Libische krijgsheer Haftar stelt zich kandidaat voor presidentschap

Generaal Haftar wil president van Libië worden. In een tv-speech kondigde hij aan mee te doen aan de Libische presidentsverkiezingen, eind december. In de toespraak zei hij zijn land "in een noodlottige" tijd te willen leiden.

Zijn bericht volgt kort op een soortgelijke aankondiging van interim-premier Dbeibah, die voor een joelende menigte zei mee te doen aan de verkiezingen, "als jullie dat willen".

Zondag bleek al dat Saif al-Islam Kadhafi, de tweede zoon van oud-dictator Muamar Kadhafi, zich als presidentskandidaat had gemeld bij de kiescommissie. Hij hield zich de afgelopen jaren schuil en wordt door het Internationaal Strafhof gezocht vanwege misdaden tegen de menselijkheid.

Omstreden

Net als Kadhafi is Haftar een omstreden kandidaat. Sinds de val van Kadhafi in 2011 wordt Libië geteisterd door chaos en oorlog. Haftar keerde na de dood van Kadhafi vanuit ballingschap terug naar Libië.

Met zijn leger veroverde de krijgsheer vervolgens in korte tijd grote delen van het land, met name in het oosten en zuiden. Zijn opmars stokte bij hoofdstad Tripoli. Ruim een jaar poogde hij tevergeefs de stad te veroveren. In oktober vorig jaar spraken de strijdende partijen een staakt-het-vuren af.

Sindsdien is het land opgedeeld in twee grote machtsblokken: de door de Verenigde Naties erkende regering, met Turkije als belangrijkste bondgenoot, en daartegenover Haftar die wordt gesteund door onder meer Egypte, de Verenigde Arabische Emiraten en Rusland.

Kritiek

Volgens de 77-jarige Haftar moeten de verkiezingen Libië naar verzoening en wederopbouw leiden. Het is de vraag of dat gaat lukken. De jaren vol oorlog hebben het sterk land verdeeld.

Die verdeling blijkt uit de reacties op de kandidaatstellingen. Zo is er onder politici en militieleiders uit het westen van het land veel onvrede over het kandidaatschap van Haftar. De verkiezingen zouden nooit eerlijk kunnen verlopen, betogen zij, gezien Haftars dominantie in het oosten.

Ook rond Dbeibah zijn er kritische geluiden. Hij had bij zijn aanstelling als interim-premier beloofd niet de regering te leiden die hem zal opvolgen. Verder hangt er rond hem een zweem van corruptie. Hij zou via omkoping zijn huidige positie hebben gekregen.

Met name vanuit de internationale gemeenschap is er druk om de verkiezingen op 24 december zoals gepland door te laten gaan.

Nieuwsuur maakte in 2019 dit portret van Haftar: