750 vluchtelingen brengen nacht door in Ter Apel, terwijl plek was voor 275

Zo'n 750 vluchtelingen hebben de nacht doorgebracht in het aanmeldcentrum in Ter Apel, terwijl er maar plek was voor 275 mensen. Dat heeft burgemeester Velema vanochtend bevestigd.

Gisteren was al duidelijk dat er geen mogelijkheid was voor het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) om het teveel aan mensen over andere locaties in het land te verspreiden. "Die 750 mensen werden gisteren opgevangen in de paviljoens van de opvanglocatie, maar ook in de wachtruimtes en kantoren van de IND", zegt Velema in het NOS Radio 1 Journaal.

De asielzoekers sliepen in het aanmeldcentrum op veldbedden die het Rode Kruis er had geplaatst. Velema luidde nogmaals de noodklok. "Zo veel mensen in een ruimte die daar niet voor bedoeld is, is niet fris. Daar is de riolering niet op berekend." Hij waarschuwt voor het ontstaan van infectieziektes. "Dat zijn geen zaken die je in Nederland verwacht."

'Te weinig daadkracht'

Volgens de burgemeester had het COA gisteren zes bussen ingezet met als doel de vluchtelingen over andere locaties te verspreiden. "Rond 20.00 uur kwam men tot de conclusie dat het niet was gelukt en toen is alles op alles gezet om de mensen toch zo netjes mogelijk een plek te geven in de noodopvang."

Het steekt de burgemeester dat het niet gelukt is, terwijl hij zelf wel een tijdelijke oplossing voor ogen had. "Iedereen die wel eens is vastgelopen in het ov, weet dat er binnen een paar uur bedden geregeld kunnen worden in de Jaarbeurshallen." Velema stelt dat de minister "een crisismaatregel had moeten regelen". "Dan waren we naar Utrecht gegaan en hadden we de mensen in ieder geval ruimer en hygiënischer kunnen opvangen."

Maandag is het Veiligheidsberaad bij elkaar gekomen. De conclusie van alle voorzitters van de 25 veiligheidsregio's was dat er tussen de 800 en 1500 slaapplekken op korte termijn bij moeten komen. Waarom dat nog niet gebeurd, is weet Velema niet. "Ik kan alleen maar concluderen dat er te weinig daadkracht is geweest."

Zowel het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers als verantwoordelijk demissionair staatssecretaris Broekers-Knol waren vanochtend niet bereikbaar voor een reactie.

De Immigratie en Naturalisatiedienst (IND) houdt maandelijks bij hoeveel vluchtelingen uit welke landen naar Nederland komen:

Vluchtelingen die naar Nederland komen, moeten zich aanmelden bij het enige aanmeldcentrum in Nederland, in Ter Apel. Van daaruit worden ze verspreid over de verschillende azc's en opvangcentra in het land.

Waarom loopt het vast?

Na stagnatie door de coronacrisis neemt het aantal asielaanvragen in Nederland sinds mei elke maand weer toe. Het zijn met name Syriërs en Turken die aanvragen doen. Die worden later opgevolgd door gezinsleden.

Sinds de machtsovername door de Taliban in Afghanistan, komen daar ook Afghanen bij. Die komst van die paar duizend extra mensen leidt ertoe dat het systeem niet goed doorstroomt. Vooral in september van dit jaar steeg het aantal vluchtelingen blijkt uit cijfers van de IND. Op basis van cijfers van de eerste weken in oktober is overigens niet direct een stijging ten opzichte van september te zien.

Situatie in 2015

Tijdens de vluchtelingencrisis in 2015 kwamen er in het najaar ongeveer 10.000 mensen per maand naar Nederland. Daar moesten locaties voor geopend worden, in totaal ongeveer 100 voor zo'n voor 47.000 mensen. Maar dat leidde tot protesten in het land.

Daarop werden afspraken gemaakt: de locaties mochten maar voor maximaal vijf jaar gebruikt worden. Die zijn daarna in veel gevallen gesloten. Nu is er plek voor 30.000 mensen. Veel gemeenten zijn nu huiverig om nieuwe locaties voor grote groepen te openen vanwege weerstand onder inwoners en met de komende gemeenteraadsverkiezingen in het achterhoofd..

Daarnaast zitten ook zo'n 11.000 mensen die al een status hebben, iets meer dan een derde van de totale capaciteit, nog steeds vast in opvangcentra waardoor er geen doorstroom is. Die mensen mogen vijf jaar in Nederland verblijven, maar vanwege de woningnood zijn er nagenoeg geen geschikte huizen voor hen te vinden. Daarbovenop komen er nog veel mensen uit veilige landen naar Nederland die de bedden bezet houden.

In de Nederlandse asielopvang is momenteel geen bed over. NOS op 3 zocht uit hoe dit komt: