Oekraïense drones ingezet tegen Rusland: 'Effectief, maar geen wondermiddel'
De laatste dagen circuleren steeds meer video's gemaakt door Oekraïense drones die Russische doelen aanvallen: tanks, konvooien, brandstoftrucks. Welke rol spelen die slimme toestellen in de strijd?
Op beelden die vandaag op sociale media werden verspreid, is te zien hoe met hulp van drones een Russische truck en een pantservoertuig worden vernietigd in de buurt van de havenstad Marioepol:
De afgelopen dagen verspreidde het Oekraïense leger ook veel zwartwit-beelden van aanvallen. Die video's zijn gemaakt door de Bayraktar TB2: een door Turkije ontwikkelde drone. Oekraïne heeft er de afgelopen jaren twaalf besteld waarvan er zes operationeel zijn. Ook sloot Oekraïne een contract met Turkije om er nog eens 48 in eigen land te fabriceren. Vandaag meldde het Oekraïense leger op Twitter er weer enkele te hebben ontvangen en dat die meteen gevechtsklaar zijn.
"Het is een poor man's airforce", omschrijft Frans Osinga de drones. Hij is als bijzonder hoogleraar oorlog studies verbonden aan de Nederlandse Defensie Academie en de Universiteit Leiden. "Het is een mooie compensatie voor het gebrek aan luchtoverwicht van Oekraïne. Ze kunnen doelen aanvallen waar de Oekraïense Migs niet meer kunnen komen."
"Als maverick-achtig wapen kunnen de drones voor Oekraïne een rol spelen om de Russische konvooien en aanvoerlijnen te vertragen. Het is een van de weinige middelen die ze daarvoor nog hebben", zegt Osinga. "Maar het kan wel heel effectief zijn. Als je een paar voertuigen uitschakelt, stokt de opmars van zo'n konvooi."
Het nadeel van de Bayraktar TB2 is volgens de deskundige dat ze relatief langzaam zijn, ze vliegen zo'n 130 tot 220 kilometer per uur, en zijn daardoor kwetsbaar. "Er zijn er al een paar uit de lucht geschoten."
De drones zijn geen wondermiddel, benadrukt ook defensiespecialist Ko Colijn, verbonden aan Instituut Clingendael. "Ze maken alleen verschil als de Russen geen luchtoverwicht zouden hebben, en dat hebben ze waarschijnlijk wel."
Morele boost
Toch heeft het slimme tactische wapen volgens de experts meer dan alleen symbolische waarde. Bij gevechten tussen Armenië en Azerbeidzjan in 2020 speelden de TB2's bijvoorbeeld wel degelijk een doorslaggevende rol. Rusland beschikt zelf overigens ook over drones, weet Colijn, maar heeft die tot nu toe niet ingezet in Oekraïne.
Naast de rol van de drones op het slagveld, speelt er nog iets anders: de video's op sociale media van ontploffende Russische tanks geven het moreel van de Oekraïners een boost. Osinga: "Zo zijn ze ook een wapen in de informatie-oorlog, waarin Oekraïne heeft laten zien heel goed te zijn."