Trump dreigt Turkije met 'economische verwoesting' bij aanval op Koerden
De Amerikaanse president Trump dreigt Turkije met ernstige economische gevolgen als het land Koerdische milities in het noorden van Syrië aanvalt. De milities zijn bondgenoten van de VS in de strijd tegen IS en ze kregen hulp van zo'n 2000 Amerikaanse militairen in Syrië.
Trump besloot onlangs alle Amerikaanse troepen terug te trekken uit Syrië, waarmee hij volgens critici de Koerden aan hun lot overlaat.
De Turkse president Erdogan dreigt al langer met een offensief in het noorden van zijn buurland. Hij beschouwt de Koerdische milities in Syrië als een verlengstuk van de terreurorganisatie PKK. De Amerikaanse nationale veiligheidsadviseur Bolton was dinsdag nog in Ankara om te praten over veiligheidsgaranties voor de Koerden, maar Erdogan wilde daar niets van weten. De eerste Amerikaanse militairen hebben Syrië inmiddels verlaten.
"Nu zit Trump dus klem", legt correspondent Lucas Waagmeester uit in het NOS Radio 1 Journaal. "Hij wil terugtrekken, dat heeft hij ook beloofd en aangekondigd, maar hij wil zijn partners op de grond, die Koerdische milities, niet als een baksteen laten vallen. Dus nu komt hij met dit dreigement."
Bufferzone
Trump zegt er niet bij waaruit de economische gevolgen zullen bestaan, mocht NAVO-bondgenoot Turkije de aanval inzetten. Hij twittert ook dat hij niet wil dat de Koerden de Turken provoceren en pleit voor een bufferzone van 32 kilometer, waar Turkije overigens ook al jaren om vraagt.
De Turkse minister van Buitenlandse Zaken Cavusoglu zegt in een reactie dat met dreigementen niets wordt bereikt. Ook zegt hij dat strategische partners over dit soort zaken niet via sociale media moeten communiceren. Volgens Cavusoglu houden de tweets van Trump verband met de interne Amerikaanse politiek.
Hij zegt dat Turkije alles doet wat in zijn macht ligt om de vrede te bewaren en schendingen van het bestand in de regio Idlib in het noorden van Syrië te voorkomen. De Koerden vormen volgens de Turken het laatste grote rebellenbolwerk in Syrië.
Als Idlib een broeinest van terrorisme wordt, is dat de schuld van de Syrische regering, die er bussen vol terroristen heen heeft gebracht, uit allerlei uithoeken, zegt Cavusoglu.
De woordvoerder van Erdogan zegt dat Turkije ervan uitgaat dat de VS zich gedraagt als een goede strategische partner. Maar Ankara is woedend, zegt Lucas Waagmeester. "Wij hebben helemaal niks tegen de Koerden, wij hebben alleen een probleem met de Koerdische strijdgroepen, met de YPG in Syrië, dat punt willen de Turken altijd eerst even maken. Maar vervolgens vaart de woordvoerder uit over terreur. Hij zegt dat de YPG net zo'n verschrikkelijke terreurorganisatie is als IS en dat Amerika moet stoppen met samenwerken met 'die terroristen'."
Het terugtrekken van de Amerikaanse militairen kwam Trump op kritiek in binnen- en buitenland te staan. Niet alleen omdat het de weg zou vrijmaken voor een Turkse aanval op de milities, maar ook omdat de Amerikaanse president claimt dat IS verslagen is. Trump schrijft dat IS opnieuw zal worden aangevallen vanaf een bestaande basis in de buurt van Syrië, mocht de terroristische organisatie zich weer manifesteren.
Giftige ruzie
Dat Trump juist dreigt om Turkije economisch hard aan te pakken is niet toevallig. Het ging al slecht met de Turkse economie en dat werd in de loop van vorig jaar nog erger. "Het is peuren in een open wond in deze relatie", stelt Lucas Waagmeester. "Afgelopen zomer klapte de waarde van de Turkse munt, de lira, in elkaar met 40 procent ten opzichte van de dollar. Dat was het gevolg van een korte, maar hele hevige ruzie tussen Turkije en de VS."
"De Turkse economie heeft grote moeite om weer op te krabbelen, internationaal vertrouwen is gekelderd, hele sectoren liggen op hun gat. Dus Trump weet waar hij de Turken moet raken: echt op een pijnlijke, gevoelige plek. Dit is een heel felle, giftige ruzie geworden." Tussen Ankara en Washington is geen enkel vertrouwen meer: er worden over en weer openlijk halve waarheden en leugens verteld. "Een oplossing is na deze woorden van de Amerikaanse president heel ver weg", concludeert Waagmeester.