De greep van Donald Trump op de Republikeinse partij blijft bijna een half jaar na de bestorming van het Capitool onverminderd groot. Deze week stemden 35 Republikeinen vóór een onderzoek naar die bestorming op 6 januari. Dat ze met de Democraten meestemden in het Huis van Afgevaardigden, is een daad van verzet, en niet zonder risico. Want wie tegen de wil van Trump ingaat, kan zomaar uit de partij worden gezet.
Dat ondervonden ook Denver Riggleman en Joe Walsh. De eerste is een whiskeystoker, en als voormalig militair inlichtingenspecialist bekend met het gevaar van complottheorieën. De ander is een populaire conservatieve radiopresentator en oud-lid van de conservatieve Tea Party. Beiden werden verstoten toen ze zich afkeerden van Trump.
"Ik heb de partij ongeveer een jaar geleden verlaten", zegt Joe Walsh. "Ik verliet de partij omdat het een sekte was geworden. Dit is de partij van Donald Trump. Hij is nu nog net zo populair als een jaar geleden."
Als we Walsh via Zoom spreken heeft hij net zijn conservatieve radioshow achter de rug. Hij schrikt nog steeds van wat zijn luisteraars hem vertellen.
Het is beangstigend dat 80 procent van de Republikeinen al die leugens gelooft, vertelt hij in de video hieronder. "Veel van hen vinden de bestorming van het Capitool oké."
De huidige president Joe Biden houdt zich er liever buiten, maar ziet ook wel dat het niet meer is zoals het was bij zijn rechtse vrienden. Terwijl juist hij altijd goed zaken kon doen met de andere partij. "Wij hebben de Republikeinse partij nodig", zegt Biden. "We zijn een tweepartijenstelsel. Het is niet gezond maar één partij te hebben."
"We hebben inderdaad twee gezonde partijen nodig", beaamt Walsh. "Dat hebben we nu niet. We hebben één gezonde partij en een sekte rond Trump. Daarom denk ik dat er uiteindelijk een nieuwe partij zal ontstaan. Maar het zal een hobbelige rit worden."
De Republikeinse partij heeft Trump en zijn trouwe achterban hard nodig om bij de tussentijdse verkiezingen van volgend jaar de meerderheid te kunnen terugwinnen in het Congres. "Ik ben ervan overtuigd dat de Republikeinse partij uitsterft als nationale partij", zegt Walsh, "Maar de partij zal wel sterk blijven in plattelandsstaten. En dat zou voldoende moeten zijn om volgend jaar de meerderheid in het Huis van Afgevaardigden te winnen. Daar doen ze het voor. Ze winnen liever het Huis dan de waarheid te spreken."
Denk maar niet dat Trump die shit zelf gelooft.
De carrière van whiskeystoker Denver Riggleman binnen de Republikeinse partij was ook hobbelig. Toen hij zijn mond opentrok over de onwaarheden van Trump en bovendien afgelopen zomer een homohuwelijk van vrienden voltrok, waren zijn dagen in de partij geteld. Volgens hem richt Trump zich speciaal op de grote groep evangelicals, omdat die eerder bereid zijn geld te doneren voor een hoger doel.
"Ter rechterzijde heb je zeer religieuze mensen en je hebt nu leiders in de partij die er niet voor terugdeinzen dat geloofssysteem te misbruiken", zegt Riggleman. "Dit zijn dezelfde mensen die aan tv-dominees geld geven." Volgens hem zijn strenggelovigen ook vatbaarder voor complottheorieën, zoals die van Qanon, maar ook voor het complotidee dat de verkiezingen gestolen zouden zijn. "Het is allemaal alleen maar om hun geld uit de portemonnee te kloppen", zegt Riggleman. "Denk maar niet dat Trump die shit zelf gelooft."
Op de whiskeystokerij van Denver Riggleman in de staat Virginia worden proeverijen gehouden. Veel van zijn gasten zijn ervan overtuigd dat de verkiezingen gestolen zijn. Hij probeert dat te ontkrachten door te zeggen dat daar wel heel veel mensen voor omgekocht moeten zijn. Soms lukt het hem iemand te overtuigen, meestal niet. Omdat hij Trump openlijk aanvalt, draagt hij sinds een jaar ook een wapen als hij boodschappen gaat doen vanwege doodsbedreigingen. "Voor de beren hier in de buurt draag ik hem niet, voor de mensen wel."
Riggleman voorspelt dat de aanloop naar de tussentijdse verkiezingen weleens gewelddadig zou kunnen verlopen: "Ik denk dat de Congresverkiezingen wel eens heel akelig zouden kunnen worden. Ik denk dat we gewelddadigheden van zowel linkse als rechtse extremistische groeperingen zullen zien. Ingegeven door misinformatie en propagandavideo's online. Dat is een explosieve combinatie, wat kan resulteren in geweld. Daar ben ik bang voor."
