Kiev doet beroep op VN om corridor Marioepol • Rusland zet veertig Duitse diplomaten uit

Lavrov: Derde Wereldoorlog reëel gevaar

Er is een reëel gevaar dat er een Derde Wereldoorlog komt. Dat heeft de Russische minister Lavrov van Buitenlandse Zaken tegen Russische staatsmedia gezegd. Daar zet hij wel tegenover dat hij een dergelijke oorlog ontoelaatbaar vindt.

"Het gevaar is serieus, het is echt, je kunt het niet onderschatten", zei Lavrov over de kans op een nieuwe wereldoorlog. Hij zegt dat Rusland en Oekraïne er hoe dan ook uit zullen komen, maar dat de inhoud van dat akkoord afhangt van de militaire situatie.

Volgens Lavrov doet Oekraïne alleen maar alsof het wil onderhandelen. "Welwillendheid heeft beperkingen. Als het niet wederzijds is, helpt dat het onderhandelingsproces niet", stelt Lavrov. De Oekraïense president Zelensky is volgens de minister een goede acteur. "Maar als je je goed richt op wat hij zegt, spreekt hij zichzelf duizenden keren tegen."

'Gemeenten lopen tegen grenzen mogelijkheden opvang vluchtelingen aan'

Gemeenten lopen tegen de grenzen aan van wat mogelijk is bij het organiseren van opvangplekken voor Oekraïense vluchtelingen. Staatssecretaris Van der Burg (Asiel) zei dat na het Veiligheidsberaad, meldt het ANP. Het ministerie van Justitie en Veiligheid maakte vandaag bekend dat er inmiddels ruim 42.000 plekken beschikbaar zijn. Dat moeten er eind mei 50.000 zijn.

Zodra die plekken er zijn, wil het kabinet dat er nog eens 25.000 bij komen. Een speciale organisatie, de 'Nationale Opvangorganisatie' (NOO) gaat helpen om dit mogelijk te maken. Van der Burg hoopt dat dat doel eind juni is bereikt.

Voorzitter Bruls van het Veiligheidsberaad noemt de NOO een goede eerste stap. Toch zal het initiatief volgens hem niet genoeg zijn. Hoe meer opvang er is, hoe meer daaromheen georganiseerd moet worden in onder meer de zorg en het onderwijs. De staatssecretaris heeft over hulp daarbij nog geen toezegging gedaan. Daar wordt later over gepraat.

Kiev doet beroep op VN om corridor Marioepol

Oekraïne wil dat secretaris-generaal Guterres van de Verenigde Naties zich morgen bij zijn bezoek aan Moskou hard maakt voor de evacuatie van burgers uit Marioepol. In de belegerde en kapotgeschoten stad verblijven volgens Oekraïne nog steeds tienduizenden inwoners.

Volgens de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Koeleba is de VN in staat om de evacuatie te regelen. "Als hij politieke wil, karakter en integriteit laat zien, kunnen we hier echt een stap voorwaarts maken", zegt Koeleba over Guterres in een interview met persbureau AP.

Tot nu toe zijn de gesprekken tussen Rusland en Oekraïne over een veilige corridor zonder resultaat gebleven. Guterres reist na zijn bezoek aan Moskou door naar Kiev.

Rusland bevestigt aanvallen op Oekraïense spoorwegen

Rusland heeft vanmiddag aanvallen uitgevoerd op Oekraïense spoorwegen en stations, bevestigt het Russische ministerie van Defensie. Zes faciliteiten zijn volgens de Russen verwoest met precisieraketten. De faciliteiten zouden worden gebruikt voor het leveren van buitenlandse wapens aan Oekraïense troepen in de Donbas-regio.

De Oekraïense spoorwegen maakten eerder vandaag al melding van de aanvallen in het midden en het westen van het land. Volgens lokale Oekraïense autoriteiten zijn er vijf doden en achttien gewonden gevallen.

