Radicaal ander eetpatroon nodig voor mens en milieu, zeggen wetenschappers
Veel groenten, fruit en peulvruchten, een beperkte hoeveelheid kip en vis, en weinig of geen rood vlees. Dat eetpatroon is nodig om mensheid en milieu de komende jaren duurzaam te laten voortbestaan, zegt een groep wetenschappers die drie jaar onderzoek deed.
Er moeten radicale veranderingen komen in ons eetpatroon om een dalende levensverwachting en blijvende schade aan het milieu te voorkomen, staat in hun onderzoek dat is gepubliceerd in wetenschappelijk tijdschrift The Lancet.
Voedsel voor 10 miljard mensen
Volgens de groep experts op het gebied van voeding, landbouw en milieu, de zogeheten Eat-commissie, bestaat een gezond en duurzaam eetpatroon grotendeels uit groenten, fruit, volkorenproducten, peulvruchten, noten en onverzadigde vetten en een beperkte hoeveelheid vis en kip. Een eetpatroon dat zoveel mogelijk moet worden beperkt bestaat uit rood vlees (zoals rund- en varkensvlees), bewerkt vlees (salami), toegevoegde suikers, bewerkte granen (witte rijst) en zetmeelrijke groenten (aardappelen).
"Met het toepassen van dit mondiale voedselsysteem laten we zien dat het mogelijk is in 2050 bijna 10 miljard mensen te voeden met een gezond voedingspatroon dat binnen de grenzen van voedselproductie blijft", staat in het onderzoek. Daarbij is rekening gehouden met de gevolgen voor zaken als klimaat, zoet water, biodiversiteit en de stikstofkringloop op aarde.
Volgens de commissie moet de consumptie van ongezond voedsel, zoals rood vlees en toegevoegde suiker, wereldwijd gemiddeld met meer dan 50 procent afnemen om aan de eerdergenoemde 2050-doelstelling te voldoen. Daartegenover staat een toename van meer dan 100 procent van de consumptie van gezond voedsel, zoals fruit en groente.
"Dit kan alleen worden bereikt door grootscheepse actie. Een mondiale verschuiving naar gezonde voedingspatronen, een sterke afname van voedselverspilling en grote verbeteringen in de voedselproductie. Een Grote Voedseltransformatie is zowel noodzakelijk als haalbaar", concludeert de commissie.
'Blikje cola al te veel'
"Misschien zijn de aanbevelingen een open deur, maar het is wel heel gedurfd dat wetenschappers hun namen durven te zetten onder een dieet, en dat ook nog koppelen aan klimaatverandering", reageert voedseldeskundige Guido Camps in het NOS Radio 1 Journaal. Hij is gepromoveerd aan de Wageningen Universiteit.
"De vraag is of de politiek het straks aandurft om te zeggen: je mag dit en dat niet meer eten." Dat wordt nog een lastige opgave, denkt hij. "De commissie heeft het bijvoorbeeld over maximaal 30 gram suiker per dag. Daar ga je met een blikje cola al overheen."
Volgens Camps zijn slechte eetgewoonten normaal geworden. "Waar je vroeger een stukje taart at op een feestje, is dat nu verschoven naar de norm. Je kunt overal zoetigheid en andere slechte dingen krijgen. Dat leidt aan de ene kant tot problemen voor onze gezondheid en aan de andere kant, zo zeggen deze wetenschappers, is onze voedselproductie niet duurzaam."
Een taak dus voor de politiek? "Ik zie niet wie het anders kan doen", zegt Camps. "Als je het aan de markt overlaat en mensen geeft wat ze willen, neemt obesitas toe en eten mensen veel vlees. Maar als je kijkt naar het preventieakkoord en het klimaatakkoord zien we dat de politiek worstelt met ingrijpen."
