liveblog
NOS NieuwsAangepast

Duitsland: extra prik na Janssenvaccin • Tekort stageplekken in mbo deels teruggedrongen

liveblog gesloten

Ook Finland stopt met toedienen Moderna-vaccin aan mannen onder de 30

Na Zweden en Denemarken is ook Finland gestopt met het toedienen van het Moderna-vaccin aan mannen onder de 30 jaar, schrijft De Volkskrant. Deze groep loopt een groter risico op zeldzame bijwerkingen door dit vaccin, zoals een ontstoken hartspier.

De landen namen het besluit op advies van het Noorse gezondheidsinstituut. Zweedse en Finse mannen die eerder een Moderna-vaccin kregen, kunnen voor hun tweede dosis het vaccin van Pfizer toegediend krijgen. Aan Deense jongeren onder de 18 jaar wordt al geadviseerd om Pfizer te nemen.

De Volkskrant schrijft dat Nederland voorlopig wel doorgaat met Moderna-vaccins voor jonge mannen. De Gezondheidsraad stelde eerder al dat de mRNA-vaccins van Pfizer/BioNTech en Moderna in zeldzame gevallen ontstekingen in de hartspier kunnen veroorzaken, maar dat is volgens de raad meestal niet ernstig.

'Welvarende landen moeten vaccinoverschot doneren'

Om vaccinatieongelijkheid tussen landen te bestrijden moeten welvarende landen hun overschot aan vaccins doneren aan ontwikkelingslanden. Dat schrijft Artsen zonder Grenzen in een nieuw rapport.

De Wereldgezondheidsorganisatie WHO heeft zich tot doel gesteld dat in landen wereldwijd 40 procent van de bevolking voor het einde van dit jaar is gevaccineerd. Waar veel welvarende landen daar al ruimschoots overheen zitten, is de vaccinatiegraad in bijna de helft van de Afrikaanse landen 2 procent of minder.

Om de WHO-doelen toch te halen en nieuwe virusvarianten te voorkomen, roept Artsen zonder Grenzen welvarende landen op om hun overschotten aan Covax te doneren. Dat is het WHO-programma dat coronavaccins wereldwijd toegankelijk maakt. De organisatie schat dat de landen van de G7 en de EU gezamenlijk ruim 240 miljoen vaccins te verdelen hebben.

Vorige week liet demissionair minister De Jonge in een Kamerbrief weten zo'n 21 miljoen vaccins te willen doneren aan Covax. Nederland heeft tot nu toe een half miljoen vaccins aan het WHO-programma gedoneerd en 1,65 miljoen aan Suriname, Kaapverdië, Namibië en Indonesië.

Nog zeker een jaar 'coronaterrassen' in Velsen

De extra grote terrassen in Velsen mogen nog zeker een jaar blijven staan, schrijft NH Nieuws. De gemeente heeft besloten de terrasuitbreidingen tot 1 oktober 2022 te gedogen.

Veel horecazaken in Nederland hebben hun terrassen vanwege de coronamaatregelen uitgebreid, zodat gasten beter afstand kunnen houden. Die uitbreidingen werden door gemeenten tijdelijk gedoogd. Maar nu cafés en restaurants weer op volle capaciteit open kunnen, is het de vraag hoe lang deze 'coronaterrassen' nog mogen blijven bestaan.

Ook andere gemeenten gedogen de terrasuitbreidingen nog zeker enkele maanden. Zo mogen horecazaken in Den Haag de grotere terrassen tot en met mei 2022 gebruiken, in Amsterdam kan dit nog tot maart volgend jaar. In onder meer Rotterdam, Nijmegen en Arnhem zijn de 'coronaterrassen' tot nieuwjaarsdag toegestaan.

Duitse commissie adviseert extra mRNA-prik voor mensen met Janssenvaccinatie

De Duitse vaccinatiecommissie (STIKO) adviseert het toedienen van een extra dosis van een mRNA-vaccin aan mensen die eerder het vaccin van Janssen kregen. Dat schrijft de commissie in een persbericht.

Het vaccin van Janssen is een zogenoemd vectorvaccin, waarbij een deel van de genetische code van het coronavirus aan een bestaand verkoudheidsvirus wordt toegevoegd. Van dit vaccin was slechts één dosis nodig. Maar omdat de STIKO het Janssenvaccin onvoldoende effectief vindt tegen de deltavariant, is het advies om daar nog eens een dosis van een mRNA-vaccin aan toe te voegen. Dat zijn bijvoorbeeld de vaccins van Pfizer/BioNTech en Moderna.