Macron en Biden praten 'snel' over Oekraïense oorlog

De Franse president Macron en zijn Amerikaanse ambtgenoot Biden gaan spoedig met elkaar praten over de oorlog in Oekraïne. Dat hebben de twee afgesproken toen Biden zijn Franse ambtgenoot telefonisch feliciteerde met de verkiezingswinst van gisteren.

Volgens het Elysée, het paleis van Macron, willen de presidenten meer praten over wereldproblematiek, en dan "specifiek de problemen rondom de oorlog in Oekraine, zoals voedselschaarste".

Het Witte Huis zegt dat Biden zijn bereidheid heeft getoond om nauw met Macron samen te werken rondom hun "gedeelde wereldwijde prioriteiten".

De twee gezichten van Lviv: terrasjes, maar ook luchtalarmen

Lief en leed liggen in de West-Oekraïense stad Lviv dicht bij elkaar. Het was even geleden dat het zonnig weer was, dus de terrassen in de binnenstad zitten vol. Maar echt ontspannen zijn veel mensen aan de tafeltjes niet. "We zitten hier op een terrasje, niet alleen om te genieten, maar ook om die vreselijke oorlog even van ons af te zetten", zegt Lilia, die gevlucht is uit Kiev.

"We proberen wat normale dingen te doen":

VK stuurt pantservoertuigen naar Oekraïne

Het Verenigd Koninkrijk gaat "een klein aantal" pantservoertuigen van het type Stormer naar Oekraïne sturen, maakt de Britse minister van Defensie Wallace bekend. De voertuigen kunnen luchtafweerraketten afvuren. Hij zei niet om hoeveel voertuigen het gaat.

Wallace zei tevens dat volgens de Britse inlichtingen, ongeveer 15.000 Russische militairen zijn omgekomen en 2000 Russische gepantserde voertuigen zijn vernietigd.

Oekraïne: Rusland bestormt staalfabriek in Marioepol nog steeds

Rusland is nog steeds de Azovstal-fabriek in Marioepol aan het bestormen, zegt de Oekraïense presidentiële adviseur Oleksij Arestovitsj. Naar schatting zitten daar meer dan duizend burgers vast, samen met Oekraïense troepen.

"De vijand blijft ons aanvallen in het gebied rondom de fabriek van Azovstal, waarbij ze vliegtuigen, artillerie en tanks gebruiken. Ze proberen verder te komen door middel van aanvallende groepen, waarbij ze het bevel van hun eigen opperbevelhebber negeren", zegt Arestovitsj.

Eerder vandaag meldde Rusland juist dat burgers de Azovstal-fabriek in Marioepol kunnen verlaten, maar Oekraïne zei toen al dat er geen akkoord was bereikt over een corridor. "Een corridor die van één kant komt is niet veilig, en het is dan geen humanitaire corridor", waarschuwde vicepremier Irina Veresjtsjoek.

Oekraïne: vijf doden bij aanvallen Midden-Oekraïne

Volgens lokale Oekraïense autoriteiten zijn er vijf doden en achttien gewonden gevallen bij Russische aanvallen op twee plaatsen in de Midden-Oekraïense regio Vinnytsja. De aanvallen zouden gericht zijn op transport-infrastructuur, zegt een regionale gouverneur. "De vijand probeert belangrijke infrastructuur te raken."

De Oekraïense spoorwegen meldde eerder vandaag aanvallen op vijf spoorwegstations in West- en Centraal-Oekraïne, onder meer in de regio Lviv.

ICC neemt deel aan internationaal onderzoeksteam

Het Internationaal Strafhof (ICC) gaat deelnemen aan een internationaal team dat mogelijke Russische oorlogsmisdaden in Oekraïne gaat onderzoeken.

Polen, Litouwen en Oekraïne hebben eerder een Joint Investigation Team (JIT) opgericht om de misdaden te onderzoeken. De overeenkomst zorgt ervoor dat de landen bewijs met elkaar kunnen delen en gezamenlijk onderzoek kunnen doen.

