Schuldeisers negeren oproep om schulden toeslagenaffaire kwijt te schelden
Meerdere gedupeerden van de toeslagenaffaire hebben deze week toch te horen gekregen dat ze private schulden verder moeten aflossen. Schuldeisers gaan daarmee in tegen de oproep van staatssecretaris van Huffelen (D66) van Financiën aan private schuldeisers, zoals energiebedrijven en woningcorporaties, om schulden van gedupeerden kwijt te schelden.
Eén gedupeerde zou afgelopen dinsdag in een rechtszitting misschien te horen krijgen dat haar wettelijke schuldsanering zou eindigen. Maar de zitting werd op het laatste moment opgeschort. De reden: doordat de gedupeerde mogelijk 30.000 euro krijgt en de overheid zich als schuldeiser terugtrekt, is er een nieuwe situatie ontstaan.
Vrij vertaald: de kale kip was wat minder kaal geworden, dus valt er wellicht nog wat te plukken. Door het uitstel blijft de gedupeerde langer in de saneringsregeling. Dat betekent dat zij moet rondkomen van een minimaal leefgeld, de rest van haar inkomen gaat via de bewindvoerder naar schuldeisers. Deze gang van zaken is volgens schulddeskundigen een direct gevolg van de uitspraken van Van Huffelen.
Deze gedupeerde van de toeslagenaffaire vertelt hoe ze nu juist verder in de problemen komt:
De staatssecretaris zei maandag alle overheidsschulden kwijt te zullen schelden. Zo zou zij gedupeerden een 'schone lei' bieden. Maar sommige gedupeerden merken daar dus weinig van. Een plan dat het merendeel van de gedupeerden wél snel een schone lei had kunnen opleveren, schoof de staatssecretaris te elfder ure opzij.
Dat plan was ontwikkeld in de Werkgroep Herstel en Schulden, die in opdracht van het kabinet de schuldproblemen voor de gedupeerden moet oplossen. De werkgroep stelde convenanten met grote schuldeisers op. Daarbij zou maximaal 20.000 van de 30.000 euro compensatiegeld worden gebruikt om schulden af te lossen.
De rest, minimaal 10.000 euro, zou volledig vrij vallen als startkapitaal voor de gedupeerde ouders. Op deze manier zou volgens de werkgroep zeker 80 procent van de gedupeerden snel geholpen kunnen worden. Voor het overige deel was maatwerk nodig. Het plan was, zeggen deelnemers aan de werkgroep, op een haar na klaar. Grote private schuldeisers schaarden zich erachter.
Juridisch niet houdbaar
Vorige week vrijdag keerde bewindvoerdersorganisatie BBW zich tegen het plan. De organisatie was bang dat het niet juridisch houdbaar was en dat schuldeisers alsnog aan de vrijgestelde 10.000 euro konden komen. Daarnaast zou het geld dat ouders krijgen al snel weer terechtkomen bij de Belastingdienst, een van de grootste schuldeisers. De bewindvoerders riepen Van Huffelen op alle schulden van gedupeerden bij de Belastingdienst door te strepen, wat ze afgelopen maandag ook deed.
Vervolgens riep Van Huffelen in een online bijeenkomst grote schuldeisers op om, net als de overheid, de schulden weg te strepen. Deelnemers aan deze bijeenkomst zeggen volledig te zijn overdonderd door het verzoek van de staatssecretaris. Inmiddels is duidelijk dat geen van de partijen alle schulden wil kwijtschelden. Wel zijn ze bereid een "passende bijdrage" te leveren aan het oplossen van het probleem.
De gang van zaken leidt tot frustratie bij een aantal leden van de werkgroep, waarin verder onder meer schuldhulpverleners, deurwaarders, incassobureaus en een vertegenwoordiger van de gedupeerde ouders in zitten. Zij zeggen volledig te zijn overvallen door de stap van de BBW en verwijten de organisatie uit eigen belang te hebben gehandeld, om de positie van bewindvoerders in de afhandeling van de complexe problematiek te verstevigen.
Er is intussen nog steeds geen sluitend plan om gedupeerden van hun financiële ellende te verlossen waar ze door de overheid in terechtkwamen. Dat erkende Van Huffelen woensdag in een online-bijeenkomst met gedupeerden. Ze adviseert ouders die worden opgejaagd door schuldeisers om zich te melden. Daarvoor is een speciaal service-nummer ingesteld (0800-2358358).
In die bijeenkomst zeiden ambtenaren van het ministerie verder dat gedupeerden bij gemeentes kunnen aankloppen als ze hulp nodig hebben met hun schulden. Maar de Vereniging van Nederlandse Gemeenten vindt dat de Belastingdienst die rol volledig op zich op moet nemen en roept het kabinet in een brief op om snel met een duidelijke regeling te komen.
Het ministerie van Financiën zegt verder "niet in alle situaties te kunnen voorkomen dat private schuldeisers beslag leggen op rekeningen en geld van gedupeerde ouders. We proberen zo snel en goed mogelijk inzicht te krijgen in welke ouders ook buiten de Belastingdienst en toeslagen schulden hebben. Als we weten dat ouders schulden hebben en/of er beslag op hun rekening ligt, gaan we met hen in gesprek hoe we hiermee omgaan."
Een week na de val van het kabinet en het afschieten van het herstelplan van de werkgroep is er een nieuwe ronde gesprekken op gang gekomen tussen de verschillende belanghebbenden. Op tafel ligt een aangepaste versie van het herstelplan. Volgens het ministerie van Financiën verlopen de onderhandelingen constructief en in een goede sfeer. Een ingewijde zegt te hopen dat er lessen zijn geleerd uit de gang van zaken in de afgelopen week. "Deze kwestie is te ingewikkeld voor one-liners".