De extra prik kan vier weken na de inenting met het Janssenvaccin worden toegediend, aldus de commissie.

In Nederland zijn ruim 800.000 prikken gezet met het Janssenvaccin. Vooralsnog adviseert het RIVM alleen een extra prik voor een beperkte groep mensen met een ernstige afweerstoornis.

De STIKO adviseert ook een derde prik met een mRNA-vaccin voor 70-plussers, zorgpersoneel en kwetsbare personen. Daarmee ondersteunt de commissie het advies van het Robert Koch Instituut, het Duitse RIVM.

Tekort aan stageplekken in het mbo deels teruggedrongen

Het tekort aan stageplekken in het middelbaar beroepsonderwijs (mbo) is voor meer dan de helft ingelopen. Dat meldt de organisatie Samenwerking beroepsonderwijs en bedrijfsleven (SBB) in een nieuw rapport.

In januari 2021 was er een tekort van 21.013 stage- en leerbaanplekken voor studenten in het mbo. Dat kwam met name door de lockdownmaatregelen van begin dit jaar. Hierdoor moest onderwijs op afstand worden gegeven en konden veel stages niet doorgaan.

Op dit moment zoeken nog 7782 mbo-studenten een stage- of leerplek. Het tekort aan stageplekken is nog het grootst in de sector zorg, welzijn en sport. Daar zijn de mbo's nog op zoek naar 2721 plekken.

Nu de lockdown is beëindigd en de economie zich herstelt komen er ook weer meer stageplekken voorhanden. Verder hebben leerbedrijven en onderwijsinstellingen de afgelopen maanden gekeken hoe werken op anderhalve meter afstand toch mogelijk was.

In totaal volgen ruim een half miljoen Nederlanders een mbo-opleiding.

Pfizer vraagt toezichthouder VS goedkeuring voor toedienen vaccin aan 5 tot 11-jarigen

Pfizer/BioNTech heeft aan het Amerikaanse geneesmiddelenbureau (FDA) goedkeuring gevraagd voor het toedienen van hun coronavaccin aan 5- tot 11-jarigen. Dat schrijft het bedrijf in een twitterbericht.

De goedkeuring hangt onder meer af van de wijze waarop Pfizer/BioNTech de formule voor jongere kinderen aanpast. Zo heeft de vaccinproducent voorgesteld om een derde van de dosering te gebruiken die normaal gesproken in de prik voor volwassenen zit.

Of Pfizer/BioNTech het vaccin ook voor 5- tot 11-jarigen in Europa beschikbaar stelt, is nog niet bekend. Eind mei keurde het Europees geneesmiddelenbureau (EMA) het vaccin wel al goed voor kinderen ouder dan 12 jaar. Daarop adviseerde uiteindelijk ook de Nederlandse Gezondheidsraad dat het vaccineren van 12-plussers met het vaccin van Pfizer/BioNTech zinvol en verantwoord is.

De uitspraak van de FDA wordt in november verwacht.

2760 positieve tests na correctie, stijgende trend zet door

Bij het RIVM zijn tot 10.00 uur vanmorgen 2760 nieuwe positieve tests gemeld. Dat zijn er 837 meer dan gisteren.

Door een storing bij de GGD was het gemelde aantal positieve tests gisteren niet compleet, zegt een woordvoerder van het RIVM. Omdat de niet gemelde positieve tests aan het nieuwe cijfer zijn toegevoegd, valt het getal vandaag hoger uit. Ook is het aantal positieve tests op woensdag en donderdag vrijwel altijd hoger dan in de rest van de week. Dat komt omdat mensen zich in het weekend minder laten testen en er in de loop van de week vervolgens een 'inhaaleffect' ontstaat.

Gemiddeld stijgt het aantal positieve coronatests ook: in de afgelopen zeven dagen werden gemiddeld 1887 positieve tests per dag geregistreerd. Dat is 15 procent meer dan in de zeven dagen daarvoor.

In de ziekenhuizen nam de bezetting af. Er liggen nu 469 mensen met corona in het ziekenhuis (gisteren: 481), van wie 128 op de IC (gisteren: 134), meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS).

Bij het RIVM werden 6 overleden covidpatiënten gemeld. De afgelopen zeven dagen registreerde het RIVM gemiddeld 4 doden per dag, hetzelfde aantal als een week eerder.

