Marokko waarschijnlijk weer bereid om afgewezen asielzoekers terug te nemen
Nederland kan Marokkanen van wie de asielaanvraag is afgewezen, binnenkort waarschijnlijk terugsturen naar Marokko. Staatssecretaris Van der Burg van Justitie en Veiligheid zegt dat de relatie tussen ons land en Marokko de laatste tijd sterk is verbeterd, ook op het gebied van terugkeer.
Hij reageert daarmee op een bericht in NRC over een intern memo van dat ministerie. Volgens Van der Burg heeft Marokko eerder dit jaar al reisdocumenten afgegeven voor enkele van deze afgewezen asielzoekers. De relatie tussen Nederland en Marokko is onder meer verbeterd door de Nederlandse overweging een uitleveringsverdrag met Marokko te sluiten en de gewijzigde Nederlandse opstelling ten aanzien van de Westelijke Sahara.
'Constructieve gesprekken'
In het twee weken oude memo staat dat Marokko na "constructieve gesprekken" met het terugsturen heeft ingestemd, schrijft NRC. Ook heeft Marokko de nationaliteit van honderd Marokkanen bevestigd die op de nominatie staan voor terugkeer. Nederland kan weer beginnen met het oppakken van Marokkaanse vreemdelingen om ze uit te zetten, aldus het memo. Dat is een direct gevolg van de verbeterde betrekkingen, aldus de krant.
"Nederland en Marokko zijn in 2021 een breed actieplan overeengekomen", zegt Van der Burg in zijn reactie aan de NOS. "Daarin zijn werkafspraken gemaakt over verschillende onderwerpen, inclusief migratie. In opvolging daarvan is kort voor de zomer een 'gemengd comité' opgezet op dit thema."
Dit comité is twee keer bij elkaar geweest, in Marokko en in Nederland, aldus de staatssecretaris. "De samenwerking is dan ook verbeterd, inclusief op terugkeer."
Het overleg tussen Nederland en Marokko over het terugsturen van Marokkanen werd volgens NRC stilgelegd in 2018, nadat de toenmalige minister van Buitenlandse Zaken Blok zich kritisch had uitgelaten over de onderdrukking door Marokko van de protestbeweging in het Rifgebergte. Medewerkers van de Dienst Terugkeer en Vertrek kregen daarna in de Marokkaanse ambassade te horen dat alles werd stilgelegd, Vanaf hogerhand was besloten geen reisdocumenten meer uit te geven, aldus NRC.
Verbetering relatie
Bronnen zeiden tegen NRC dat premier Rutte en de toenmalige ministers van Buitenlandse Zaken Blok en Kaag in 2019 besloten dat de relatie met Marokko verbeterd moest worden. In het kader daarvan verklaarde Nederland zich in december vorig jaar bereid om de mogelijkheid van een uitleveringsverdrag met Marokko "te verkennen". Marokko stuurt aan op zo'n verdrag, omdat de Marokkaanse justitie de in Nederland verblijvende politieke activist Said C. in handen wil krijgen. C. wordt gezien als een belangrijke financier van de protestbeweging in het Rifgebergte.
Marokko had in 2015 om uitlevering van C. gevraagd, officieel omdat hij wordt verdacht van criminele bendevorming, omkoping en internationale drugshandel. De Nederlandse Hoge Raad besliste in 2018 dat C. niet mag worden uitgeleverd, omdat hij in Marokko mogelijk geen eerlijk proces krijgt.
Westelijke Sahara
In mei van dit jaar veranderde Nederland zijn opstelling in het conflict over de door Marokko geannexeerde Westelijke Sahara. Nederland schaarde zich achter het Marokkaanse autonomieplan, waarin de Westelijke Sahara verregaande autonomie krijgt. Voor die tijd was Nederland voorstander van een oplossing waarin ook andere betrokken partijen zich konden vinden.
Het ministerie van Buitenlandse Zaken zegt in een reactie aan NRC dat Nederland "de effectiviteit" voorop wil zetten bij het uiten van kritiek op de mensenrechtensituatie in Marokko. Ook wil Nederland vaker optrekken met gelijkgezinde landen, omdat de verwachte impact dan groter is.