De Europese justitieorganisatie Eurojust ondersteunt het toetreden van het ICC. De organisatie zegt dat de overeenkomst "een duidelijk signaal afgeeft dat al het mogelijke zal worden gedaan om bewijs te verzamelen over de belangrijkste internationale misdaden die in Oekraïne zijn gepleegd en om de verantwoordelijken voor de rechter te brengen".

Rusland zet veertig Duitse diplomaten uit

Het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken heeft veertig Duitse diplomaten uitgezet. Het gaat om een vergeldingsactie nadat Berlijn eerder deze maand hetzelfde aantal Russische diplomaten had uitgezet. Volgens het Duitse persbureau DPA gaat het om ongeveer een derde van het diplomatieke personeel op Duitse vertegenwoordigingen in Rusland.

In een verklaring zegt Moskou dat de beslissing is genomen nadat Duitsland op 4 april een "aanzienlijk aantal" functionarissen op de Russische ambassade in Berlijn ongewenst had verklaard.

Duitsland zette de Russische diplomaten uit nadat uit Boetsja beelden en verhalen over grote aantallen burgerdoden naar buiten waren gekomen. "De beelden getuigen van een ongelooflijke wreedheid van de kant van het Kremlin en degenen die de propaganda van Moskou volgen", zei de Duitse minister van Buitenlandse Zaken Annalena Baerbock toen. De diplomaten hebben volgens haar "onze vrijheid tegengewerkt".

Activisten houden tanker met Russische olie tegen

Actievoerders van Greenpeace en Extinction Rebellion houden een tanker tegen die geladen is met Russische olie bestemd voor Noorwegen. Ze hebben zich met een kleiner bootje vastgeketend aan het schip.

Het schip, de Ust Luga, ligt volgens de website Marine Traffic voor anker bij een terminal van Exxon Mobil, 70 km ten zuiden van de Noorse hoofdstad Oslo.

"Olie staat niet alleen aan de basis van de klimaatcrisis, maar ook van oorlogen en conflicten", zegt Frode Pleym, hoofd van Greenpeace Noorwegen, tegen persbureau Reuters. "Ik ben geschokt dat Noorwegen opereert als een vrijhaven voor Russische olie, waarvan we weten dat het de oorlogvoering van Poetin financiert."

Greenpeace riep de Noorse regering op om de invoer van Russische fossiele brandstoffen te verbieden en riep Esso Noorwegen, de lokale dochteronderneming van ExxonMobil, op om alle contracten voor de invoer van de olie te annuleren. Esso Noorwegen zegt in een reactie dat de contracten werden getekend voordat het conflict begon. Volgens de Noorse krant Dagbladet heeft het bedrijf gezegd dat ze geen plannen hebben voor nieuwe aankopen uit Rusland.

Poetin: Westen wil Russische journalisten vermoorden

De Russische president Poetin beticht westerse landen ervan dat ze een complot hebben gesmeed om een prominente Russische journalist te vermoorden. Zijn inlichtingendienst zou een moordpoging van "een terroristische groepering" op de journalist hebben verijdeld, zei hij op de staatstelevisie. "Ze zijn overgegaan op terreur, op het voorbereiden van het vermoorden van onze journalisten." Poetin uitte zijn beschuldigingen zonder enig bewijs te leveren.

Volgens het Russische persbureau Interfax gaat het om Vladimir Solovjov en doelde Poetin op een groep die in opdracht van Oekraïense spionnen hem wilde vermoorden. De Russische autoriteiten zouden enkele leden van de groepering hebben aangehouden.

Poetin zei verder dat het Westen Rusland van binnenuit probeert te vernietigen. Volgens Poetin heeft de Amerikaanse CIA de leiding over pogingen om Rusland te ondermijnen en adviseert de geheime dienst de Oekraïense regering.

Oekraïne: geen akkoord over humanitaire corridor Marioepol

Oekraïne zegt dat er geen akkoord is met Rusland over een nieuwe humanitaire corridor in Marioepol. Vicepremier Irina Veresjtsjoek meldt dat via Telegram.

Eerder vandaag meldde Rusland dat burgers de Azovstal-fabriek in Marioepol kunnen verlaten. Naar schatting zitten daar meer dan duizend burgers vast, samen met Oekraïense troepen.

