Score van groen tot rood moet consumenten helpen gezonder te eten

A, B, C, D of E? Als het aan de Consumentenbond ligt moet een nieuwe scorekaart consumenten helpen makkelijker gezonde boodschappen te kiezen. De belangenorganisatie pleit voor het invoeren van de 'Nutriscore'.

Voor veel mensen is het moeilijk om zelf te zien hoe gezond of ongezond een product is, zegt Babs van der Staak van de Consumentenbond. Een sticker op de voorkant van alle producten kan daarbij helpen.

Het pleidooi komt niet uit de lucht vallen. Eind vorig jaar sloot de overheid met zo'n zeventig maatschappelijke organisaties en bedrijven een akkoord dat ervoor moet zorgen dat Nederlanders gezonder worden, het Nationaal Preventieakkoord.

Franse methode

Onderdeel van dat akkoord is dat er voor eind 2020 een nieuw voedselkeuzelogo moet komen dat mensen helpt gezonder te eten. Volgens de Consumentenbond is de Nutriscore daarvoor de beste optie.

Het systeem is in Frankrijk bedacht en werkt daar al goed, zegt Van der Staak. Een team van onafhankelijke onderzoekers kijkt in opdracht van de overheid hoeveel calorieën, suikers, verzadigd vet, eiwit, vezels, fruit, groente en noten er in een product zitten. Op basis daarvan krijgt het een score van A (gezond), tot E (ongezond).

Als voorbeeld heeft de Consumentenbond de methode zelf toegepast op vijftig verschillende tussendoortjes: granenrepen, rijstwafels en chocoladerepen.

Van der Staak: "Dat een Mars, Snickers of Kitkat niet gezond is, dat weten mensen wel. Maar er zijn ook veel producten die gezond lijken door de verpakking, maar dat toch niet blijken te zijn." Zoals de rijstwafels met yoghurtlaagje. "Er staat yoghurt, maar het is in feite een soort witte chocola." Ongezond, zegt de bond, en het krijgt daarom een 'E'.

Van de vijftig snacks die de bond onderzocht, krijgt maar een op de vijf de gezonde A of B score.

'Te vroeg'

Marian Geluk, directeur van de FNLI, een belangenorganisatie voor de levensmiddelenindustrie, vindt het nog te vroeg om zich achter de Nutriscore te scharen. Ze wijst erop dat het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport nog geen keuze heeft gemaakt voor een specifiek gezondheidslabel. Volgens haar willen fabrikanten vooral duidelijkheid, zodat ze straks niet van systeem hoeven te wisselen.

Het ministerie onderzoekt op dit moment wat het beste zal werken. "We kijken naar verschillende bestaande systemen en we gaan bij Nederlanders testen wat het best wordt begrepen", aldus staatssecretaris Blokhuis. "Om succesvol te zijn, moet dat nieuwe logo bovendien brede steun hebben. Eind dit jaar moeten we eruit zijn."

Verdwenen vinkjes

De supermarkten zijn wel al om. De Consumentenbond hoopt dat de overheid de komende tijd ervoor zal zorgen dat de Nutriscore wordt ingevoerd.

De nieuwe logo's zouden niet het eerste label zijn dat consumenten moet helpen gezondere boodschappen te kiezen. Eerder bestond het 'Ik kies bewust'-vinkje.

Dat werd in 2016 afgeschaft, omdat het niet goed werkte. De vinkjes laten namelijk niet zien of een product op zichzelf gezond is of niet, maar of het gezonder is dan andere producten in dezelfde categorie. Daardoor kon ook bijvoorbeeld frituurolie een gezond vinkje krijgen: het is gezonder dan andere vetten om in te frituren.