Franse bonden en media zien KLM-baas Pieter Elbers als kamikazepiloot
Het conflict tussen Air France en KLM gaat niet over de positie van KLM-bestuurder Pieter Elbers, en het gaat ook niet over de Fransen die de Nederlandse tak van het bedrijf zouden willen 'uitkleden'. Dat zeggen althans diverse betrokkenen in Frankrijk.
"Het zijn alleen maar wilde geruchten", aldus de Franse pilotenvakbond SNPL tegen de NOS. De campagne in Nederland pro-Elbers? "Bestuurders van Air France-KLM vragen zich af of Elbers daar niet zelf achter zit", schreef de Franse krant Le Figaro.
Vanuit Frankrijk wordt er vooral op gewezen dat Ben Smith, de topman van de holding Air France-KLM, de baas wil zijn van het héle bedrijf. Hij leidt het bedrijf sinds vorig jaar en is Canadees, zijn voorgangers waren Fransen. Hij leidt het bedrijf op Angelsaksische wijze en gaat na het werk wel eens een biertje drinken met collega's: een revolutie voor de soms nogal stijve Franse bestuurders.
Onder het Franse personeel wordt hij gewaardeerd. Salarisconflicten zijn onder zijn hoede bijgelegd (met meer geld). Voor het eerst in lange tijd dreigen geen stakingen.
Niet Air France, niet KLM, maar Air France-KLM
Smith kijkt neutraal naar het bedrijf, maar dan wel naar het totále bedrijf. Hij is niet aangesteld als topman van Air France, maar als topman van Air France-KLM.
"Ben Smith wil meer integratie van de groep als geheel. Hij wil dat beslissingen over de vloot, over de vluchten en over de klanten worden genomen op groepsniveau", schrijft Fabrice Gliszczynski, redacteur luchtvaart van zakenkrant La Tribune.
Onderhandelingen over de aankoop van toestellen en over het sluiten van allianties, moeten volgens Smith nog verder geïntegreerd worden. Dat wordt gezien als een logische stap. De Canadees wil Air France KLM als geheel in veilig vaarwater brengen, met de moordende concurrentie in de luchtvaartindustrie. En daarvoor wil hij als topman wel de touwtjes in handen hebben.
'Abnormaal van KLM'
Smith wil dan ook graag toetreden tot het bestuur van KLM. Maar dat wordt door de Nederlanders tot op de dag van vandaag tegengehouden. "Wij vinden dat abnormaal van KLM", zegt Christophe Malloggi, vakbondsleider bij Air France. "Als je samen een holding vormt, is het logisch dat Smith ook een zetel heeft in de top van KLM."
Waar vorige ceo's van de luchtvaartmaatschappij wellicht neigden naar Frans chauvinisme, kan de Canadees met zijn Angelsaksische stijl daarvan niet worden beschuldigd. Smith weet dat de Nederlanders de laatste jaren betere financiële resultaten boekten dan hun Franse collega's. Hij heeft er geen belang bij om de Nederlandse winstmachine in gevaar te brengen.
Je kunt niet eeuwig verloofd blijven. Op een gegeven moment moet je ook eens gaan trouwen.
Maar in Amstelveen worden zijn stappen met angst en beven bekeken. Want KLM hecht aan de onafhankelijkheid van de Nederlandse tak. En Elbers wil die onafhankelijkheid, en dus ook zijn eigen onafhankelijkheid, bevechten.
En dat doet hij met kracht en verve, denken de Nederlanders. Maar in Frankrijk denken ze vooral: Elbers doet het met weinig diplomatie.
Pieter Elbers zou Ben Smith de afgelopen maanden bij herhaling hebben tegengewerkt, wordt in de Franse pers geschreven. Smith vroeg een aantal keren om ontmoetingen met Nederlandse vertegenwoordigers, waarna ze in Amstelveen op de rem trapten, is in Parijs het gevoel. En dat is niet chic tegenover de nieuwe topman, die nog geen jaar aan het roer zit.
'Zelfmoordmissie'
En de Fransen vermoeden dat Elbers zelf achter de campagne zit, waarbij de KLM-ondernemingsraad en Nederlandse politici publiekelijk Ben Smith aanvallen of bekritiseren.
Dat wordt in Parijs gezien als een soort zelfmoordmissie van een kamikazepiloot. "Door zich zo openlijk te keren tegen zijn superieuren, zet Elbers zijn eigen positie op het spel", schreef dagblad Le Figaro.
Intensievere samenwerking tussen Air France en KLM is nodig, denken ze in Frankrijk. "Je kunt niet eeuwig verloofd blijven. Op een gegeven moment moet je ook eens gaan trouwen", zei een commentator op de Franse radio. En dat moet dan volgens de logica van Ben Smith wel in gemeenschap van goederen gebeuren.
