Deze boeren leggen uit waarom ze demonstreren: 'Ik zit muurvast door dit beleid'

Op het Malieveld in Den Haag stonden honderden trekkers. Boeren protesteerden tegen mogelijke nieuwe stikstofmaatregelen en het negatieve beeld dat er volgens hen over boeren wordt verspreid. Recent stelde D66 voor om de veestapel te halveren. Dat was voor veel boeren de directe aanleiding om te protesteren. Ook elders in het land uiten boeren hun onvrede.

Deze boeren geven nog meer context aan waarom ze in Den Haag demonstreren.

In het rapport dat de commissie-Remkes kort geleden presenteerde, staat onder meer dat verouderde, vervuilende boerenbedrijven in de buurt van natuurgebieden moeten worden gesaneerd. De 34-jarige Franciska van de Kamp heeft zo'n boerderij. Zij kan een nieuwe stal niet financieren. "Dat geld heb ik niet. Ik heb 85 melkkoeien en het kost 4000 euro per koe. Die financiering krijg ik niet. Ik zit muurvast", vertelde ze.

Dat sentiment delen veel aanwezige boeren. "Wij willen best vernieuwen, maar het kan vaak niet. Den Haag eist veel, maar er wordt niet meegedacht."

De regels voor boeren veranderen vaak, zegt Van de Kamp en dat maakt haar boos. Een maand nadat de fosfaatrechten werden verdeeld, breidde haar boerderij uit. "Maar op basis van die rechten die al waren verdeeld, moest ik ondanks de uitbreiding toch vijftien koeien wegdoen", vertelde ze. "Verdiep je in het boerenbestaan voordat je beleid maakt."

Jan Dirk Bierema, Egbertjan Hilbrands en Leo de Vos reden alle drie met de trekker naar het Malieveld. Bierema is pluimveehouder en akkerbouwer in Groningen en heeft, zoals veel mensen zeggen, plofkippen. "Ik zou best willen investeren in Beter Leven, één of meerdere sterren. Dat levert mij ook minder stress op, want dat is makkelijker om te managen", vertelde hij. "Maar het is een grote investering waar de consument uiteindelijk niet voor wil betalen. Dus die investering verdien ik niet terug."

Hilbrands is biologische melkveehouder en komt uit Wezup. "Er wordt wel steeds geroepen dat mensen meer biologische producten willen, maar wij zien die markt eigenlijk niet groeien", zei hij. "Als consumenten in de supermarkt staan, kiezen ze toch nog steeds het goedkoopste. Maar tegelijkertijd worden boeren in het publieke debat wel weggezet als zij niet biologisch zijn. Landbouw neemt trouwens ook stikstof op, maar daar hoor je niks over. Er moeten meer feiten in het debat komen."

Bij aankomst in Den Haag moest schapenhouder De Vos zijn tractor naast de weg naar het Malieveld parkeren, omdat het verkeer vastliep. De Vos heeft tweehonderd melkschapen en komt uit Peize. Voor boeren die melkschapen houden, zijn minder regels. "Het is een nichemarkt. Daarom ben ik er ook mee begonnen."

Het protest trok ook toekomstige boeren aan, zoals de 17-jarige Margriet Wierstra uit het Friese Marrum. Zij kwam samen met de 22-jarige Esra Mienema naar Den Haag. Wierstra doet een veehoudersopleiding op het Nordwick College in Leeuwarden en vertelde dat al haar klasgenoten vrij kregen om te kunnen protesteren. Mienema, die verpleegkundige in opleiding is en een bijbaan heeft bij een melkveehouderij, besloot gisteravond laat om naar Den Haag te gaan.

Vanochtend zaten de twee al vroeg in de trein om op tijd in Den Haag te kunnen zijn. "We komen vooral voor de sfeer. Het is eigenlijk één groot boerenfeest." Ook krijgen boeren volgens hen vaak de schuld van problemen.

De 27-jarige melkveehouder Jelle Treurniet en zijn vriendin Celine Vendrig kwamen naar het Malieveld vanuit IJsselstein. Ze namen de provinciale wegen, omdat ze bang waren omgeleid te worden via de snelweg.

Zo zag de colonne op de snelweg eruit:

Ze uitten hun onvrede over regels die continu veranderen. "Die mannen met die dassen in Den Haag weten niets van ons bedrijf. Die vertellen ons constant wat we moeten doen, en het is steeds iets anders", vertellen ze. "We willen best meedenken met de consument en het milieu, maar op deze manier kunnen we het bedrijf niet leiden."

Het stel werkt voor het bedrijf dat de overgrootvader van Treurniet ooit heeft opgezet. Op den duur moeten Treurniet en Vendrig beslissen of zij ermee verder willen. "Boer zijn zit in je. Als je het oneens bent met het beleid, kan je niet opeens zeggen dat je het niet meer wilt doen. We hopen echt het te kunnen overnemen."

Veel protesterende boeren vinden het belangrijk dat er op een andere manier naar hun sector wordt gekeken. Op de huidige manier kunnen zij, naar eigen zeggen, het gesprek niet aangaan met politici en andere belanghebbenden.

Dat het boerenprotest veel jonge boeren aantrekt, is volgens melkveehouder Treurniet geen verrassing. "Een boerderij kan je niet zomaar achterlaten. De oude garde is nu natuurlijk de koeien aan het melken."