'Zo'n intiem moment, zo heftig. Wie ben ik om mijn hoofd daar te tonen?'
De verslaggevers van NOS Sport lichten aan het einde van het jaar altijd een voor hen gedenkwaardige klus van het afgelopen jaar toe. Dat zijn er dit coronajaar veel minder dan anders, maar ze zijn er wel.
Matthijs Weststrate vertelt over een van de moeilijkste momenten uit zijn carrière: het interview met de shorttrackploeg na het overlijden van Lara van Ruijven. Ze zou vandaag 28 jaar zijn geworden.
"Er zijn van die dagen waarvan je zeker weet dat ze je altijd bij zullen blijven. Dagen waarop je iets ziet, hoort of beleeft dat nooit meer uit je geheugen zal worden gewist. Vaak is het een leuke herinnering, soms niet. 11 juli 2020 is voor mij zo'n ervaring."
"Een dag eerder. Mijn telefoon trilt. Een NOS-pushbericht: 'Shorttrackster Lara van Ruijven overleden aan de gevolgen van een auto-immuunziekte.' Het is de afgrijselijke conclusie na anderhalve week onzekerheid."
"De 27-jarige Lara van Ruijven verliest op een trainingskamp in de Franse Pyreneeën de strijd van een ziekte die zich zomaar ineens laat zien. Totaal onverwacht. Vanuit het niets. Afschuwelijk."
'Kun je morgenochtend naar de Pyreneeën?' Ik schrik van de vraag.
"Ik ben niet de vaste shorttrackverslaggever van de NOS. Ik leef mee zoals veel Nederlanders dat al anderhalve week doen. Ik probeer me voor te stellen door wat voor een hel Lara, haar familie en vrienden, maar ook haar ploeggenoten, staf en begeleiding gaan."
"En dat op een plek waar ze juist op zoek zijn naar de hervonden vreugde van het eindelijk weer mogen en kunnen bedrijven van hun geliefde sport. We zitten dan al enkele maanden in coronatijd."
Telefoon trilt
"Mijn telefoon trilt weer. Mijn chef: 'Kun je morgenochtend naar de Pyreneeën?' Ik schrik van de vraag. Deze zag ik niet aankomen. De shorttrackers besluiten dat ze één keer hun verhaal willen vertellen. Ze kiezen voor de NOS."
"Shorttrack zit in de portefeuille van collega Vlado Veljanoski. Normaal gesproken zou hij afreizen naar Zuid-Frankrijk. Vlado is echter met vakantie. Dus krijg ik de vraag of ik klaar ben voor een van de moeilijkste opdrachten in mijn werkleven tot nu toe."
"Ik twijfel niet. 'Ja, ik ga.' Maar onmiddellijk kruipen de zenuwen in mijn lijf."
"De volgende ochtend om 9.30 uur stijgt het zeer karig gevulde vliegtuig - want corona - naar Barcelona op. Daarna volgen tweehonderd ellenlange kilometers. Slingerend door de Pyreneeën, op weg naar... ja, wat voor een dag gaat het worden? Een ontzettend moeilijke dag. Zoveel is duidelijk."
"Naast mij cameraman Martijn Tuinman. Een groot geluk, want Martijn vormt normaal gesproken een vast shorttrack-duo met Vlado. Zijn aanwezigheid stelt me wat meer op mijn gemak, terwijl we langzaam de hoogtemeters afleggen."
IJzige stilte in het kamp
"We zijn er. Wat meteen opvalt, is de ijzige stilte in het kamp. Voor ons staan enkele grijze, bijna Oostblokkiaanse gebouwen, midden in een sprookjesachtig, bosrijk berglandschap. De Pyreneeën ten voeten uit. Vogels fluiten alsof het een dag is als alle andere. Op het moment dat wij de auto parkeren, druppelt toevallig de complete shorttrackploeg naar buiten voor een wandeling naar het naastgelegen ski-dorpje."
"Meteen voel ik het ongemak waar ik de hele reis voor vreesde. Ik voel me een pottenkijker. Zo'n intiem moment. Zo heftig. Wie ben ik om m'n hoofd daar te tonen? Ook de familie en vriend van Lara mengen zich bij de equipe. Ik doe nog een stap achteruit. Onbewust."
"Martijn gaat met de ploeg mee om wat beelden te maken van de wandeling. Alles uiteraard met goedkeuring. Hij filmt veel droevige gezichten. Hier en daar een halve glimlach wanneer er een leuke herinnering aan Lara ter sprake komt."
"Ondertussen bereid ik me in het kamp voor op de interviews. Mijn oog valt op een bankje op een grasveld met prachtig uitzicht op de Pyreneeën. Een bankje met vier plekken, waarvan een zonder zitting. Toeval? Het was net alsof ie er was neergezet."
"Vragen zijn er genoeg. Dat is niet het lastige. Maar hoe stel je ze? Wat vraag je wel en wat niet? Hoe vind je de balans? Hoe geef je de mensen de mogelijkheid om op hun wijze hun verhaal te doen? Normaal ben ik degene die bepaalt. Dit keer niet. Het is aan hen, niet aan mij. Als de ploeg terugkeert, is het zover."
"Na het interview zie ik zuchten van opluchting. Dan besef ik: zij hebben hier nog veel meer tegenop gezien dan ik. Ik voel me schuldig dat ik me dat nu pas realiseer. Of had ik me er onbewust voor afgesloten? Hoe dan ook, het besef is er nu meer dan ooit."
"Ik sta perplex van hoe de sprekers hun verhaal hebben gedaan. Waardig. Moedig. Dapper. Hier en daar een traan. Zou ik dat ook kunnen? Zo snel? Kan het me niet voorstellen."
Schulting neemt alle spanning weg
"Bij het afscheid komt olympisch kampioene Suzanne Schulting opeens op me af. 'Dank je wel. Toen ik je zag, dacht ik eerst: oh nee, waar is Vlado? Maar misschien was het maar beter zo. Doordat ik je niet goed ken, kon ik beter afstand houden en mijn verhaal doen. Dat was heel fijn', zegt ze."
"Na alle mooie woorden over Lara ontnam ze me met die laatste woorden mijn spanning."