Blok moet Kamer overtuigen dat uitspraken eenmalig en niet gemeend zijn

VVD-minister Blok van Buitenlandse Zaken moet vandaag de Tweede Kamer ervan zien te overtuigen dat hij echt spijt heeft van zijn uitspraken over migratie, vluchtelingen en de multiculturele samenleving op een besloten bijeenkomst in juli.

"Deze zomer is er een uitgebreide discussie geweest, dat realiseer ik me heel goed", zegt Blok vooraf. "Het is een belangrijk debat, dus daar bereid ik mij heel goed op voor."

Politiek verslaggever Xander van der Wulp zegt dat dat ook wel nodig is. "Eenvoudig gaan de partijen het hem niet maken. Na zo'n uitglijder hoort het erbij dat een minister op de pijnbank wordt gelegd. Ook al heeft Blok nog nooit zo'n politieke fout gemaakt."

Kijk hieronder een vooruitblik op het debat:

Blok zal met geduld alle lastige vragen moeten beantwoorden en overtuigend moeten zeggen dat hij het zo niet meende, zegt Van der Wulp. "Maar als hij dat goed doet, staan de vier regeringspartijen gewoon achter hem."

Verontwaardigd

Op de bijeenkomst met ongeveer zeventig Nederlanders die werken bij internationale organisaties noemde Blok Suriname een "failed state" en zei hij geen enkel multicultureel land te kennen waar een "vreedzaam samenlevingsverband" is. Zijn uitspraken werden opgenomen en door een bezoeker gedeeld met het tv-programma Zembla, dat de teksten openbaar maakte.

Direct reageerde een aantal landen verontwaardigd op de uitspraken van Blok. Vooral de Antilliaanse eilanden en Suriname waren boos, maar ook Australië vond het storend dat de minister zei dat de oorspronkelijke bevolking van Australië is uitgestorven. Blok sprak over de zaak met collega's uit Suriname, Australië, Polen, Turkije en Singapore.

Verschillende internationale media, zoals Al Jazeera, The Washington Post en Financial Times, schreven over de kritiek die de minister over zich heen kreeg.

Discussie prikkelen

De Tweede Kamer reageerde in juli kritisch. Ook de VVD, Bloks eigen partij, deed dat. Maar de partij is tevreden met de excuses die Blok daarna heeft gemaakt. "Als je het aan mij vraagt kan hij door", zegt fractievoorzitter Dijkhoff. Dat de andere partijen nog een debat met de minister willen snapt hij wel. "Ik begrijp dat ze dit met hem nog even in een debat willen bespreken, dat ze het herbevestigd willen hebben."

Andere partijen vinden dat een minister van Buitenlandse Zaken zich niet zo grof kan uitlaten over andere landen en de multiculturele samenleving, ook al was het slechts zijn bedoeling "de discussie te prikkelen". D66-leider Pechtold: "Hij heeft nog wel een diplomatieke leercurve te gaan." CDA-leider Buma vindt het belangrijk dat Blok meteen na het voorval "zo snel en zo breed" zijn excuses heeft aangeboden.

GroenLinks-leider Klaver is strenger. "Hij moet twee dingen volstrekt helder maken. Eén: dat hij Nederland nog steeds goed kan vertegenwoordigen in het buitenland, en twee: dat Nederland een multiculturele en multi-etnische samenleving is en dat hij daarin gelooft."

Door de pomp

Wat de PVV en FvD betreft moet Blok dat juist niet doen. Deze partijen zijn het eens met de uitspraken en denken dat dat voor veel Nederlanders geldt. "Eindelijk een minister die de waarheid spreekt", zegt FvD-leider Baudet. PVV-leider Wilders gaat Blok complimenteren met zijn uitspraken. "Ik ben ervan overtuigd dat hij meent wat hij heeft gezegd. Maar om zijn baantje te redden zal hij toch door de pomp gaan."

Politiek verslaggever Xander van der Wulp: "Dat maakt het wel lastig voor Blok. Sommige oppositiepartijen willen dat hij de multiculturele samenleving omarmt. Maar hij en de VVD willen ook dat het rechtse geluid te horen blijft om deze politieke concurrenten niet in de kaart te spelen." Het wordt dus balanceren met woorden voor de minister.

Het debat wordt live uitgezonden op NPO Politiek vanaf 10.15 uur en is te volgen via een liveblog op nos.nl