Ondanks dat er door corona de afgelopen periode veel minder asielzoekers naar Nederland zijn gekomen, piept en kraakt de asielopvang in al zijn voegen. Duizenden asielzoekers met een verblijfsvergunning zitten nog in de opvang, omdat gemeenten te weinig woonruimte zeggen te hebben. En die problemen zullen de komende tijd alleen nog maar groter worden.
Voor de coronacrisis uitbrak, beloofde verantwoordelijk VVD-staatssecretaris Ankie Broekers-Knol oplossingen te vinden. Maar daar blijkt in de praktijk weinig van terecht gekomen. Of zoals bestuursvoorzitter Milo Schoenmaker van het Centraal Orgaan opvang asielzoekers het verwoordt: "De achterstanden zijn niet ingelopen. Sterker nog, ze zijn iets toegenomen."
Sociale woningen
De asielcentra zitten volgens Schoenmaker met een bezettingsgraad van 95 procent "hartstikke vol". Dat komt voor een groot deel doordat steeds meer asielzoekers met een verblijfsvergunning veel te lang in de opvang blijven. Gemeenten zijn verplicht ieder jaar een bepaald aantal van deze statushouders op te nemen, maar kampen met grote achterstanden omdat ze te weinig sociale woningen beschikbaar hebben. Inmiddels wachten zevenduizend statushouders op een plek in een gemeente.
Staatssecretaris Broekers-Knol: "Als die zevenduizend statushouders zeg maar morgen eruit zouden zijn, dan heb je zevenduizend plekken."
In de gemeente Bloemendaal kunnen ze niet aan hun afspraken voldoen. Wethouder Susanne De Roy van Zuidewijn legt uit waarom niet.
Terwijl gemeenten nu al te weinig sociale woningen hebben, moeten ze volgend jaar nog eens 27.000 van deze zogeheten statushouders opnemen.
Chaos
Om het COA te ontlasten, zocht de staatssecretaris vlak voordat de coronacrisis uitbrak naar tienduizend extra asielbedden. Maar die zijn volgens COA-voorzitter Schoenmaker nauwelijks gevonden. Hij slaat alarm. "Op enig moment is de rek eruit. We moeten nu heel snel naar nieuwe plekken toe in Nederland."
De druk op de asielcentra en op de gemeenten komt doordat het verwerken van asielaanvragen is uitgelopen op een chaos. Staatssecretaris Broekers-Knol heeft de Tweede Kamer beloofd de achterstanden voor het einde van het jaar weggewerkt te hebben. Daardoor moeten gemeenten versneld meer asielzoekers met een verblijfsvergunning opnemen.
Of Broekers-Knol haar belofte ook kan nakomen, is heel onzeker. Binnen enkele weken stuurt ze een nieuwe update over het wegwerken van het stuwmeer aan asielaanvragen naar de Kamer.
