werden contant geld, mobiele telefoons en een auto gestolen.
Opnieuw ontmoeting tussen Poetin en Loekasjenko
President Poetin en president Loekasjenko van Belarus hebben elkaar de afgelopen 24 uur twee keer ontmoet om "vele kwesties af te ronden" en bilaterale betrekkingen te bespreken. De ontmoetingen vonden plaats in Sint-Petersbrug, in het Russisch museum. Vorige week reisde Poetin nog naar Minsk waar de nauwe banden tussen beide landen geprezen werden.
Belarus is een van Ruslands laatste bondgenoten. Tijdens de start van de Russische invasie in Oekraïne in februari hebben Russische troepen Belarus gebruikt als lanceerplatform. Vorige maand arriveerden duizenden nieuwe Russische troepen in het land.
Later vandaag ontvangt Poetin in het Russisch museum het Gemenebest van Onafhankelijke Staten (GOS), een verband van voormalig Sovjetrepublieken. Voor aanvang erkende Poetin dat de spanningen binnen het verband zijn toegenomen sinds de Russische invasie. Verschillende landen hebben afstand genomen van de oorlog. Poetin benadrukte het belang van samenwerken en wil de ontstane problemen gaan oplossen.
Opnieuw gevechten rond Bachmoet, 'Russen lijden verliezen'
Volgens de Oekraïense strijdkrachten lijden de Russen verliezen rond de steden Bachmoet en Lyman in de regio Donetsk, in Oost-Oekraïne. Verschillende aanvallen in de regio zouden afgeslagen zijn. Het bericht is moeilijk te verifiëren.
Het Britse Ministerie van Defensie zegt dat de gevechten zich de laatste 48 uur concentreerden rond Bachmoet. Daarbij zou weinig grondgebied zijn veroverd. Sinds de zomer proberen de Russen de stad in te nemen, daarbij wordt hevig gevochten.
Volgens de Oekraïense president Zelensky is de strijd in het oosten voor het leger "moeilijk en pijnlijk". "De gevechten vergen maximale kracht en concentratie. De bezetters gebruiken alle beschikbare middelen, en dat zijn aanzienlijke middelen, om op zijn minst enige vooruitgang te boeken", aldus Zelensky.
Bekijk hier hoe bewoners die achterbleven in Bachmoet omgaan met de oorlog:
Russische minister van Buitenlandse Zaken stelt Oekraïne ultimatum over geannexeerde regio's
De Russische minister van Buitenlandse Zaken Lavrov heeft gezegd dat Oekraïne de voorstellen van Moskou met betrekking tot de geannexeerde regio's Loegansk, Donetsk, Zaporizja en Cherson moet nakomen, anders "onderneemt het Russische leger actie en zal het het heft in eigen handen nemen". Dat zei hij tegen het Russische staatspersbureau Tass. Rusland wil onder meer dat Oekraïne zijn militairen weghaalt uit de regio's.
Na een schijnreferendum in september annexeerde Rusland de vier regio's. De annexatie wordt internationaal amper erkend en is volgens veel landen in strijd met het internationaal recht.
Vorige week noemde president Poetin de situatie in de vier gebieden "extreem gecompliceerd". De Russen ervaren veel tegenstand van het Oekraïense leger. Enkele weken na de illegale annexatie heroverde Oekraïne onder meer de stad Cherson, in de gelijknamige bezette regio.
Lavrov zei ook dat de bal nu bij Washington ligt als het gaat om het beëindigen van de oorlog. "Zij kunnen het verzet van Oekraïne op elk moment stoppen", verwees Lavrov naar de miljardensteun van de Amerikanen aan Oekraïne.
Zelensky: ongeveer negen miljoen mensen zonder stroom
Door de Russische aanvallen op het Oekraïense stroomnet zitten nog zo'n negen miljoen Oekraïners zonder elektriciteit. Dat heeft de Oekraïense president Zelensky gezegd in zijn dagelijkse videoboodschap.
Rusland valt al maanden de energie-infrastructuur van Oekraïne aan, waardoor delen van het land geregeld in het donker zitten in deze koude maanden. "De situatie vanavond is dat in verschillende Oekraïense regio's nu zo'n negen miljoen mensen zonder stroom zitten. Maar het aantal stroomuitvallen en de duur ervan neemt geleidelijk af."