"Een humanitaire corridor kan alleen bestaan als beide partijen het daarmee eens zijn", meldt ze. "Een corridor die van één kant komt is niet veilig, en het is dan geen humanitaire corridor."

Rusland wil einde aan westerse wapenleveranties aan Oekraïne

Rusland heeft de Verenigde Staten gewaarschuwd vanwege de grote westerse wapenleveranties aan Oekraïne. De Russische ambassadeur in Washington zegt dat de leveringen ertoe leiden dat het conflict alleen maar erger wordt.

"De Amerikanen gooien olie op het vuur", zei ambassadeur Antonov tegen een Russische tv-zender. Volgens Antonov ondermijnen de wapenleveringen de kans op een vredesakkoord.

Hij zegt dat Rusland een officieel diplomatiek bericht heeft gestuurd naar de Verenigde Staten met daarin deze mededeling, maar dat er geen reactie is gekomen. De Verenigde Staten heeft sinds het begin van de invasie 3,7 miljard dollar aan militaire steun aan Oekraïne gegeven.

Iets meer beschikbare plekken voor Oekraïense vluchtelingen

Het aantal beschikbare plekken voor vluchtelingen uit Oekraïne is licht gestegen, blijkt uit de nieuwste cijfers van het ministerie van Justitie en Veiligheid. Er zijn nu 42.374 bedden beschikbaar. Dat waren er donderdag nog 41.378.

In de gemeentelijke opvang kwamen er 531 mensen bij. Momenteel verblijven er 31.782 Oekraïners in een opvanglocatie in een van de Nederlandse gemeenten. Dat betekent dat er nog ruim 10.000 plekken beschikbaar zijn. Er zijn 45.460 Oekraïners ingeschreven bij de gemeente. Bijna een op de drie heeft dus zelf onderdak gevonden, of verbleef al in Nederland voor de Russische invasie in het land.

Duits bedrijf wil pantservoertuigen exporteren naar Oekraïne

Het Duitse defensiebedrijf Rheinmetall heeft toestemming gevraagd bij de regering om 100 oude Marder-pantservoertuigen te exporteren naar Oekraïne. De Duitse regering moet daar goedkeuring voor geven. Een regeringswoordvoerder laat weten dat het besluit "op korte termijn" genomen zal worden. Het zou de eerste levering van zware wapens vanuit Duitsland aan Oekraïne worden.

Gisteren werd duidelijk dat Duitsland van Zwitserland geen munitie voor de pantservoertuigen aan Oekraïne mag leveren. De regering in Bern wees op de Zwitserse neutraliteit en de strenge regels voor het 'herexporteren' naar conflictgebieden. De munitie is door Zwitserland aan Duitsland geleverd.

De Duitse bondskanselier Scholz krijgt in eigen land kritiek omdat de regering terughoudend is bij het leveren van zware wapens aan Oekraïne.

Rusland: burgers kunnen Azovstal-fabriek in Marioepol verlaten

Het Russische ministerie van Defensie zegt dat het aanvallen rond de Azovstal-fabriek in de belegerde Oekraïense havenstad Marioepol tijdelijk staakt. Daardoor moet het voor burgers mogelijk worden om het fabrieksterrein verder te verlaten.

Volgens het ministerie kunnen de burgers zelf bepalen waar ze heen willen. Oekraïne meldde eerder dat in de fabriek meer dan duizend burgers zitten. Vanuit de zijde van Oekraïne is nog niet gereageerd.

Raketaanvallen op twee plaatsen in Midden-Oekraïne, zegt gouverneur

Rusland heeft raketten afgevuurd op twee plaatsen in de Midden-Oekraïense regio Vinnytsja, meldt de regionale gouverneur. Daarbij is een onbekend aantal mensen om het leven gekomen en gewond geraakt.

De raketten werden volgens de gouverneur afgevuurd op de plaatsen Zjmerynka en Kozjatyn. "De vijand probeert belangrijke infrastructuur te raken", zegt de gouverneur. Rusland heeft nog niet gereageerd.

