Organisaties naar rechter om inlichtingenwet te blokkeren
Een samenwerkingsverband van organisaties stapt naar de rechter om te voorkomen dat de Wet op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten op 1 mei ingaat. Onder meer Bits of Freedom, Privacy First en de Nederlandse Vereniging van Strafrechtadvocaten spannen een kort geding aan, omdat ze vinden dat de Eerste en Tweede Kamer zich eerst over de gewijzigde wet moeten kunnen uitspreken, voor die in werking treedt.
Het kabinet paste de inlichtingenwet aan nadat een meerderheid van de kiezers tegen de wet had gestemd bij het referendum van een maand geleden. Minister Ollongren van Binnenlandse Zaken zei dat ze recht wil doen aan die uitslag en heeft met het kabinet wijzigingen aangebracht. Critici zeiden in reactie daarop dat die vooral cosmetisch waren.
Wijzigingen na referendum
Er zijn onder meer wijzigingen gedaan aan het 'sleepnet'-element van de wet, zoals critici het willekeurig verzamelen van gegevens noemden. Na de aanpassingen moet die vergaring van informatie meer worden gericht op personen.
Verschillende organisaties hadden ook kritiek op de bewaartermijn van drie jaar van 'afgetapte' informatie. Het kabinet heeft dat teruggebracht naar een jaar. Die termijn kan wel nog twee keer worden verlengd, waarmee je in de praktijk alsnog op de oorspronkelijke bewaartermijn kan uitkomen.
Daarnaast hadden veel tegenstemmers moeite met het ongezien uitwisselen van informatie met buitenlandse veiligheidsdiensten. In de nieuwe wetstekst is nu opgenomen dat de Nederlandse diensten rekening houden met de democratische rechtsorde in de landen waarmee de informatie wordt gedeeld.
Uitstel
Het kabinet wil de wet volgende maand in werking laten treden. De maatschappelijke organisaties vinden dat het kabinet daarmee de Eerste en Tweede Kamer de kans ontneemt om zich uit te spreken over de wijzigingen. Daarom proberen ze de inwerkingtreding van de wet tegen te houden.
"Deze wet doorvoeren zonder het parlement de gelegenheid te geven om wijzigingen te verbeteren kan natuurlijk niet", zegt beleidsadviseur Ton Siedsma van Bits of Freedom. "Daarom vragen we de rechter om de werking van de wet uit te stellen tot de wijzigingen definitief zijn."
