Omwonenden: bereikbaarheid Schiphol lijdt niet onder minder vluchten
Schiphol kan krimpen tot 250.000 vluchten per jaar zonder dat de bereikbaarheid van Nederland wordt aangetast. Dat stelt een werkgroep van omwonenden op basis van gegevens die mede afkomstig zijn van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.
De Werkgroep Toekomst Luchtvaart (WTL) maakte de nieuwe berekeningen naar aanleiding van de stikstofperikelen rondom de luchthaven. Schiphol, KLM en de luchtvaartsector voelen helemaal niets voor krimp.
Bereikbaarheid onder druk
Op dit moment voldoet Schiphol niet aan de stikstofregels. Om te blijven bestaan heeft de luchthaven een natuurvergunning nodig. Daarvoor moet de stikstofuitstoot fors omlaag. Een lastige kwestie waarover binnen het kabinet grote zorgen zijn, zoals de NOS al eerder berichtte.
De WTL, die ruim tien jaar geleden werd opgericht door bezorgde omwonenden van Schiphol, gaat ervan uit dat de luchtvaart voor een natuurvergunning net als andere sectoren zijn stikstofuitstoot moet halveren. Dat betekent dat Schiphol van 500.000 vliegtuigbewegingen (starts en landingen) terug moet naar 250.000.
De luchtvaartsector stelt dat een dergelijke krimp funest is voor de bereikbaarheid van ons land, waardoor de economie grote schade zou oplopen. Met een kleiner netwerk zou ons land immers minder aantrekkelijk zijn voor de vestiging van grote ondernemingen.
Minder bestemmingen
De ingenieurs van de Werkgroep Toekomst Luchtvaart komen tot een andere conclusie. Het huidige netwerk is met 330 rechtstreekse bestemmingen veel groter dan Nederland en het vestigingsklimaat nodig hebben, zeggen zij. Het ministerie van I&W heeft bijna 180 bestemmingen uit 2019 geselecteerd die zakelijk van belang zijn.
De WTL stelt dat daarnaast ook populaire vakantieoorden, Suriname en de Antillen direct bereikbaar moeten blijven. Tezamen leidt dit al tot een daling van het aantal vluchten tot ver onder het komende plafond van 440.000 vliegtuigbewegingen dat minister Harbers wil instellen.
De WTL leidt uit het coalitieakkoord af dat het bestemmingennetwerk vooral in dienst moet staan van reizigers van en naar thuismarkt Nederland. Op intercontinentale vluchten zijn de meeste passagiers echter juist overstappers, die met korte vluchten vanuit elders in Europa naar Schiphol worden vervoerd.
Door op verre bestemmingen het aantal wekelijkse vertrekken te verminderen zijn op intercontinentale vluchten ook minder overstappers nodig om stoelen te vullen en hoeven er ook minder Europese vluchten te worden uitgevoerd. Zo kan Schiphol volgens de WTL toe met iets meer dan 300.000 vluchten. Waarbij alle geselecteerde bestemmingen nog steeds bereikbaar zijn.
206 bestemmingen volstaan
Daarnaast kunnen in Europa 40.000 vluchten door snelle treinen overgenomen worden. Ook kunnen nog eens 20.000 vluchten vervallen naar geselecteerde zakelijke bestemmingen waarmee Nederland feitelijk te weinig handelsverkeer onderhoudt. Zo kom je met behoud van een goede bereikbaarheid van Nederland voor de thuismarktpassagiers uit op 206 rechtstreekse bestemmingen, 250.000 vluchten en 35 miljoen passagiers, grotendeels afkomstig uit of bestemd voor Nederland.
"Er zijn minder overstappers nodig", meent voorzitter Hans Buurma van de WTL. "Schiphol blijft een kleinere hub met een groot netwerk. Het internationaal vervoer van Nederland komt niet in de knel." Reductie van het aantal vluchten beperkt uiteraard niet alleen uitstoot van stikstof, maar ook van CO2. En het leidt tot veel minder fijnstof, geluidoverlast en slaapverstoring.
Eerder dit jaar concludeerde de WTL dat Schiphol prima kan voortbestaan met ongeveer 225 directe bestemmingen en 350.000 vluchten, maar dat was nog zonder rekening te houden met de stikstofopdracht. Vertegenwoordigers van bewonersgroepen rond de luchthaven en natuur- en milieuorganisaties denken er grofweg hetzelfde over.
Kabinet ook voor krimp Schiphol
Ook minister Harbers van Infrastructuur en Waterstaat is van mening dat Schiphol moet krimpen, maar hij gaat veel minder ver. Eind juni maakte hij bekend dat Schiphol medio volgend jaar sowieso terug moet naar 440.000 vluchten, alleen al om de geluidoverlast voor omwonenden terug te dringen. "Schiphol kan het internationale netwerk van bestemmingen behouden", beloofde Harbers daarbij.
Volgens de WTL kan dat prima met 250.000 vluchten. "Het verschil van 190.000 vluchten levert geen extra bereikbaarheid op, maar wel onnodig veel overstappers en extreem goedkope citytrips", denkt Buurma. "Nederland ondervindt er slechts grote nadelen van voor de omgeving, de natuur en het klimaat. Een gemiste kans om de slaapverstoring van volwassenen en kinderen rond Schiphol nu echt op te lossen met nachtsluiting tussen 23.00 uur en 07.00 uur."
Luchtvaartsector tegen krimp
KLM reageerde geschrokken op het voornemen van minister Harbers. De luchtvaartmaatschappij vreest dat het netwerk in gevaar komt en redeneert andersom: de Nederlandse passagiers profiteren juist mee van het grote internationale netwerk dat de maatschappij onderhoudt.
Volgens de luchthaven Schiphol leiden de krimpplannen tot grote onzekerheid. "Schiphol is niet voor groei om de groei, maar ook niet voor krimp om de krimp", aldus Schiphol aan het begin van de zomer. De luchtvaartsector kondigde aan met het kabinet in overleg te gaan.