De Oekraïense leider vertelde ook over de versterking van de luchtafweer in het komende jaar. Oekraïne kan dan naar verwachting gebruik gaan maken van het krachtige Patriot-luchtafweersysteem dat door de Verenigde Staten wordt geleverd.
Oekraïne wil vredestop in februari
De Oekraïense regering bekijkt of er in februari, rond de eerste verjaardag van de oorlog, een vredestop kan worden gehouden om de toekomst te bespreken. Minister van Buitenlandse Zaken Koeleba zegt in een interview met persbureau AP dat hij het liefst de VN de top laat organiseren, met secretaris-generaal Guterres als voorzitter.
"Elke oorlog kent een diplomatiek einde. Elke oorlog eindigt door wat er gebeurt op het slagveld en aan de onderhandelingstafel". zei Koeleba. Hij voegde eraan toe dat de VN als neutrale gastheer kan optreden.
Op de vraag of Rusland wat hem betreft ook welkom is, zei Koeleba dat het land eerst moet worden vervolgd voor de invasie van Oekraïne. Het land staat volgens hem niet oprecht open voor vredesoverleg. "Ze zeggen vaak dat ze klaar zijn voor onderhandelingen, maar dat is niet waar, want alles wat ze op het slagveld doen bewijst het tegenovergestelde."
Koeleba keek verder tevreden terug op het bezoek van Zelensky aan de VS. De Amerikaanse president Biden heeft volgens hem toegezegd dat de beloofde Patriot-afweerraketten al binnen een half jaar operationeel zullen zijn, in plaats van de gebruikelijke twaalf maanden.
Directeur onderzoekssite Bellingcat op opsporingslijst Rusland
Christo Grozev, de oprichter van het journalistieke onderzoekcollectief Bellingcat, is op de Russische lijst van gezochte personen gezet, meldt de Moscow Times. Het is onduidelijk waarom Grozev op de lijst staat.
De Brits-Bulgaarse Grozev richtte Bellingcat in 2014 op om met het gebruik van online bronnen journalistiek onderzoek te doen, voornamelijk naar internationale conflicten. Het prijswinnende platform onderzocht onder andere de vliegramp met vlucht MH17 en de betrokkenheid van Rusland bij de vergiftigingen van oud-spion Sergej Skripal en Russische oppositieleider Alexej Navalny. Ook sinds de Russische invasie van Oekraïne is Bellingcat een doorn in het oog van het Kremlin.
Grozev reageert op Twitter dat hij niet weet waarom hij op de lijst met gezochte personen is geplaatst. Hij zegt dat de Russen al jaren bang zijn voor het werk van Bellingcat.
Russische geheime dienst: "groep Oekraïense 'saboteurs' gedood"
De Russische geheime dienst FSB zegt vier Oekraïense 'saboteurs' te hebben gedood die de Russische grens wilden oversteken. De Oekraïners zouden gisteren de grens bij de Russische regio Brjansk, ten noorden van Oekraïne, hebben willen oversteken.
"Als gevolg van een confrontatie op 25 december 2022 zijn vier Oekraïense saboteurs gedood die probeerden het grondgebied van de regio Brjansk binnen te komen vanuit Oekraïne", zei de FSB in een verklaring tegen Russische staatspersbureaus. De groep had volgens de geheime dienst buitenlandse wapens en "geïmproviseerde explosieven" bij zich.
Oekraïne heeft nog niet gereageerd op het incident.
Strijdende partijen houden allebei grote legeroefeningen
Rusland houdt in Belarus een grote oefening, samen met het leger van dat land. Ondertussen zijn ook Oekraïense eenheden wapens en materieel aan het testen aan de andere kant van de grens.
Oekraïense minister levert kerstlijstje met wapens in bij westerse landen
Tanks, straaljagers, oorlogsschepen, raketwerpers: het is een greep uit het kerstverlanglijstje van de Oekraïense onderminister van Buitenlandse Zaken, Andrij Melnyk. Hij bedankt de Verenigde Staten voor de beloofde wapensteun, maar zegt dat het niet voldoende is. "Wapens zijn alles wat ik vraag, deze Kerst."
President Biden beloofde vorige week, tijdens het bezoek van president Zelensky aan Washington, onder andere een Patriot-luchtafweersysteem aan Oekraïne te leveren. Zelensky vroeg daar al lang om.