Duitsland verwacht geen extra maatregelen in de herfst en winter

Duitsland verwacht deze herfst en winter geen extra coronamaatregelen in te hoeven te voeren. Dat komt vooral doordat de vaccinatiegraad hoger ligt dan eerder werd gedacht. Dat maakt minister van Volksgezondheid Jens Spahn bekend.

Hij verwijst naar een studie van het Robert Koch Instituut (RKI), de Duitse evenknie van het RIVM. Daarin staat dat het aantal mensen dat is gevaccineerd 5 procent hoger ligt dan verwacht. Dat betekent dat de huidige regels die de regering heeft ingevoerd voldoende zouden moeten zijn. Op dit moment is het in Duitsland verplicht om een coronatoegangspas te tonen in onder meer de horeca en bij evenementen. In winkels en in het openbaar vervoer is het dragen van mondkapjes verplicht en de overheid adviseert "waar mogelijk" om 1,5 meter afstand te houden.

Besmettingen houden vrijwel volledig gemeentebestuur thuis in Schouwen-Duiveland

Twee wethouders en de burgemeester van de Zeeuwse gemeente Schouwen-Duiveland zitten in thuisquarantaine. Alle drie testten ze positief op corona, meldt Omroep Zeeland.

Een derde wethouder kampt met verkoudheid en griepverschijnselen, maar testte negatief op het coronavirus. Door de ziektegevallen is nu slechts één wethouder beschikbaar in het gemeentehuis.

Heel Nederland nu oranje op Europese coronakaart

Friesland is van rood naar oranje gezakt op de kaart van coronagevallen in Europa. Daarmee is heel Nederland nu oranje, de op een na laagste waarschuwingskleur.

Gezondheidsdienst ECDC publiceert de kaart elke donderdag. In Friesland testten de afgelopen twee weken ongeveer 1000 inwoners positief, oftewel 159 op elke 100.000 Friezen. In vergelijking met de kaart van de week ervoor daalde het aantal positieve tests er met 23 procent. Dat is de grootste afname in heel Nederland.

Het aantal positieve tests steeg in Limburg, Gelderland en Zeeland. In Limburg testten 1955 mensen in de laatste twee weken positief. Dat is zo'n 175 per 100.000 mensen.

Groningen, Drenthe en Noord-Brabant hebben nog net iets te veel positieve tests om van oranje naar groen te zakken, het laagste niveau. Begin juli was voor het laatst een Nederlandse provincie groen.

Het aantal positieve tests neemt de laatste dagen iets toe. Op de kaart van deze week heeft dat nog geen invloed, op die van volgende week mogelijk wel.

Rechter wijst bezwaar tegen aanbesteding van coronatests af

Een aanbesteding waarmee de overheid de analysecapaciteit voor honderdduizenden coronatests dit najaar probeert te regelen, kan met een maand vertraging alsnog doorgaan. Een Oostenrijks laboratorium probeerde via een kort geding de procedure te laten wijzigen, maar dat bezwaar is afgewezen door de rechtbank in Den Haag.

Volgens het lab Novogenia is het oneerlijk dat dit najaar maar twee grote laboratoria door Nederland worden gecontracteerd. De rest van de coronatestmarkt gaat volgens de aanbestedingsprocedure naar verschillende kleinere Nederlandse laboratoria.

Op de achtergrond van het kort geding speelt een machtsstrijd om de miljoenen euro's die gemoeid zijn met de markt voor diagnostiek, waaronder de lucratieve coronatests. Kleinere labs willen hun positie binnen Nederland behouden, terwijl grote, veelal buitenlandse bedrijven de markt maar al te graag willen betreden.

'Coronapatiënt op longafdeling slaapt slechter dan niet-coronapatiënt'

Coronapatiënten die op de longafdeling van een ziekenhuis liggen, slapen veel vaker de hele nacht niet in vergelijking met mensen die zonder corona op dezelfde afdeling worden opgenomen. Dat concluderen onderzoekers van het Amsterdam UMC.

Zij onderzochten het slaappatroon van 79 patiënten met corona en 50 mensen zonder corona op dezelfde afdeling. Het onderzoek is gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Frontiers in Neuroscience.

