Veel leraren zien het niet zitten om de middelbare scholen volledig open te laten gaan, zonder mondkapjes en afstandsregels voor leerlingen. Dat blijkt uit een enquête van vakbond Leraren in Actie. Als het aan het kabinet ligt gaan middelbare scholieren vanaf maandag weer naar school in de regio Noord, zonder mondkapje en in een vol klaslokaal. Daarover nemen de zorgen toe.
De lerarenvakbond zegt te worden overspoeld met bezorgde reacties. "De enquête die we onder onze 2200 leden hebben uitgezet loopt nog, maar op dit moment is het beeld dat 80 procent van de leraren het onveilig vindt om de scholen weer volledig te openen", zegt Peter Althuizen, voorzitter van Leraren in Actie. "Onze leraren zijn bezorgd om hun eigen gezondheid, om die van de kinderen en die van mensen thuis."
Ook het Europese RIVM en epidemioloog Patricia Bruijning uiten hun zorgen. Morgen is er een briefing van het RIVM over het coronavirus en woensdag debatteert de Tweede Kamer over de aanpak van het coronavirus. Het openen van de scholen zonder maatregelen is tegen het advies van het Europees Centrum voor Ziektepreventie en -bestrijding in. Het ECDC, het Europese RIVM, pleit juist vóór mondkapjes en afstand, ook bij scholieren.
Zonder social distancing is een uitbraak op een school waarschijnlijker.
"In Israël hebben we gezien dat er belangrijke uitbraak was in een geopende school", zegt Mike Catchpole, hoofdonderzoeker van het ECDC, tegen Nieuwsuur. "De klaslokalen waren vol en er was een hittegolf, dus leerlingen hoefden hun mondkapjes niet op. Dat wijst erop dat zonder social distancing een uitbraak op een school waarschijnlijker is", aldus Catchpole. Het ECDC raadt een afstand van tussen de één en twee meter en het gebruik van mondkapjes aan.
Moeten de regels worden herzien?
In juni kondigde het kabinet aan dat, in tegenstelling tot op veel buitenlandse scholen, scholieren in Nederland geen mondkapje hoeven te dragen en onderling geen afstand hoeven te houden. Ze moeten alleen anderhalve meter afstand bewaren tot de docent. "Alleen als het virus zich verder verspreidt dan verwacht, kan dat besluit nog herzien worden", schreef het kabinet toen.
Volgens Patricia Bruijning, kinderarts en epidemioloog van het UMC Utrecht, is die tijd nu gekomen. "Ik denk dat de huidige maatregelen misschien te weinig zijn in het najaar. We zitten nu in een andere fase van de epidemie. We zien besmettingen weer flink oplopen en gaan een periode van het jaar in waarin we meer zorgen hebben over verspreiding. Het feit dat tieners ook besmet kunnen raken, betekent dat iets van social distancing gehandhaafd moet worden."
De vakbonden voor onderwijspersoneel willen deze week nog van het kabinet horen of de eerder ingevoerde regels nog voldoen, "zodat het onderwijs vol vertrouwen volgende week het nieuwe schooljaar kan starten", zegt een woordvoerder van de Algemene Onderwijsbond.
Klassen met dertig tieners
Vorige week riep premier Rutte tijdens een persconferentie specifiek jongeren op zich aan de algemene maatregelen te houden. "Na die persconferentie denken we: hoe kun je jongeren vanaf 18 zo wijzen op die regels terwijl op middelbare scholen klassen met dertig 17- en 18-jarigen zitten?", vraagt Althuizen van vakbond LiA zich af.
Volgens Bruijning lijkt de huidige situatie ook een soort vrijbrief voor jongeren. "Met maatregelen kun je ook de bewustwording bij deze leeftijdsgroep terugbrengen. Tegen deze groep zeggen dat ze geen afstand hoeven te houden, is toch een beetje een rare boodschap."
Het is te weinig, te laat. Dit hadden ze al veel eerder kunnen voorzien.
De vakbonden Algemene Onderwijsbond en Leraren in Actie willen dat het kabinet ingrijpt. Althuizen maakt zich zorgen dat er een week voor opening nog onduidelijkheid is over het beleid. "Het is te weinig, te laat. Dit hadden ze al veel eerder kunnen voorzien."
Hoewel ECDC niet wil ingaan op de specifieke situatie in Nederland, is de organisatie kritisch op uiteenlopende maatregelen: "Ik denk dat als de bevolking verschillende berichten krijgt, bijvoorbeeld over wanneer verschillende maatregelen gelden in verschillende situaties, dat het dan lastig is te begrijpen wat het juiste is", aldus hoofdonderzoeker Catchpole. "Coördinatie is belangrijk."
Ventilatie
Vorige week vroegen de middelbare scholen het Outbreak Management Team om advies over ventilatie in scholen. Ook daarover bestaan zorgen. Dat advies wordt deze week verwacht. Morgen geeft het RIVM een briefing over de stand van zaken, woensdag debatteert de Tweede Kamer over de aanpak van het coronavirus.
