Miljarden aan belastingverlagingen Groot-Brittannië, vooral rijksten profiteren
Uitgebreide belastingverlagingen, een geschrapte verhoging van de sociale lasten, korting op de overdrachtsbelasting voor huizen en investeringen in infrastructuur en economie. De Britse minister van Financiën Kwarteng heeft een uitgebreid pakket maatregelen gepresenteerd om de kwakkelende economie een impuls te geven.
De plannen kosten de regering-Truss miljarden, zowel in uitgaven als misgelopen inkomsten: 45 miljard pond door de belastingverlagingen bijvoorbeeld en 60 miljard voor een prijsplafond op energiekosten. Maar de kersverse premier is ervan overtuigd dat het geld kan worden terugverdiend als de economie erdoor aantrekt.
Economisch herstel was het belangrijkste dossier dat Truss wachtte toen ze begin deze maand partijgenoot Johnson opvolgde. Kosten van levensonderhoud en energie zijn enorm gestegen, de inflatie schiet door de 10 procent. In verschillende sectoren uitten Britten door stakingen hun onvrede.
Trickle-downeconomie
Met enige vertraging door de rouwperiode voor koningin Elizabeth maakt het kabinet nu bekend wat het wil gaan doen. Het valt op dat er gekozen is vooral hogere inkomensgroepen te helpen: de hoogste belastingschijf van 45 procent voor inkomens boven de 150.000 pond verdwijnt, een bonusplafond voor bankiers wordt geschrapt en vooral rijkeren houden meer geld over nu een verhoging van de sociale lasten niet doorgaat. Deze groep profiteert met zelfs het meest van de stop op energiekosten.
Truss zet onvervalst in op deze 'trickle-downeconomie', het idee dat als rijkeren meer geld hebben, iedereen door hun uitgaven profiteert. Het kabinet redeneert bijvoorbeeld dat door de overdrachtsbelasting te schrappen voor huizen onder de 250.000 pond, huizenbezitters meer zullen uitgeven aan een likje verf of een nieuwe keuken.
"Er zijn te veel obstakels voor bedrijven", zei minister Kwarteng bij de presentatie van zijn 'mini-begroting' in het Lagerhuis. "We hebben een nieuwe aanpak nodig, gericht op groei."
Labour spreekt er schande van dat het geld vooral naar rijkeren in de samenleving stroomt. Dat hun geld zou doorsijpelen naar de rest van de samenleving, noemde economiewoordvoerder Reeves een achterhaald idee. "De premier en minister van Financiën zijn twee wanhopige gokkers die een verliezende hand blijven spelen."
Opvallend genoeg kwam er ook uit Truss' eigen partij kritiek op dat de regering de plannen niet heeft doorgerekend om te kijken wat het effect op de economie zal zijn. Volgens Truss was daar geen tijd voor, maar parlementariër Mel Stride, voorzitter van het Treasury Committee, vindt dat er in tijden van wantrouwen juist meer openheid moet komen.
"Als markten nerveus naar staatsobligaties kijken en onze munt onder druk staat, is het tijd voor meer transparantie. Er moet duidelijk worden gemaakt dat de belastingverlagingen of andere maatregelen fiscaal verantwoord zijn."
Critici waarschuwen dat de rekening voor dit pakket bij toekomstige generaties kan komen te liggen. Hoe hoog die precies zal zijn is nog onduidelijk: Kwarteng gaf er maar weinig details over hoe het kabinet alles wil financieren.
"Nog nooit heeft een regering zo veel geleend en zo weinig uitgelegd", zei Reeves dan ook over de plannen. "Wat heeft de minister te verbergen?"
De financiële markten reageerden ook huiverig. Het Britse pond zakte nog verder weg ten opzichte van de dollar, naar het laagste punt in 37 jaar tijd. De waarde van kortlopende staatsobligaties "zinkt als een baksteen", schreef persbureau Reuters, met waarschijnlijk het grootste waardeverlies op één dag sinds 2009.