Een op de vijf coronapatiënten liet weten helemaal niet te kunnen slapen. De belangrijkste oorzaken waren volgens hen benauwdheid, zorgen over de ziekte, angst en geluiden op de afdeling. Mogelijk spelen ook het virus zelf en de reactie van het lichaam op het virus een rol in het ontwikkelen van slaapstoornissen, melden de onderzoekers. Maar om daar duidelijkheid over te krijgen is meer onderzoek nodig.

Lichamelijk herstel

Voldoende nachtrust is zeer belangrijk voor lichamelijk herstel. Het zorgt er onder meer voor dat de kans oplopen van infecties afneemt en dat minder last wordt ervaren van fysieke ongemakken zoals benauwdheid.

De onderzoekers adviseren zorgverleners om extra op te letten of covid-19-patiënten geen slaapstoornissen ontwikkelen. Mogelijk kan praten over angsten hun slaap al positief beïnvloeden. Ook geven de onderzoekers algemene tips om de slaap van patiënten op de longafdeling te verbeteren. Zo wordt geadviseerd om extra aandacht te besteden aan het beperken van storende geluiden op de afdeling en mogelijk oordopjes uit te delen.

Ook andere maatregelen kunnen helpen. "Naar aanleiding van het onderzoek hebben we al dingen aangepast op de afdeling, zoals de tijden van het medicatierondje in de ochtend", vertelt hoofdonderzoeker Prabath Nanayakkara. "We deelden soms medicatie uit rond om 06.00 uur. Nu is dat verlaat om de patiënten meer rust te geven."

Man in VS vermoordt broer omdat die apotheker was

Een man uit de Amerikaanse staat Maryland heeft zijn broer vermoord omdat die als apotheker coronavaccinaties aan mensen gaf. De politie heeft dat bekendgemaakt aan lokale media.

De 46-jarige Jeffrey Burnham schoot zijn broer Brian volgens de politie dood omdat hij vond dat die "mensen vermoordde met de covid-prik". Burnham wordt er ook van verdacht de vrouw van zijn broer en een vriendin van zijn moeder te hebben vermoord.

Volgens de moeder van de broers had Burnham in de dagen voor de moord gezegd dat "Brian iets weet" en gezegd dat zijn broer mensen vergiftigde met het coronavaccin. In de Verenigde Staten mogen apothekers mensen vaccineren.

De vrouw belde de politie vorige week twee keer om haar zorgen te uiten over de mentale toestand van haar zoon. Niet veel later kwam hij tot zijn daden. Vrijdag werd hij gearresteerd.

AstraZeneca-vaccin komt aan in Antarctica

Het coronavaccin van AstraZeneca is deze week aangekomen op het Britse onderzoeksstation Rothera op Antarctica. Dat meldt de BBC. Het is het zuidelijkste punt ter wereld dat het vaccin ontvangt.

Het middel is gebruikt om de 23 medewerkers van het Britse onderzoeksstation in te enten. Ze krijgen hun tweede vaccinatie over vier weken. Het vaccin legde ruim 16.000 kilometer af om bij het onderzoeksstation te komen.

Antarctica heeft weinig coronabesmettingen. Alleen op een Chileens onderzoeksstation testten tot nu toe enkele mensen positief.

Moderna gaat vaccinfabriek bouwen in Afrika

Moderna is van plan om een fabriek te bouwen in Afrika waar jaarlijks ruim 500 miljoen doses van mRNA-vaccins kunnen worden gemaakt. Met de bouw is een bedrag van ongeveer 500 miljoen dollar gemoeid, oftewel zo'n 432 miljoen euro.

Het Amerikaanse bedrijf heeft nog niet bekendgemaakt hoeveel van de mRNA-vaccins daadwerkelijk covid-vaccins zullen zijn. Ook heeft het bedrijf nog niet gezegd waar de fabriek komt en wanneer die in gebruik zal worden genomen. De zoektocht naar een geschikte locatie begint volgens Moderna "snel".

In juli maakte concurrent Pfizer/BioNtech al bekend een overeenkomst te hebben gesloten voor een productielocatie in Afrika. In die deal wordt echter geen vaccin in Afrika gemaakt. Op de locatie wordt het vaccin in flesjes gestopt en verdeeld.

Het vaccin van Pfizer en dat van Moderna werken beide met mRNA-technologie. Het mRNA zit verpakt in kleine vetbolletjes die gemakkelijk door cellen in de bovenarmspier opgenomen kunnen worden en naar de juiste plek in het lichaam kunnen worden gebracht.