Oekraïne meldt aanvallen op vijf treinstations

In Oekraïne zijn vijf spoorwegstations onder vuur komen te liggen, zegt het hoofd van de Oekraïense spoorwegen. Daarbij is een onbekend aantal slachtoffers gevallen. In onder meer de regio Lviv wordt een raketaanval gemeld.

De stations liggen in West- en Centraal-Oekraïne. Volgens de topman van de spoorwegen volgt er later meer informatie. Treinen moeten om veiligheidsredenen via andere routes rijden, zegt hij. Ook is de dienstregeling aangepast.

Begin deze maand kwamen er ruim 50 mensen om het leven bij een raketaanval op het treinstation van Kramatorsk. Volgens Oekraïne zit Rusland achter die aanval, Moskou ontkent dat.

Russische gouverneur meldt neerhalen Oekraïense drones

In de Russische regio Koersk hebben luchtverdedigingssystemen twee Oekraïense drones uit de lucht geschoten, zegt een lokale gouverneur van de regio die grenst aan Oekraïne. Volgens hem zijn er geen slachtoffers gevallen.

Het is onduidelijk om wat voor drones het gaat. Ook is niet direct duidelijk wanneer de drones uit de lucht zijn geschoten. Gisteren meldde de gouverneur van Koersk dat een controlepost in de regio vanuit Oekraïne onder vuur werd genomen.

Rusland faalt in het bereiken van zijn doelen, zegt Amerikaanse minister

De Amerikaanse ministers Blinken (Buitenlandse Zaken) en Austin (Defensie) hebben zojuist de pers te woord gestaan na hun bezoek aan Oekraïne. Volgens Blinken faalt Rusland in het bereiken van zijn oorlogsdoelen en behaalt Oekraïne juist successen.

"We hadden de kans om onze aanhoudende steun aan de Oekraïense regering en de Oekraïners direct te laten zien", zei Blinken tegen journalisten bij de Pools-Oekraïense grens. "Naar ons idee was het een belangrijk moment om persoonlijk met elkaar te spreken." De Amerikaanse delegatie reisde per trein vanuit Polen naar Kiev.

Blinken zegt dat het gesprek van gisteren tussen de Amerikanen en Oekraïners zo'n drie uur duurde. Daarbij hebben de Amerikanen opnieuw militaire steun toegezegd, ter waarde van 713 miljoen dollar. Een groot deel van dat geld is voor Oekraïne bestemd, maar een ander deel is ook voor buurlanden die zich bedreigd voelen door Rusland. Bij het gesprek waren naast president Zelensky ook andere hooggeplaatste Oekraïense functionarissen. Volgens president Zelensky was het gesprek "zeer waardevol en belangrijk". "Bedankt voor jullie ongekende hulp!", meldt hij op Telegram.

Oekraïne meldt Russische aanvallen in omgeving Kramatorsk

Het Oekraïense leger zegt dat het verschillende Russische aanvallen in Oost-Oekraïne heeft afgeslagen. De Generale Staf van het leger meldt dat er verschillende aanvallen waren in de omgeving van Kramatorsk, zo'n 180 kilometer ten westen van Loegansk. "De vijand probeerde door te breken, maar dat is niet gelukt", zeggen de Oekraïners.

Ook meldt het Oekraïense leger dat er opnieuw Russische aanvallen zijn uitgevoerd op de Azovstal-fabriek in Marioepol. Dat gebeurde met bommen en raketten. Het is niet duidelijk of en zo ja hoeveel Oekraïense troepen er zijn gesneuveld.

Britten: doorbraak van Russen in Donbas blijft uit

Het Russische leger heeft in de Donbas-regio in Oost-Oekraïne "weinig vooruitgang" geboekt sinds het leger zich op dat gebied is gaan focussen. Dat zegt de inlichtingendienst van het Britse leger. Volgens de Britten hebben de Russen nog geen doorbraak in het gebied weten te forceren.

