Gemeenten positief over plan voorrang eigen inwoners bij nieuwbouw
Gemeenten zijn positief over een plan waarin ze bij nieuwbouwprojecten voorrang mogen geven aan bewoners uit eigen stad of dorp. "Dit gaat werken", zegt wethouder Songül Mutluer van de gemeente Zaanstad. "We hebben veel jonge mensen die graag in de eigen stad willen blijven."
Demissionair minister van Binnenlandse Zaken Kajsa Ollongren kwam vorige maand met het voorstel. De voorrang voor eigen inwoners geldt voor sociale nieuwbouwwoningen tot 355.000 euro, wat ook de grens is voor de Nationale Hypotheek Garantie volgend jaar. Maximaal 30 procent van de woningen mag via deze voorrangsregeling worden toegewezen.
Ook mensen met economische binding
Volgens het plan mag een gemeente behalve aan eigen inwoners ook voorrang geven aan mensen die er nog niet wonen, maar die wel een economische binding met de plaats hebben. Daarvan zouden bijvoorbeeld leraren, politieagenten of verpleegkundigen die moeilijk aan een woning komen kunnen profiteren.
Nu is het voor gemeenten nog verboden om voorkeur te geven aan eigen inwoners. Alleen op de Waddeneilanden geldt nu een uitzondering.
Concurrentie van Randstad
De Volkskrant schrijft over het plan en heeft een aantal gemeenten gesproken die de voorrang graag in hun gemeente willen toepassen. Dat geldt voor de gemeente Zaanstad, Ede, Vijfheerenlanden, Utrechtse Heuvelrug, Bergen in Noord-Holland en Oldebroek.
De gemeenten zeggen dat nu veel nieuwbouwhuizen worden gekocht door inwoners van buiten de stad, bijvoorbeeld van mensen uit de Randstad. Daardoor is het voor starters uit de eigen streek moeilijk om ertussen te komen.
"De schaarste is groot en vooral eigen inwoners vissen achter het net. Wij hebben veel mensen uit Amsterdam die hun huizen voor een zeer groot bedrag verkopen en vervolgens in Zaanstad een hoog bod kunnen doen. Daarmee komen starters die graag in de eigen gemeente willen blijven wonen in de knel", zegt wethouder Songül Mutluer van de gemeente Zaanstad in het NOS Radio 1 Journaal.
Lenen makkelijker
"Het is bedoeld voor de groep die tussen wal en schip belandt: zij komen niet aan een sociale huurwoning en krijgen onvoldoende geld van de bank voor een koopwoning, als die er überhaupt al is. Voor die mensen hebben we gezegd: we gaan als gemeente interveniëren."
"De gemeente blijft voor een deel eigenaar van de grond en voor een deel van de stenen. Een starter kan vervolgens met deze constructie eigenaar worden van een koopwoning en hoeft bij de bank maar 100.000 euro te lenen voor een woning tussen de 200.000 en 250.000 euro."
Het voorstel van Ollongren ligt voor ter consultatie, waarna het plan eventueel wordt aangepast voor een definitieve versie. Daarna wordt er in het parlement over gestemd.
Ollongren zei vanochtend in een toelichting dat het kabinet "echt ruimte wil houden voor groepen die anders buiten de boot vallen, omdat het gewoon te duur wordt." Ze benadrukte dat het aan de gemeenten om de regels in te vullen: "Die kunnen beter sturen en ervoor zorgen dat de woningmarkt beter toegankelijk blijft."
Opkoopbescherming
Eerder werd bekend dat het voor gemeenten mogelijk wordt om bestaande woningen af te schermen van opkopers. Ze mogen wijken en huizen in hun gemeente aanwijzen waarvoor een opkoopbescherming geldt. Alleen mensen die zelf in het huis gaan wonen, mogen dan de woning kopen.
