Klimaatspijbelen mag bij veel scholen, maar wel onder voorwaarden

Op 7 februari gaan Nederlandse scholieren spijbelen zodat ze naar een klimaatmars in Den Haag kunnen. Minister Slob van Onderwijs ziet leerlingen die dag liever in de schoolbanken. Toch blijkt uit een rondgang van de NOS dat veel scholen er geen probleem mee hebben.

Middelbare scholieren in ons land willen naar Belgisch voorbeeld gezamenlijk demonstreren voor een ambitieuzer klimaatbeleid. Bij de zuiderburen trekken al vier donderdagen op rij tienduizenden leerlingen naar Brussel om aandacht voor hun boodschap te vragen. Ook in onder andere Australië, Zwitserland en Zweden gingen duizenden leerlingen de straat op.

De demonstratie in ons land is een initiatief van scholieren van de Daltonschool in Den Haag. De reacties op dat plan zijn "heel positief", zegt organisator Stijn Warmenhoven van die school in het NOS Radio 1 Journaal. "We zijn in gesprek met de gemeente en milieuorganisaties."

Toestemming van de ouders

Hij zegt veel vragen van scholen te krijgen over wat er precies de bedoeling is van de demonstratie. Veel scholen zeggen tegen de NOS dat ze positief tegenover de protestmars staan. Toch stellen ze een aantal voorwaarden aan deelname. Zo moeten leerlingen een briefje met toestemming van de ouders aanleveren en een foto in Den Haag maken waar ze zelf op te zien zijn.

Ook op het Vossius Gymnasium in Amsterdam krijgen scholieren toestemming om deel te nemen aan de klimaatmars:

Veel mensen vragen zich op sociale media af of dit spijbelen voor het klimaat wel zomaar kan. Mag dat officieel wel? Ja, zegt de VO-raad, de vereniging van scholen in het voortgezet onderwijs. De keuze om de afwezigheid van de leerling te melden ligt namelijk bij de school.

Pas als een scholier in vier weken tijd meer dan 16 uur afwezig is moet de school de absentie verplicht melden bij de leerplichtambtenaar. Bij een eenmalige staking op 7 februari is hier nog geen sprake van.

Toch kan niet iedereen zich vinden in deze houding. Minister Arie Slob van Onderwijs vindt het prima dat leerlingen actief betrokken zijn, maar heeft liever dat ze in het weekend demonstreren. "Onderwijs is onderwijs en aan spijbelen gaan we geen ruimte bieden", zei hij tegen Nieuwsuur.

Of de woorden van de minister veel uithalen, is nog de vraag. Warmenhoven zegt dat zijn initiatief inmiddels 6000 volgers op Instagram heeft, en hoort uit het hele land positieve geluiden. Hij verwacht minstens 3000 demonstranten op het Malieveld in Den Haag, waar de klimaatmars begint. "Er is zelfs een bus vanuit het oosten van het land geregeld voor 120 leerlingen."

In België wisten veel scholen een paar weken geleden nog niet wat ze met de klimaatspijbelaars aanmoesten: hard straffen of hun initiatief toejuichen omdat ze betrokken zijn? "Leerlingen willen juist dat er straffen voor staan. Het gaat om de rebelse actie. Wanneer scholen het legaliseren is het geen protest meer", zei de Vlaamse lerares Johanna Vandenbussche eerder al.

Het begon in Zweden

Bij de zuiderburen begon de klimaatdemonstratie te leven na voorbeelden uit andere landen. De eerste die in actie kwam was de Zweedse scholiere Greta Thunberg (16). Ze begon in augustus, drie weken voor de parlementsverkiezingen, te spijbelen voor het klimaat. Ze staat nog steeds iedere vrijdag bij het Zweedse parlement in Stockholm. Ze wil dat de overheid meer tegen klimaatverandering doet.

Haar actie kreeg navolging in Australië. Daar spijbelden in november duizenden leerlingen in verschillende steden om de straat op te kunnen om te protesteren. Ook in Duitsland, Finland, Zwitserland en Ierland gingen jongeren de straat op om te demonstreren.

Onduidelijk is of er na 7 februari nog meer demonstraties in ons land volgen, zoals in België nu ook het geval is. Ook is niet bekend of de scholen die nu soepel omgaan met de demonstratie er dan nog hetzelfde over denken. "Ik hoop het wel", zegt Warmenhoven. "Maar voor deze eerste demonstratie krijgen we van veel scholen toestemming. Dat is natuurlijk hartstikke top."