Taliban zeggen groot deel van Afghanistan in handen te hebben
De Taliban krijgen in Afghanistan steeds meer grondgebied in handen. Een woordvoerder van de islamitische extremistische groep zegt dat de beweging nu 85 procent van het Afghaanse grondgebied onder controle heeft. Of die bewering klopt, is niet duidelijk, onafhankelijke bevestiging ontbreekt.
De afgelopen week veroverden de Taliban gebieden aan de grens met Tadzjikistan, Turkmenistan, China en Pakistan. Gisteren kwam daar volgens bronnen van persbureau Reuters een belangrijk district aan de grens met Iran bij. Daarin ligt de grenspost Islam Kala, belangrijk voor het handelsverkeer met Iran.
Sommige gebieden zouden zonder slag of stoot door het Afghaanse leger zijn opgegeven. In gebieden aan de grens met Oezbekistan wordt hard gevochten met het Afghaanse leger.
Vertegenwoordigers van de Taliban zeiden op een persconferentie in Moskou dat de onderhandelingen in Doha met de Afghaanse regering zijn hervat. Als de partijen het daar eens worden, willen de Taliban naar eigen zeggen met een staakt-het-vuren instemmen.
De Taliban reisden vermoedelijk naar Moskou om de Russische regering gerust te stellen. Die is bang dat de strijd in Afghanistan overslaat naar Tadzjikisan, een voormalige Sovjetstaat die Rusland tot zijn achtertuin rekent.
Allerlei beloftes
Op een persconferentie sloegen de Taliban-vertegenwoordigers een verzoenende toon aan. Ze beweerden dat provinciehoofdsteden niet met geweld zullen worden ingenomen en dat ze er alles aan zullen doen om te voorkomen dat Islamitische Staat op Afghaanse grondgebied actief zal zijn.
Verder riepen ze internationale hulporganisaties op in Afghanistan te blijven. De delegatie kwam verder met allerlei beloftes over het beëindigen van de productie van drugs en het eerbiedigen van de rechten van etnische minderheden.
De Taliban-vertegenwoordigers zeiden verder dat burgers recht hebben op onderwijs, maar "wel binnen het kader van de islamitische wet en de Afghaanse tradities". Onder het bewind van de Taliban, van 1996 tot en met 2001, was onderwijs aan meisjes verboden.
Zelfde ideologie
Het is de vraag wat er van al deze beloftes terechtkomt. Toen de Taliban in vrijwel heel Afghanistan de dienst uitmaakten (1996-2001) boden ze onderdak aan de terreurbeweging al-Qaida en voerden ze een streng-islamitische regime. Muziek en onderwijs aan meisjes waren verboden.
Sinds de start van de vredesbesprekingen in Doha, vorig jaar, is de positie van vrouwen verslechterd. De mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch luidde de noodklok over aanslagen waarbij vrouwen en leden van religieuze minderheden het doelwit waren. Volgens de Afghaanse en Amerikaanse regering zaten de Taliban daarachter.
"De Taliban zijn niet veranderd, ze hebben nog steeds dezelfde ideologie", zei vrouwenactivist Rada Akbar in maart. "Ze zullen weer dezelfde beperkingen opleggen aan vrouwen als toen ze eerder aan de macht waren."
Vertrek Amerikanen
De opmars van de Taliban valt samen met het vertrek van de internationale troepenmacht die het land twintig jaar geleden, na de aanslagen van 9/11, binnenviel.
De Amerikaanse president Biden zei gisteravond dat de terugtrekking van de Amerikanen op 31 augustus is voltooid. 650 Amerikaanse militairen blijven achter voor de bewaking van de Amerikaanse ambassade en de internationale luchthaven van de hoofdstad Kabul.
Biden zei dat nu het Afghaanse leger de veiligheid in het land moet gaan waarborgen. Hij zei daar alle vertrouwen in te hebben. De naar schatting 75.000 Taliban-strijders zouden "geen partij" moeten zijn voor de 300.000 Afghaanse veiligheidstroepen.