Aantal gemeenten wil af van voorrang asielzoekers bij sociale huur
Vier gemeenten willen niet langer dat asielzoekers met een verblijfsvergunning voorrang krijgen bij het toewijzen van huurwoningen. In 26 andere gemeenten is discussie over het beleid, schrijft de Volkskrant na een rondgang langs 186 gemeenten in Nederland.
In plaatsen waar een tekort is aan sociale huurwoningen, krijgen kwetsbare groepen voorrang, zoals mensen met een medische indicatie, mantelzorgers en slachtoffers van lichamelijk geweld. Tot vorig jaar juli waren de gemeenten ook verplicht om statushouders versneld een woonplek toe te wijzen.
Een wetswijziging stelt gemeenten in staat het beleid aan te passen, maar dat is nog niet veel gebeurd. Castricum liet in september weten dat de gemeente nog dit jaar wil stoppen met de voorrangsregeling. De gemeenten Medemblik, Stichtse Vecht en Westland willen dat voorbeeld volgen. De discussie wordt veelal aangezwengeld door de lokale fracties van de PVV en VVD.
'Voorrang leidt tot scheve gezichten'
"De huidige regeling valt lastig uit te leggen aan jongeren in de gemeenten die al heel lang op een huurwoning wachten", zegt Mark Raat, fractievoorzitter van de VVD in Medemblik, in het NOS Radio 1 Journaal. "Als statushouders dan eerder een woonplek krijgen, leidt dat tot scheve gezichten."
In Medemblik en andere plaatsen in de regio West-Friesland is een groot tekort aan sociale huurwoningen, zegt Raat. Hij wil statushouders verplichten een urgentieverklaring aan te vragen. "Mensen die net zijn gescheiden of financiële problemen hebben, moeten dat nu al", zegt de VVD'er. "Alleen mensen die in een blijf-van-mijn-lijf-huis zitten en asielzoekers niet."
De aanvraag van een urgentieverklaring wordt beoordeeld door een speciale commissie. Voor de aanvraag geldt in de regel een wachttijd van acht weken.
Het Rijk verplicht gemeenten jaarlijks een vastgesteld aantal statushouders te huisvesten, in het geval van Medemblik zijn dat er 62. Volgens Raat voldoet de gemeente na het schrappen van de voorrangsregeling nog steeds aan die verplichting. "Het liefst zou ik statushouders helemaal schrappen als urgente groep, maar dan voldoen we niet meer aan die wettelijke eis", zegt hij in de Volkskrant.
Vluchtelingenwerk vindt dat door de discussie over de voorrangsregeling het beeld ontstaat dat asielzoekers de wachttijden veroorzaken. "Maar er is simpelweg een tekort aan sociale huurhuizen", zei Jasper Kuipers van Vluchtelingenwerk in het NOS Radio 1 Journaal. Afgelopen zomer meldde de NOS dat een steeds groter deel van sociale huurwoningen naar mensen met een urgentieverklaring gaat.
Hij noemt de beleidswijziging symboolpolitiek en denkt dat die polarisatie in de hand werkt. Het is slecht voor de integratie van asielzoekers als zij langer op huisvesting moeten wachten, denkt Kuipers.