Sinds kort aangeprezen in het vaktijdschrift voor advocaten: steek- en kogelwerende shirts. Ook aanbevolen: een 'veiligheidschauffeur', speciaal voor raadslieden die zich bedreigd voelen. En voor de klant die het gevoel heeft te worden gevolgd, verzorgt het bedrijf ook 'contra-observatie'.
De advertenties laten zien hoe de juridische wereld is veranderd na de moord op advocaat Derk Wiersum. Vandaag begint de rechtszaak tegen de eerste verdachte van de moord. Van de vier verdachten zitten er nog twee vast.
De opsporingsdiensten gaan ervan uit dat Wiersum is vermoord omdat hij de kroongetuige bijstond in de zaak tegen Ridouan Taghi. De moord werd onmiddellijk geduid als een aanval op de rechtsstaat.
Gaatje in het hoofd
Voor de zekerheid kregen tientallen advocaten, officieren van justitie en rechters bescherming. De norm om te beveiligen is sinds de moord niet langer wie er gevaar loopt, maar wie er gevaar zou kunnen lopen.
Advocaten voelden zich na de dood van hun collega onveiliger. In een enquête van het Advocatenblad beschreven raadslieden met welke bedreigingen ze te maken hebben. Bij de een werden de ruiten op kantoor ingegooid, de ander kreeg te horen dat hij langs de kant van de weg zou worden gevonden met een gaatje in zijn hoofd.
Impact
Het onbehaaglijke gevoel zelf ook doelwit te kunnen worden, is er nog steeds, zeggen advocaten. "Dat uit zich in heel nuchtere, praktische dingen: dat je de straat in kijkt of alles in orde is en waakzamer bent", vertelt raadsman Jillis Roelse. "Maar er zijn ook collega's die nog altijd met beveiligingsmaatregelen te maken hebben, wat een enorme impact heeft op hun gezin."
Daar staat tegenover dat er ook advocaten zijn die zich geen enkel moment onveiliger hebben gevoeld. De Nederlandse Orde van Advocaten en Nederlandse Vereniging van Strafrechtadvocaten zeggen geen algemeen sentiment te kunnen verwoorden.
Beveiligingsklussen
De plotselinge beveiligingsmaatregelen veroorzaakten ook extra druk op de toch al overbelaste politie: zo'n 400 agenten werden er voor ingezet. Op dit moment is de politie in gesprek met de Koninklijke Marechaussee om een deel van het beveiligingswerk over te nemen.
Daarnaast wordt gesproken met de Dienst Justitiële Inrichtingen. Het team dat het vervoer van gedetineerden regelt, denkt de politie vanaf maart te kunnen helpen met beveiligingsklussen. Het ministerie van Justitie en Veiligheid en de politie willen daar niets over zeggen, zolang de gesprekken nog lopen. Volgens een woordvoerder van de politie zijn er bij de afdeling die gaat over persoonsbeveiliging nog altijd tekorten, maar worden inmiddels wel tientallen nieuwe beveiligers opgeleid.
Het is iets dat we nog nooit eerder hebben meegemaakt
Naast advocaten, wordt ook een aantal officieren van justitie en rechters nog altijd beveiligd. In risicovolle rechtszaken mogen de magistraten door de media niet meer in beeld worden gebracht. Sommige rechters sluiten hun berichten aan andere procespartijen nu af met een anoniem 'hoogachtend, de onderzoeksrechter', in plaats van met hun naam.
"Het is iets dat we nog nooit eerder hebben meegemaakt", zegt advocaat Roelse. "Het is nog niet zoals het was. De onrust zal nog wel een tijd blijven."
Arrestaties
Ook voor de zitting van vandaag gelden extra veiligheidsmaatregelen. De enige verdachte die vanmiddag terechtstaat, is de 36-jarige Giërmo B. uit Almere. Hij werd in oktober aangehouden en zou de moord op Derk Wiersum samen met anderen hebben uitgevoerd.
Volgens verschillende media werd hij eerder tot zeven jaar cel veroordeeld voor het plegen van overvallen. Het gerechtshof omschreef hem destijds als een "beïnvloedbare man met een beperkt IQ". Na Giërmo B. volgden in november nog meer arrestaties. Twee mannen zouden een gestolen auto hebben geregeld die bij de moord is gebruikt. Zij zijn voorlopig vrijgelaten. De laatste verdachte die werd gearresteerd, bleek een neef van Ridouan Taghi. Wat zijn rol zou zijn geweest, is onduidelijk. Hij moet later voor de rechter komen.
Gitzwart
Volgens de politie gaat het onderzoek naar de moord op Derk Wiersum onverminderd door. Er werken nog altijd meer dan honderd rechercheurs aan de zaak.
Na de ontreddering van vorig jaar, heeft ook de advocatuur zich herpakt. "2019 was natuurlijk gitzwart", zegt advocaat Roelse. "Maar iedereen probeert de draad weer op te pakken en gewoon zijn werk te doen."
