Stralend, maar ook de zware momenten: de docu 'Bibian Mentel, Durf te dromen'

Dinsdagavond werd de documentaire 'Bibian Mentel, Durf te dromen' uitgezonden. NOS-verslaggever Edwin Peek volgde de maandag overleden Mentel meer dan zes jaar. Tijdens de Paralympische Spelen en in haar strijd tegen kanker.

"Vlak nadat bekend werd dat er weer uitzaaiingen waren in haar hersenen, stond ik voor de deur met een bloemetje. Haar man deed open, maar op de achtergrond hoorde ik een stem. 'Wie is daar? Edwin? Oh, maar die wil ik zelf wel even zien.'"

NOS-verslaggever Edwin Peek behoorde jarenlang tot de vertrouwelingen van Bibian Mentel. Eerst als buurtgenoot, vanaf 2014 ook als documentairemaker. Zeven jaar lang filmde hij Mentel in al haar gedaanten. Stralend in de sneeuw, maar ook in haar zwaarste momenten als de ziekte had toegeslagen. Zwaar, maar nooit verslagen.

"Bibian kwam naar de deur geschuifeld in een rolstoel. Ze zag mij en het eerste wat ze vroeg was: 'Hoe gaat het met jou?'"

Een proces van zeven jaar

Peek werkte zeven jaar lang aan de documentaire 'Bibian Mentel, Durf te dromen'. Een proces waar altijd die sombere dreiging van de ziekte boven lag.

Een kleine week geleden had Peek nog een lang persoonlijk gesprek met Mentel. Afgelopen dinsdag sprak hij haar nog even telefonisch. Iedereen wist dat het einde eraan zat te komen, maar toch kwam het bericht van haar overlijden onverwacht.

Peek begon zo'n zeven jaar geleden aan de documentaire. "Ik deed al verslag van de paralympische sport en dus ook in 2014, toen snowboarden in Sotsji voor het eerst op het programma stond. Dat was volledig dankzij Mentel. En ze werd ook de eerste paralympisch kampioene."

"Daar, op dat podium in Krasnaja Poljana, in de bergen boven Sotsji, heb ik haar misschien wel het gelukkigst gezien. Er waren weinig mensen, maar haar gezin was er wel. Ze gaf een kushandje en had tranen in haar ogen. Dat heeft heel veel indruk op mij gemaakt."

"Dat er een documentaire moest komen over Mentel was voor mij wel duidelijk. En er was ook meteen volop steun voor. Daarna ben ik een kopje koffie gaan drinken bij Bibian thuis en heb ik haar gevraagd wat zij van het idee vond. Ze zei meteen ja. Toen heb ik gezegd: 'Hoho, misschien moet je even wat bedenktijd nemen.' Maar die tijd had ze niet echt nodig."

"We hadden geen afspraken gemaakt en mochten alles filmen. Dus ook de moeilijke gesprekken: bij de artsen in Leiden, met haar familie. Daarbij ging het ook over het einde."

"In augustus 2017 leek het al zover. We filmden Bibian in bed, ze was zó ziek. Toen was ze echt al op de rand van overlijden. Maar zover kwam het niet. Ze werd geopereerd aan haar rug, aangetaste rugwervels werden vervangen door titanium. Op 5 januari 2018 werd haar nek nog gestabiliseerd en drie weken later stond ze in Canada op een snowboard. Ze straalde, had kleur op haar wangen. Alsof er niets aan de hand was."

Onbegrensde positiviteit

Het overlijden van Mentel heeft veel reacties losgemaakt in binnen- en buitenland. Wat zal Peek zich vooral van haar herinneren? "Haar onbegrensde positiviteit. Zij zag overal een straaltje zonlicht. Mentel heeft in haar eentje het snowboarden voor lichamelijk beperkte mensen op de kaart gezet. Zonder haar was die sport nu niet paralympisch geweest. Maar haar invloed is nog veel groter. Vroeger kon je als gehandicapt kind gewoon niet sporten, dat was veel te veel gedoe. Voor Mentel bestond die grens niet. Als iemand vocht voor gelijke kansen, was zij het wel."

Bekijk hieronder een reportage van het laatste interview dat Edwin Peek vorige week met Bibian Mentel had en dat zondag werd gepubliceerd.

Peek: "Tot een paar maanden geleden reisde ze nog elke week naar de kunstsneeuwbaan in Zoetermeer om kinderen met een beperking te leren snowboarden. Bij de baan hangt een heel groot portret van Mentel en je merkte dat ouders van haar onder de indruk waren. Die kinderen niet, voor hen was ze gewoon Bibian."

"Bibian was een inspiratiebron, al vond ze dat zelf altijd raar. Zij zei altijd: 'Ik leef mijn leven zoals ik denk dat het goed is.'"