AFM: Financiële influencers houden zich niet altijd aan de regels

Mensen die op sociale media informatie delen over beleggen houden zich lang niet altijd aan de regels. Dat constateert toezichthouder Autoriteit Financiële Markten (AFM) in een eerste verkennend onderzoek naar deze zogeheten finfluencers. Daarin is gekeken naar een groep van 150 financiële influencers.

"Zij voorzien in een informatiebehoefte naar het thema beleggen", zegt Teun van der Velden, manager marktintegriteit en handhaving bij de AFM. Die behoefte is er volgens hem met name bij een groeiende groep jonge, startende beleggers. "Het feit dat daar informatie over komt vinden wij als AFM helemaal niet verkeerd. Dat juichen we alleen maar toe." Maar er gaan veel dingen mis, zegt hij.

Niet transparant

Zo zijn finfluencers niet altijd neutraal en transparant, zegt de toezichthouder. Het komt bijvoorbeeld voor dat zij aanbevelingen doen waar ze zelf een belang bij hebben, bijvoorbeeld om een rekening te openen bij een beleggingsonderneming waarvoor ze een vergoeding per klant krijgen. Dat mag niet, zegt de toezichthouder.

Ook hebben de meeste finfluencers geen relevante financiële opleiding en prijzen ze soms heel risicovolle en complexe financiële producten aan. Volgers kunnen dan veel geld verliezen. De toezichthouder heeft daar tientallen meldingen van gekregen.

Financieel advies geven mag niet zonder vergunning van de AFM. Veel finfluencers gebruiken de disclaimer dat wat zij zeggen geen advies is, maar volgens de toezichthouder geven ze dat soms wel degelijk op sociale media bij vraag- en antwoordsessies. De AFM ziet het als beleggingsadvies als finfluencers ingaan op iemands persoonlijke situatie, bijvoorbeeld door te zeggen "in jouw geval zou ik...".

Niet allemaal fout

De groep finfluencers is divers, zegt Van der Velden. "Qua mate van professionaliteit, maar ook qua aantal volgers." Finfluencers doen het ook niet allemaal fout, zegt de toezichthouder.

De toezichthouder noemt geen namen van specifieke influencers die zich wel of niet aan de regels houden, omdat dat toezichtsvertrouwelijke informatie is. In het algemeen is het voor volgers belangrijk om zich ervan bewust te zijn dat de belangen van finfluencers niet altijd overeenkomen met je eigen belangen, zegt Van der Velden.

Als na een aantal maanden nog steeds dezelfde regels worden overtreden kan worden ingegrepen, zegt de AFM. Boetes voor specifieke finfluencers zijn dan een optie.