Het ministerie van Defensie in Londen meldt ook dat het Oekraïense leger in de belegerde havenstad Marioepol in Zuid-Oekraïne veel Russische eenheden heeft "uitgeput". Veel Russische troepen zitten vast in Marioepol en kunnen daardoor niet op andere plaatsen worden ingezet, zeggen de Britten. In die stad zitten eenheden van het leger en meer dan 1000 burgers vast in de Azovstal-fabriek, zeggen Oekraïense functionarissen.

Het Azov-bataljon heeft beelden gepubliceerd van burgers in ondergronds Asovstal-complex in Marioepol:

Amerikaanse ministers bezoeken Zelensky en zeggen hulp toe

De Amerikaanse minister Blinken van Buitenlandse Zaken en minister Austin van Defensie zijn op bezoek geweest bij de Oekraïense president Zelensky in Kiev. Dat laten Amerikaanse functionarissen weten. De twee zijn inmiddels weg uit Oekraïne en naar Polen gereisd.

Het bezoek was vanuit Amerikaanse kant niet van tevoren aangekondigd. Gisteren meldde een adviseur van Zelensky op YouTube dat de ministers in Kiev waren. Daarna bleef het stil en kwamen er geen berichten naar buiten over eventuele gesprekken.

Het is voor het eerst sinds het begin van de oorlog dat er zo'n hoge Amerikaanse delegatie naar Oekraïne is afgereisd. De ministers hebben in de Oekraïense hoofdstad voor nog eens meer dan 700 miljoen dollar aan militaire hulp toegezegd. Ook keren in de komende weken Amerikaanse diplomaten terug naar Oekraïne.

Brand in Russisch oliedepot op 160 kilometer van grens Oekraïne

In de Russische plaats Brjansk is brand uitgebroken in een oliedepot. Dat melden Russische persbureaus. Details over de brand en mogelijke slachtoffers zijn niet bekendgemaakt. Op sociale media worden verschillende explosies gemeld bij een olieraffinaderij.

Brjansk ligt zo'n 160 kilometer ten noorden van de grens met Oekraïne en zo'n 380 kilometer ten zuidwesten van Moskou.

'EU werkt aan sancties tegen Russische olie-import'

De Europese Unie bereidt zogenoemde "slimme sancties" voor tegen de Russische olie-import. Dat meldt het Britse dagblad The Times, dat vicevoorzitter van de Europese Commissie Dombrovskis citeert.

"We werken aan een zesde sanctiepakket en een van de zaken die we overwegen is een vorm van een olie-embargo", zegt Dombrovskis, die ook Eurocommissaris voor Handel is. "Als we sancties opleggen doen we dat om maximale druk op Rusland uit te oefenen met zo min mogelijk schade voor onszelf", zegt hij tegen de krant.

Britten: Rusland bereidt in scène gezet referendum Cherson voor

Rusland is bezig met de voorbereidingen van een in scène gezet referendum in de zuidelijke stad Cherson. Daaruit zou moeten blijken dat de inwoners de Russische bezetting steunen, meldt het Britse ministerie van Defensie in de dagelijkse update over de oorlog op Twitter.

Volgens de Britten speelt de stad een sleutelrol in het Russische doel om een landbrug te realiseren naar de geannexeerde Krim.

Dodental brand Russisch Defensie-gebouw loopt op

Bij een grote brand in een gebouw van het Russische ministerie van Defensie zijn zeker zeventien mensen omgekomen, meldt Russisch staatspersbureau TASS. Drie dagen terug werd nog gesproken over zeven doden. Ongeveer dertig mensen raakten gewond.

De extra doden werden gevonden tijdens opruimwerkzaamheden. Het gebouw, waar onder meer raketten en raketafweersystemen worden ontwikkeld, staat in Tver, zo'n 165 kilometer ten noordwesten van Moskou.

Vermoedelijk is de brand ontstaan na problemen met de elektriciteit.

Welkom!

Welkom in een nieuw liveblog over de oorlog in Oekraïne. Hier houden we je de hele dag op de hoogte van de laatste ontwikkelingen. Het liveblog van gisteren lees je hier terug.