'Vooral kinderen uit minderheidsgroepen in VS verloren ouder door coronavirus'

In de Verenigde Staten hebben meer dan 120.000 kinderen een ouder of verzorger verloren door het coronavirus. Vooral zwarte kinderen en kinderen van Latijns-Amerikaanse afkomst werden hard getroffen, stelt een onderzoek van het medische tijdschrift Pediatrics.

Van de 120.000 kinderen in de VS die een ouder of verzorger door het coronavirus hebben verloren, behoort 65 procent tot een etnische of raciale minderheidsgroep, zoals de zwarte of Latijns-Amerikaanse gemeenschap. Deze minderheidsgroepen vormen gezamenlijk 39 procent van de totale Amerikaanse populatie. Ter vergelijking: de onderzoekers schatten dat 35 procent van de getroffen 120.000 kinderen wit is, terwijl witte mensen 61 procent van de Amerikaanse bevolking vormen.

Een eerdere studie schatte dat tot februari ongeveer 40.000 kinderen een ouder verloor vanwege covid-19. De nieuwe cijfers zijn echter niet tegenstrijdig met de oude, stellen de onderzoekers. In het nieuwe onderzoek zijn namelijk ook 'primaire' grootouders meegenomen, oftewel opa's en oma's die voor hun kleinkinderen zorgen. Volgens de onderzoekers komt dat bij de twee genoemde minderheidsgroepen relatief vaak voor.

"Deze resultaten tonen aan welke kinderen het kwetsbaarst zijn door de pandemie en waar extra hulpmiddelen naartoe moeten gaan", zegt Alexandra Blenkinsop, een van de onderzoekers tegen persbureau AP.

Sydney versoepelt lockdown volgende week

Komende maandag versoepelt Sydney de lockdown in de stad die al vier maanden duurt. Dat kan omdat er een vaccinatiegraad van 70 procent is bereikt, zeggen de autoriteiten.

Volledig gevaccineerde mensen in deelstaat New South Wales mogen weer naar de kroeg, niet-essentiële winkels, bioscopen en sportscholen. Daar moeten bezoekers nog wel afstand houden tot elkaar. Ook mogen er weer meer gevaccineerde mensen thuis bij elkaar op bezoek. Niet-volledig gevaccineerde mensen moeten tot 1 december thuis in isolatie blijven.

Ook Melbourne en Canberra zijn al een aantal weken in lockdown vanwege oplopende besmettingen door de deltavariant. Afhankelijk van de vaccinatiegraad zullen die steden de maatregelen versoepelen. Bij 80 procent mogen de nachtclubs bijvoorbeeld weer onder voorwaarden open en vervalt de mondkapjesplicht op kantoor.

WHO stuurt medische hulpmiddelen naar Noord-Korea

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft een schip met medische hulpmiddelen van China naar Noord-Korea gestuurd. Mogelijk is dat een teken dat de Noord-Korea z'n grensbeleid iets versoepelt. Vanaf het begin van de coronacrisis zaten de Noord-Koreaanse grenzen potdicht voor buitenlandse hulp.

Volgens Noord-Korea is er niet één coronageval in het land geconstateerd, maar internationale organisaties twijfelen daar sterk aan. Het land heeft vaccins via het Covax-programma tot nu toe afgewezen.

De WHO heeft niet bekendgemaakt welke middelen er naar Noord-Korea zijn verscheept.

Testfraudeur op Bonaire gearresteerd

De marechaussee heeft op Bonaire een vrouw aangehouden op verdenking van frauderen met testbewijzen. Ze heeft vermoedelijk tientallen commerciële coronatests vervalst van passagiers die naar de Verenigde Staten vlogen.

Op 2 oktober werd bij het inchecken ontdekt dat veel passagiers met niet-authentieke documenten het vliegtuig in wilden stappen. De instantie waarvan de naam op de papieren stond bleek de passagiers helemaal nooit getest te hebben.

Volgens de marechaussee was de 42-jarige verdachte betrokken bij het afnemen van PCR- en antigeentesten. Onderzocht wordt of zij haar positie heeft misbruikt om de testuitslagen te vervalsen. Of ze eerder betrokken was bij het verstrekken van frauduleuze testbewijzen is ook nog onderwerp van onderzoek.

Welkom!

Welkom in het coronablog van donderdag 7 oktober. Hier vind je al het coronanieuws uit binnen- en buitenland. En hier kun je blog van gisteren teruglezen.