Het WODC, het onderzoeksinstituut van het ministerie van Justitie en Veiligheid, kan onvoldoende onafhankelijk zijn werk doen. Ambtenaren van het ministerie proberen regelmatig onderzoek te beïnvloeden en "de leiding van het ministerie en het WODC nemen hun zorgplicht voor een werkomgeving met verantwoordelijke onderzoekspraktijken onvoldoende serieus".
Dat is de stevige conclusie van een derde onderzoekscommissie, onder leiding van professor Marc Hertogh. Onder meer de onafhankelijkheid van het WODC moet juridisch beter worden gewaarborgd en het instituut moet verhuizen naar een plek buiten het ministerie.
De derde commissie deed onderzoek naar de door Nieuwsuur onthulde WODC-affaire, ruim een jaar geleden. Toen bleek dat rapporten van het WODC over softdrugsbeleid onder druk van beleidsambtenaren zowel in vraagstelling als inhoudelijk waren aangepast.
Klokkenluider Marianne van Ooyen deed daarover bij herhaling intern haar beklag, maar zowel het ministerie als de leiding van het WODC ging daar niet goed mee om.
Afgelopen zomer stelde een eerste commissie al vast dat de leiding van het ministerie en het WODC bij de afhandeling van de klachten van Van Ooyen hadden gefaald. Directeur Frans Leeuw van het WODC kondigde naar aanleiding van dat rapport zijn vertrek aan.
Dit najaar stelde een tweede commissie vast dat er 'onbehoorlijk' was gehandeld bij de totstandkoming van de rapporten, maar dat de kwaliteit van de rapporten zelf daar niet onder geleden had.
De laatste commissie, die naar de algemene werkwijze van het WODC keek, zet vandaag zeer kritische kanttekeningen bij de kwaliteit van WODC-onderzoeken. "Hierdoor is de onafhankelijkheid van het WODC geschaad en staat vooral bij politiek gevoelige onderwerpen de deugdelijkheid van het onderzoek soms onder druk." De commissie heeft echter geen aanwijzingen gevonden dat rapporten "op grote schaal zijn aangepast".
De commissie deed in opdracht van minister Ferdinand Grapperhaus van Justitie en Veiligheid onderzoek naar de relatie tussen het WODC en de beleidsafdelingen van het ministerie van Justitie en Veiligheid.
