Avondklok of niet? Kamer wil mogelijk latere aanvangstijd

"Niemand wil een avondklok. Niemand staat er bij te juichen. Ik niet, Hugo de Jonge niet, het hele kabinet niet." Dat zei demissionair minister-president Rutte gisteren bij de persconferentie waar hij het voornemen om zo'n avondklok wel in te stellen toelichtte. Volgens Rutte "moeten we ons nog één keer schrap zetten, nu alle deskundigen waarschuwen voor een derde golf". Met de huidige besmettingscijfers en opkomst van de Britse variant is het kabinet dus overtuigd van de noodzaak. Of de Kamer dat ook is, moet vandaag blijken.

Het kabinet pleit voor een avondklok, maar wel samen met het nog verder terugbrengen van het bezoek aan huis - naar maximaal 1 persoon - en het stopzetten van vluchten uit het Verenigd Koninkrijk, Zuid-Amerika en Zuid-Afrika. De zorgen om virusmutaties uit die laatste twee gebieden zijn groot, zei RIVM-baas Van Dissel gisteren in een briefing in de Kamer. Omdat het lijkt of die aan het immuunsysteem kunnen ontsnappen, en het dus maar de vraag is of antistoffen of een vaccin bij die varianten wel werkt. Van Dissel sprak van een "donkere wolk die op ons af komt".

Donkere wolk

Het is de vraag of de Kamer die wolk ook zo ziet en redenen genoeg ziet om in te stemmen met een avondklok. De Tweede Kamer sprak zich in november, in een motie van PVV-fractievoorzitter Geert Wilders, nog uit tegen de invoering van een avondklok.

Ook vorige week was er nog een meerderheid flink op tegen, waaronder D66, een van de (toen nog missionaire) regeringspartijen.

Een avondklok? Alleen als er hier op een gegeven moment 'Londense toestanden' zijn, zo zei D66- fractievoorzitter Jetten het toen:

"Ik zie de avondklok volgende week niet proportioneel zijn", zei Jetten vorige week heel duidelijk. Ook Forum voor Democratie is er fel op tegen en andere partijen, waaronder SP, GroenLinks en PvdA twijfelden tot nu en spraken van een "heel heftige maatregel".

Aan een van de bezwaren, het gewoon door laten gaan "van vluchten uit risicolanden terwijl mensen thuis opgesloten worden", is het kabinet inmiddels tegemoetgekomen. Er komt een voorlopig vliegverbod vanuit het Verenigd Koninkrijk, Zuid-Afrika en het hele continent Zuid-Amerika, tot er een verplichte quarantainemaatregel van kracht is.

De vraag is dan verder, ook al zit er maar een week tussen, of partijen na de briefing en de zorgen over de Britse en andere mutanten van gisteren, nu toch van mening veranderd zijn.

Om partijen te overtuigen, zal het demissionaire kabinet vandaag ook echt met een goede onderbouwing moeten komen, zegt politiek verslaggever Ron Fresen. "Er is niet echt één overtuigend doorslaggevend argument om het te doen, uit de achterliggende cijfers blijkt ook niet dat een avondklok het ei van Columbus is."

En nu het kabinet demissionair is en het om zo'n ingrijpende maatregel gaat, kan het kabinet het er volgens Fresen ook niet met een krappe meerderheid doorheen duwen. Daarom werd in de persconferentie ook een voornemen uitgesproken en geen besluit aangekondigd.

Op de rem trappen

Partijen voelen zich misschien voor het blok gezet, en zullen in het debat vandaag niet zomaar willen instemmen met iets wat ze vorige week nog vol vuur bestreden. Mogelijk proberen ze ook nog iets aan het tijdstip te veranderen: of de avondklok om 20.30 uur of 21.30 uur ingaat kan nog een flink verschil maken voor het draagvlak.

In elk geval moet er een ruime meerderheid overtuigd worden met het verhaal dat het nu echt nodig is om op de rem te trappen. Aan de andere kant: als partijen een avondklok afwijzen, kunnen ze verantwoordelijk gesteld worden als er toch heel veel besmettingen bij komen, zegt Fresen.

Hij denkt daarom dat het uit zal draaien op het aanpassen van het aanvangstijdstip. Daarmee zou de avondklok er wel komen, maar dan net iets minder ingrijpend dan het gisteren werd aangekondigd.