Wereldleiders via zwaarbewaakt Rome naar Glasgow: opmaat naar klimaattop

• Heleen D'Haens

  correspondent Italië

Wie vandaag hoopt op een selfie bij de Trevifontein, moet later terugkomen. De fontein is een van de plekken in Rome die zwaar beveiligd zijn vanwege de G20, de informele top dit weekend waar veel van de machtigste regeringsleiders ter wereld elkaar voor het eerst sinds de corona-uitbraak weer in levenden lijve ontmoeten.

Op het programma van de 'groten der aarde' staan verschillende thema's, waaronder de voorziening van vaccins voor ontwikkelingslanden en het herstel van de wereldeconomie. In het kader daarvan houdt koningin Máxima vanmiddag een korte toespraak over hoe het midden- en kleinbedrijf wereldwijd financieel weerbaarder kan worden. Ze doet dat als speciaal pleitbezorger namens de VN.

Maar het belangrijkste thema van de top: de aanpak van klimaatverandering. De G20 vindt plaats aan de vooravond van de langverwachte COP26-klimaattop in Glasgow, waar wereldleiders knopen moeten doorhakken over het tegengaan van de opwarming van de aarde. De G20-landen zijn niet alleen verantwoordelijk voor 80 procent van de wereldeconomie, maar ook voor zo'n 80 procent van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen.

Hoewel de G20 eigenlijk een informele bijeenkomst is, heeft de Italiaanse premier Draghi vooraf duidelijk gemaakt dat hij toch hoopt op concrete toezeggingen. "De G20 heeft beloofd zich in te spannen om de opwarming van de aarde tot anderhalve graad te beperken en de uitstoot van broeikasgassen tegen 2050 tot nul te herleiden", bracht Draghi vorige maand in herinnering.

Draghi speelt zich in de kijker

Dat juist Draghi de top voorzit is politiek gezien interessant. De oud-voorzitter van de Europese Centrale Bank is een ervaren bestuurder en gooit in eigen land hoge ogen met zijn standvastige aanpak van de coronacrisis.

Ook in EU-verband speelt de Italiaan zichzelf steeds meer in de kijker. Na het vertrek van Angela Merkel, en gezien de focus van Emmanuel Macron op de verkiezingscampagne in eigen land, bestempelden verschillende internationale media Draghi als een potentiële nieuwe informele leider van de Unie.

Die leidende rol nam Draghi sinds het begin van zijn premierschap in februari al verschillende keren op zich. Zo initieerde hij in september een wereldwijd overleg over de situatie in Afghanistan, nadat de Taliban daar de macht hadden overgenomen. Omdat de klimaatcrisis voor Draghi een belangrijk thema is, wordt verwacht dat hij alles op alles zal zetten om bijvoorbeeld de Chinese president Xi te bewegen tot ambitieuze toezeggingen.

Onneembare vesting

Naar aanleiding van de top staan de veiligheidsdiensten in Italië op scherp. Controles aan de grens zijn aangescherpt en het luchtruim boven Rome is gesloten. In het centrum van de stad, waar de delegaties in verschillende hotels verblijven, zijn duizenden extra agenten op de been. Verschillende metrohaltes zijn gesloten.

De wijk EUR, waar regeringsleiders bij elkaar komen, is omgevormd tot een onneembare vesting. In een 'veiligheidszone' van tien vierkante kilometer zijn alleen mensen met speciale accreditatie welkom. Doorgaande wegen zijn gesloten, er patrouilleren agenten met explosievenhonden en op strategische plekken zitten scherpschutters op de daken.

Verschillende groeperingen hebben in de loop van het weekend demonstraties aangekondigd. Onder meer jongerenklimaatbeweging Fridays for Future, de Italiaanse vakbonden en tegenstanders van de coronapas willen gebruik maken van de internationale media-aandacht om hun punt te maken.

Twee grote demonstraties zijn toegelaten, maar worden streng gemonitord. Met 5000 tot 6000 agenten en 1500 militairen op de been in de stad, wil de Italiaanse overheid niets aan het toeval overlaten.