Een half jaar besturen met Forum: 'We focussen op Brabant, dat brengt rust'

• Barbara Terlingen

  redacteur Politiek

Het bracht een halve volksopstand binnen het CDA teweeg: leden waren boos, prominenten zeiden 'doe het niet.' Maar het eerste provinciebestuur in het land met Forum voor Democratie werd dit voorjaar een feit.

Een half jaar na de presentatie van het akkoord in Noord-Brabant ervaren betrokken bestuurders vooral rust. VVD-gedeputeerde Van der Maat: "We zijn een tikje naar rechts gegaan, maar er is voor iedereen wat te halen". Forum-bestuurder De Bie: "Het college is van kleur veranderd, maar niet radicaal." Van Pinxteren van Lokaal Brabant: "Er is weer zuurstof." CDA-bestuurder Ronnes: "Niet alle pijn is weg, maar de samenwerking loopt goed."

'Rust'

Even een bakkie koffie doen of na een vergadering de kroeg in: ze hadden het graag gedaan en liever meer bij elkaar gezeten. Door corona liep het anders en gaat bijna alles via schermen. "Soms negen uur op een dag", verzucht Van Pinxteren. Maar toch voelen de partijen zich al "echt een team".

Vraag hoe dat komt en het woord "rust" valt bij allemaal. "Ja, die is terug", zegt VVD'er Van der Maat. Hij zat ook in het vorige college en kon toen goed uit de voeten, maar het bevalt hem nu ook. "We hebben echt wel meningsverschillen. Daar is ruimte voor. Sterker, dat hebben we ook afgesproken. Door dingen open te laten ook, voor de Statenleden is er meer ruimte en rust."

CDA-bestuurder Erik Ronnes verliet de landelijke politiek om in Noord-Brabant te gaan besturen. "Een enorme overgang en flinke uitdaging", zegt de geboren Brabander. Hij is verantwoordelijk voor het stikstofbeleid, waar het vorige college op klapte, omdat het CDA de boeren meer wilde ontzien.

Tegen het zere been van sommige oppositiepartijen was zijn besluit om boeren meer tijd te geven hun stallen te verduurzamen. In plaats van 2021 krijgen ze tot 2024 de tijd. "Nog altijd strenger dan de landelijke lijn van 2025", haast Ronnes te zeggen.

Partijkartel

Forum-bestuurder Eric de Bie zegt dat er "een wereld voor hem openging" sinds hij zich als Gedeputeerde in plaats van als Statenlid over de Brabantse toekomst buigt. Met een "heel ambtenarenapparaat" en toegang tot "veel kennis" ervaart hij een "ander perspectief".

Wie De Bie in een filmpje op Facebook bekijkt en daarna het filmpje van Forum-fractievoorzitter Willem Rutjens kan zomaar denken dat de twee uit verschillende partijen komen. In het ene filmpje zegt Rutjens in een veld vol windmolens dat het klaar is met de ongewilde plaatsing. In het andere filmpje legt De Bie uit dat de energie een belangrijke bijdrage kan leveren aan de energiedoelen.

"Het komt door de al eerder ingezette koers en het je committeren aan een akkoord. Ik zit er als bestuurder pragmatisch in", legt De Bie uit. Bang dat de Forum-kiezer het niet snapt of denkt dat Forum nu bij het partijkartel hoort, is de Bie niet. "Het valt gewoon uit te leggen. Leden die ik spreek, snappen dat we compromissen moeten sluiten. Zie het als een mammoettanker. Het roer omzetten gaat langzaam, maar heeft op termijn effect."

Verantwoordelijkheid nemen en niet aan de kant willen zitten, was ook voor Lokaal Brabant reden mee te doen. Het kostte Lokaal Brabant de tweede man, Van Dijk, die wegging. Wat voor Van Pinxteren de doorslag gaf wel mee te doen, was toch het gevoel "echt iets voor Brabanders te kunnen doen. Leg ons partijprogramma naast dit akkoord en je ziet wat ik bedoel", aldus Van Pinxteren.

Focussen op Brabant

De visie van Forum op het coronabeleid en de complotdenkers waarmee Baudet zich inlaat, zijn voor sommige Forum-aanhangers reden geweest de partij de rug toe te keren. Brabantse bestuurders zeggen "geen last te hebben" van landelijke perikelen, tweets, of ophef. Dat komt omdat we ons "op Brabant focussen", zegt CDA'er Ronnes. "Den Haag is Den Haag, Brabant is Brabant."

Maar werkt dat echt? Is de onrust van dit voorjaar helemaal verdwenen? "Terugkijkend stemde toch maar een klein deel van onze leden tegen", zegt Ronnes. "300 van de 6000. Je hoort er weinig leden meer over, we kijken weer vooruit."

Forum-bestuurder De Bie: "Baudet en ik hebben geregeld contact, maar ik kan een eigen koers varen. Ik sta niet onder curatele van de partij."

"Ik heb het misschien makkelijker", zegt Van Pinxteren, "want als Lokaal Brabant heb ik geen landelijke partij die over mijn schouder meekijkt."

VVD'er Christophe van der Maat: "Het loopt nu goed. En ik heb het geluk dat mijn voorman Mark Rutte heet."