Voor de reisbranche eindigde het hoogseizoen nog voordat het was begonnen. En naast de reisbranche wordt ook de horeca, cultuursector, de luchtvaart en de uitzendbranche geraakt door de coronapandemie. Om zo veel mogelijk mensen aan het werk te houden, stuurt het kabinet aan op omscholing en trekt hiervoor vijftig miljoen euro uit.
Esther Gathier van Reiswerk maakt zich zorgen om het personeel in de reissector. "We gingen als eersten op slot, maar gaan waarschijnlijk ook als laatsten weer volledig open. We hebben sectorspecifieke maatregelen gevraagd. Als die niet komen dan komen er mensen op straat te zijn. Reorganisaties komen er dan aan."
Juiste beroepen
Personeel kan zich laten omscholen via het crisisprogramma 'Nederland leert door!'. Werkgevers die de Noodmaatregel Overbrugging voor Werkgelegenheid-2 aanvragen, moeten hun werknemers actief stimuleren om voor bij- en omscholing te kiezen, vindt het kabinet.
Vanaf juli kunnen deze werknemers kosteloos online scholing en ontwikkeladviezen volgen om zich aan te passen aan de nieuwe economische situatie. Want de coronacrisis leidt tot verschuivingen op de arbeidsmarkt. Het aantal openstaande vacatures is met een kwart gedaald, maar de verschillen tussen sectoren zijn groot. Om- en bijscholing naar 'juiste beroepen' is cruciaal, vindt het kabinet.
Het probleem is dat mensen vaak op zoek gaan naar dezelfde baan.
In minder getroffen sectoren zoals de ICT, de zorg- en welzijnssector, de post- en koeriersbranche en in het onderwijs groeit het aantal vacatures. Het bedrag van vijftig miljoen euro ondersteunt de Opleidings- en Ontwikkelfondsen (O&O-fondsen). Deze fondsen zijn per sector georganiseerd. Omscholing kan dan binnen de sector.
Maar er zijn nog onvoldoende prikkels om mensen naar een andere sector om te scholen. Ton Wilthagen, hoogleraar Arbeidsmarkt: "Het probleem is dat mensen vaak op zoek gaan naar dezelfde baan, begrijpelijk. We hebben niks georganiseerd voor een veilige overstap. Een soort zebrapad van de ene naar de andere sector. Het is noodzaak dat we personeel met hun huidige vaardigheden omzetten naar de juiste beroepen."
Zonder aanpassingen, zal de schaarste in bepaalde beroepsgroepen niet worden opgelost, denkt Wilthagen. "En komen mensen die nu zonder werk zitten, moeilijker weer aan de slag. Zo komen we minder snel uit de crisis."
Vaardigheden
Hilde Stringa is loopbaanbegeleider bij House of Skills. Voor een festivalmanager verkent ze de opties in andere sectoren. "We krijgen de laatste periode veel aanmeldingen. Nu kijken mensen ook naar een switch naar een andere sector. Waar nu en in de toekomst de kansen groter zijn."
Stringa brengt eerst de vaardigheden van werkzoekenden in kaart. "Een bankmedewerker is goed in mensen adviseren en heeft rekenvaardigheden. Dat is ook belangrijk in een functie als apothekersassistent."
"Als je gaat kijken naar vaardigheden: wat is er nodig, wat kom je tekort, dan kun je misschien zien dat je heel veel al hebt", zegt hoogleraar Wilthagen. "Iemand uit de evenementenbranche is niet zomaar verpleegkundige. Daar zijn bepaalde vaardigheden voor nodig. Maar als er voor 85 procent al een match is, hoef je maar voor 15 procent een formele opleiding te doen. Dat is dus niet omscholen maar bijscholen."
Mensen in hun baan houden is veel makkelijker dan ze een een goede overstap laten maken naar nieuwe werk, denkt Wilthagen. "En dan is een budget van vijftig miljoen heel weinig. Je moet mensen begeleiden, er is organisatie nodig om mensen een veilige overstap tussen sectoren te laten maken. Daar is wel meer voor nodig dan die vijftig miljoen. Dan heb je het eerder over miljarden dan over miljoenen."
