Minder partydrugs en drank tijdens eerste lockdown, wietgebruik nam toe
Drugs gebruiken op een festival of in eigen huis maakt voor het uitgaanspubliek nogal verschil, wijst onderzoek van het Trimbos-instituut uit. Tijdens de eerste lockdown van maart tot juni werd door die groep aanmerkelijk minder xtc, amfetamine en ook alcohol gebruikt dan in dezelfde periode in 2019.
"Dat komt natuurlijk door het ontbreken van feesten en festivals", zegt hoofd drugsmonitoring Margriet van Laar van Trimbos. "Waarschijnlijk is daar wel een rebound te verwachten, zodra die weer zijn toegestaan. Jongeren snakken naar feesten, en voor velen hoort xtc daar bij."
Het Trimbos-instituut vroeg voor het onderzoek uitgaanders tussen de 16 en 35 jaar welke middelen ze tijdens de eerste lockdown gebruikten. Daaruit bleek ook dat er minder dan normaal werd gerookt, terwijl wel op meer dagen werd geblowd.
Hieronder is de toe- of afname per middel te zien:
Redenen om geen alcohol, tabak of drugs te gebruiken waren met name het niet kunnen uitgaan en het minder kunnen samenkomen met vrienden. Toch sprak 83 procent van de ondervraagden tijdens de lockdown nog wel binnen met vrienden af en bezocht 40 procent een huisfeest.
Die percentages schoten omhoog na de versoepelingen in juni, terwijl virtuele borrels en raves juist een duikvlucht maakten. Minder dan 15 procent bezocht in die tijd een illegaal evenement:
Na de versoepelingen in juni nam het gebruik van een aantal middelen toe ten opzichte van de eerste lockdown. Deze stijging kan samenhangen met de versoepelingen van maatregelen, maar ook met het feit dat jongeren in de zomer vaker drugs gebruiken dan in het voorjaar.
Net als veel andere maatschappelijke partijen ziet ook Trimbos dat de mentale gezondheid van jongeren onder druk staat. In hun onderzoek werd bijna een derde van de uitgaanders aangemerkt als 'psychisch ongezond'. Een deel gaf aan meer te zijn gaan gebruiken vanwege stress, eenzaamheid en mentale problemen. "De combinatie van psychische klachten en middelengebruik verhoogt het risico op een slechte ervaring maar ook op verslaving", zegt Van Laar.
Hoe dat doorweegt nu de maatregelen al langere tijd aanhouden, is op basis van het huidige onderzoek niet te zeggen. "Mensen kunnen zich aanpassen, maar veel van de redenen om meer drugs te gebruiken zijn nog steeds aanwezig. Ook financiële problemen zijn een risicofactor voor verslaving en die spelen ook nog een rol."
Meer cannabis- en ketamine-incidenten
Trimbos onderzocht naast de effecten van de lockdown en versoepelingen op uitgaanspubliek ook langetermijntrends in drugsgebruik. Daaruit blijkt onder meer dat het aantal ziekenhuisopnames gerelateerd aan cannabisgebruik de laatste jaren toeneemt, net als het aantal mensen dat de softdrug (bijna) dagelijks gebruikt.
Ook het in populariteit groeiende ketamine leidt tot meer incidenten, waarbij met name jongvolwassenen zich vaker bij de EHBO-post op een feest melden. "Een behoorlijk aandeel van de ketaminegebruikers ervaart lichamelijke en psychische klachten", zegt Van Laar. "En een kwart van hen rapporteert blaasklachten."
De relatief nieuwe designerdrug 3-MMC zorgt ook voor meer incidenten, ziet het Trimbos. Eerder maakte NOS Stories al een video over het toegenomen aantal vergiftigingen door deze legaal verkrijgbare drug:
