Lange strijd om gokken in FIFA-games; 'Ik zou mijn kinderen niet laten spelen'
Kylian Mbappe voor 227,50 euro of Virgil van Dijk voor 72,50. Op internet is er handel in online spelerskaarten uit FIFA-games en daar lijkt voorlopig geen eind aan te komen, ondanks een uitspraak van een rechter.
Al twee-en-een-half jaar probeert de Nederlandse Kansspelautoriteit een omstreden verdienmodel uit de FIFA-games te krijgen. Volgens de toezichthouder lijken de digitale kaartjes in de games, die je niet direct kunt kopen maar die in verrassingspakketten zitten, te veel op gokken. Als je geluk hebt, krijg je een zeldzame speler met een hoge waarde, maar de kans is groter dat je een relatief waardeloze speler krijgt.
De rechter ging mee in de maatregel van de Kansspelautoriteit om een dwangsom op te leggen, maar het lijkt er niet op dat spelers er snel iets van gaan merken. Ook na een uitspraak van de rechter past spellenmaker EA de populaire spellen niet aan.
Strikte scheiding
"Het is zorgelijk en wij zien het liefst dat EA haar verantwoordelijkheid neemt en deze gokelementen uit de games haalt", zegt René Jansen, voorzitter van de Kansspelautoriteit, tegen de NOS. "We zien een verhoogd gevaar van verslaving voor jongere spelers op latere leeftijd. Het is niet voor niets dat de slogan is: 'Speel bewust, 18+'. Games zijn gericht op jonge spelers en we willen een strikte scheiding tussen gokken en games. Ik heb geen kinderen maar ik zou ze geen FIFA laten spelen."
Hard bewijs dat deze elementen verslavend zijn, is er niet, maar het Trimbos instituut heeft eerder zorgen geuit over de impact van gokelementen op jonge spelers.
Voor EA zijn de spelerskaarten, ook wel loot boxes genoemd, een belangrijke inkomstenbron. Volgens schattingen op basis van wereldwijde verkoopcijfers van EA wordt er in Nederland jaarlijks meer dan 30 miljoen euro mee verdiend. In de periode dat de Kansspelautoriteit het conflict met EA voerde, heeft het bedrijf bijna 80 miljoen aan inkomsten uit Nederland gehaald en als het hoger beroep heeft gediend mogelijk meer dan 100 miljoen.
Mocht de rechter ook in het hoger beroep de Kansspelautoriteit gelijk geven, dan heeft de toezichthouder twee suggesties over hoe de spellen kunnen worden aangepast. "Ze kunnen het mogelijk maken om de spelerskaarten specifiek te kopen, zodat je weet wat je krijgt. Of de loot boxes verdwijnen helemaal."
We zijn niet van mening dat onze producten en diensten op enige wijze in strijd zijn met de gokwetten.
Het gamebedrijf zelf ziet geen kwaad in de loot boxes. "FIFA en de FIFA Ultimate Team modus (waar de spelerskaarten inzitten red.) worden al jarenlang door spelers van over de hele wereld met veel plezier gespeeld. Daarom zijn we teleurgesteld over de beslissing die vandaag is genomen en de mogelijke impact hiervan op de Nederlandse spelers. We zijn niet van mening dat onze producten en diensten op enige wijze in strijd zijn met de gokwetten", zegt EA in een verklaring.
Niet de wereld uit
"Het zijn bedrijven die een goed imago willen hebben, dus ik verwacht wel dat ze gaan bewegen." zei de toenmalige voorzitter van de Kansspelautoriteit in 2018. Ze had de verwachting dat grote spelontwikkelaars zelf omstreden verdienmodellen uit hun spellen zouden halen.
Een deel van de spellen heeft inmiddels aanpassingen gedaan, zoals Counter-Strike en Rocket League, maar de zorgen van de toezichthouder zijn niet weg. "De loot boxes zijn nog niet uit de wereld", zegt Jansen, de huidige voorzitter. "Daar is nog een weg te gaan. Het is een mondiaal probleem. Wellicht moet er voor games specifieke wetgeving komen."
EA blijft zich dus verzetten. Het Amerikaanse bedrijf wil het liefst opnieuw met de toezichthouder in gesprek, maar dat ziet de Kansspelautoriteit niet zitten. "We hebben heel veel gesproken met EA en geconcludeerd dat ze niet willen aanpassen. De tijd van praten is voorbij. Ze moeten het gebod opvolgen."