Poolse president spreekt veto uit over omstreden mediawet

President Duda van Polen heeft zijn veto uitgesproken over de omstreden nieuwe mediawet die halverwege deze maand is aangenomen door het parlement. In een persconferentie zei Duda dat hij weigert zijn handtekening te zetten onder de wetswijziging die volgens hem niet populair is bij veel Polen.

De president had al aangegeven bezwaren te hebben tegen de wet, waarmee moet worden voorkomen dat bedrijven van buiten de Europese Unie een meerderheidsbelang krijgen in Poolse mediaconcerns. De regeringspartij PiS, waaraan de president gelieerd is, wil daarmee de buitenlandse invloed op de Poolse pers minimaliseren.

Een direct gevolg van de nieuwe wet zou zijn dat de kritische, populaire tv-zender TVN24 moet verdwijnen, omdat die zender in Amerikaanse handen is. TVN noemde de wet eerder "een aanslag op de mediavrijheid".

Ook in Polen zelf en internationaal klonk veel kritiek op de wetswijziging. Volgens critici is de wet een manier om TVN24 te muilkorven en andere kritische geluiden over de Poolse regering in de kiem te smoren. Meerdere Amerikaanse prominente politici hebben Warschau gewaarschuwd dat invoering van de wet nadelig is voor de verhouding tussen Polen en de VS.

Poolse journalistieke organisaties spraken van de grootste aanval op de vrijheid van meningsuiting sinds 1989, het jaar van de val van het communisme.

Vorige week zondag werd in meer dan honderd gemeenten in Polen gedemonstreerd tegen de nieuwe wet. Ook oppositieleider Donald Tusk en burgemeester Trzaskowski van Warschau spraken zich ertegen uit:

In de senaat werd de omstreden wet in september nog verworpen, nadat de Tweede Kamer, de Sejm, het voorstel al had goedgekeurd. Door de blokkade in de senaat moest de Sejm zich nogmaals over de wetswijziging buigen. Dat gebeurde deze maand: een meerderheid van de parlementariërs stemde toen voor de wet, waardoor het bezwaar in de senaat werd overruled.

President Duda zei toen dat hij na bestudering van de wet zou besluiten of hij die zou tekenen of niet. In Polen heeft de president de bevoegdheid een veto uit te spreken over wetten. In 2017 deed Duda dat voor het eerst, bij twee wetten die volgens critici de rechtsstaat zouden uithollen.

De Sejm, waar regeringspartij PiS de meerderheid heeft, kan een presidentieel veto ongedaan maken als drie vijfde van de parlementariërs daarmee instemt.