Sunak heeft genoeg steun voor premiersrace, ook kamp-Johnson klopt op de deur
De Britse oud-minister van Financiën Rishi Sunak heeft zich verzekerd van de steun van ten minste honderd Conservatieve Lagerhuisleden en kan daarmee opgaan voor het leiderschap van de partij en het premierschap. Dat blijkt uit tellingen van Britse media.
Verder wordt steeds duidelijker dat de net afgetreden premier Johnson ook een serieuze kandidaat is. Bronnen uit het kamp-Johnson zeggen tegen Britse media dat ook hij minstens honderd steunbetuigingen binnen heeft. Op basis van openbare uitlatingen van politici komt de BBC overigens voorlopig niet verder dan vijftig.
Zowel Sunak als Johnson heeft zich nog niet officieel gemeld als kandidaat. Er wordt druk gespeculeerd over het moment waarop ze dat zullen doen.
Bij de vorige leiderschapsverkiezingen, in augustus, werd Sunak tweede achter Liz Truss. Hij had de steun van de parlementariërs, maar de partijleden kozen Truss.
Vervroegd terug van vakantie
Johnson is vanochtend vervroegd teruggekeerd van zijn vakantie in de Dominicaanse Republiek en dat kan volgens Britse media maar één ding betekenen. Minister van Handel en Johnson-vertrouweling James Duddridge zegt dat Johnson hem heeft verteld dat hij "er klaar voor is". Johnson is sinds eind september alleen nog parlementslid, nadat hij in juli was afgetreden als premier.
Penny Mordaunt, fractievoorzitter in het Lagerhuis, meldde zich als eerste deelnemer in de strijd. Ze twitterde gisteren dat zij "garantstaat voor een frisse start en de partij weer zal verenigen". Mordaunt heeft voor zover nu bekend 22 Tories achter zich.
Ze plaatste vanochtend een campagnefilmpje op Twitter. Het begint in Portsmouth, waar ze al jaren woont:
Tot nu toe heeft ruim de helft van de Conservatieve parlementariërs zijn voorkeur uitgesproken. Kandidaten hebben tot maandagmiddag om honderd partijgenoten achter zich te krijgen.
Aangezien er 357 Conservatives in het Lagerhuis zitten en iedere kandidaat verzekerd moet zijn van de stem van honderd partijgenoten, kunnen er maximaal drie kandidaten zijn.
Als er drie kandidaten zijn, volgt maandagmiddag na de sluitingstermijn meteen een eerste stemronde en 's avonds een tweede. Als er twee kandidaten zijn, is er maar een stemming nodig.
Daarna maken de Conservatieve Lagerhuisleden hun voorkeur bekend voor een van de twee kandidaten. Dat is een stemadvies voor de 170.000 partijleden, die met hun stem de winnaar aanwijzen. Het doel is om voor het eind van de week een nieuwe premier te benoemen.
Nieuwe verkiezingen lijken niet aan de orde, ondanks de roep van oppositiepartij Labour. Die staan voor 2025 gepland en moeten bovendien worden uitgeschreven door de partij die aan de macht is. De Conservatieve Partij zit daar niet op te wachten. De peilingen wijzen uit dat Labour momenteel aan kop gaat. Niet verrassend gezien de interne strubbelingen en de schandalen bij de Tories, van de coronafeestjes van Johnson tot de weer ingetrokken belastingplannen van Truss.
De nieuwe premier wacht een zware taak. Op 31 oktober staat het belastingplan voor de middellange termijn op de agenda. De Britse economie draait slecht, de inflatie is hoog en de brandstofprijzen stijgen.