Melnyk verzoekt westerse landen dringend om meer wapens te leveren. "Anders zal deze oorlog blijven voortslepen en nog meer leed, dood en verwoesting in Oekraïne brengen", aldus Melnyk tegen het Duitse persbureau DPA.
De onderminister wijst onderhandelingen met Rusland af. Hij noemt de door president Poetin uitgesproken bereidheid tot vredesonderhandelingen 'pure bluf'. "De enige kans om tot elkaar te komen, is het leveren van uitgebreide militaire steun aan Oekraïne."
Rusland: doden bij drone-aanval op luchtmachtbasis
De explosies op een luchtmachtbasis bij de Russische stad Saratov zijn veroorzaakt door een Oekraïense drone, zegt Rusland. De drone is neergehaald. Drie Russische technici op de basis zijn volgens het ministerie van Defensie omgekomen toen ze door vallende brokstukken werden geraakt.
Het Russische ministerie van Defensie zegt dat bij de aanval geen vliegtuigen of helikopters zijn beschadigd. Persbureau Reuters meldt op basis van berichten op sociale media dat wel degelijk meerdere toestellen zijn verwoest.
De Engels-vliegbasis in Saratov was op 5 december ook het doelwit van een luchtaanval. Rusland zei toen ook al dat een drone uit Oekraïne die had uitgevoerd.
Saratov ligt in het zuiden van Rusland aan de Wolga, op ruim 700 kilometer van de grens met Oekraïne.
Zelensky: Rusland heeft alles verloren wat het kon verliezen
Rusland heeft met zijn invasie in Oekraïne alles verloren wat het kon verliezen. Dat heeft de Oekraïense president Volodimir Zelensky gezegd . Hij waarschuwde dat Moskou zijn verliezen "met de sluwheid van propagandisten" probeert te compenseren. Hij wees op de raketaanvallen met name op de energiesector waardoor regelmatig de stroom uitvalt.
Ook deze laatste dagen van het jaar kunnen nog Russische aanvallen plaatsvinden. De Oekraïense bevolking moet op elk scenario zijn voorbereid, zei Zelensky tijdens zijn dagelijkse videotoespraak. "We moeten ons ervan bewust zijn dat onze vijand zal proberen deze tijd donker en moeilijk voor ons te maken. Ik weet dat de duisternis ons er niet van zal weerhouden de bezetters nieuwe nederlagen te bezorgen." Maar hij waarschuwde zijn landgenoten voorbereid te zijn "op elk scenario".
De president haalde opnieuw fel uit naar het Russische leger dat zaterdag in het zuidelijke Cherson met artillerieaanvallen minstens zestien mensen doodde. Hij noemde de daders "onmensen". "We zullen elke moordenaar vinden", benadrukte hij.
Explosies gemeld bij Russische luchtmachtbasis
Bij een Russische luchtmachtbasis op honderden kilometers van Oekraïne zijn explosies gehoord, berichten zowel Oekraïense als Russische media.
Volgens een Oekraïens persbureau waren er twee ontploffingen te horen. Bewoners in de buurt meldden dat het luchtalarm klonk. Een plaatselijke bestuurder zegt dat er geen civiele infrastructuur is geraakt.
De basis Engels ligt bij de stad Saratov, zo'n 730 kilometer ten zuiden van Moskou. De basis werd op 5 december al een keer getroffen, volgens Rusland door Oekraïense drones. Tegelijkertijd werd toen ook een andere Russische basis geraakt, Oekraïne eiste die aanvallen niet op. De explosies riepen vragen op over de staat van de luchtafweer op de Russische bases.
Poetin: 'Westen probeert Rusland te verdelen'
In een interview waarvan fragmenten zondag op de Russische tv werden uitgezonden heeft president Poetin gezegd dat het Westen probeert Rusland te verdelen. "Het historische verdeel en heers over Rusland, dat is wat ze altijd probeerden te bereiken en dat proberen ze nog steeds", aldus de Russische leider. Hij voegde eraan toe dat "ons doel anders is: dat is Rusland verenigen".
Poetin zei verder dat Moskou bereid is met alle bij de oorlog betrokken partijen te onderhandelen. Hij beschuldigde Kiev en zijn Westerse bondgenoten ervan dat ze weigeren te onderhandelen.
Welkom!
In dit liveblog de laatste ontwikkelingen rond de oorlog in Oekraïne. Het vorige liveblog vind je hier.