Kan een 28-jarige de nieuwe regering in Duitsland tegenhouden? Ja, dat kan. Kevin Kühnert, de 28-jarige voorzitter van de Jusos, de jongerenorganisatie van de SPD, zegt 'nee' tegen opnieuw vier jaar met Merkel regeren. Hij noemt het de ondergang van de sociaal-democraten.
Kühnert (Berlijn, 1989) is Jusos-voorzitter sinds november vorig jaar. Ik reisde afgelopen zaterdag met hem van Mainz, via Karlsruhe en Saarlouis naar Saarbrücken in het zuidwesten van Duitsland. We zijn op dag 16 van zijn tour door Duitsland. Drie bijeenkomsten heeft hij in deze regio op het programma staan vandaag, en hij ziet er moe uit. "Maar ik moet wel volhouden".
Zeg je eigenlijk 'je' of 'u' tegen een Jusos-voorzitter? "De meeste zeggen u, maar tutoyeren mag ook. Als je dat maar niet doet omdat je me niet serieus neemt". Dat is lastig, want al is hij jong, en ziet hij er nog jonger uit.
Toch is Kevin een volbloed politicus. Hij praat in lange zinnen, waarin niet altijd een antwoord op de vraag verstopt zit. Hij wil overtuigen. En dat kan hij. Zo stuurde hij het bestuur van zijn voetbalclub ooit naar huis. De Duitse krant Bild noemt hem "een geboren verzetsstrijder". Kühnert is sinds zijn vijftiende actief bij de jonge socialisten.
Martin-hype
We hebben het over vorig jaar: begin februari 2017. Schulz komt vanuit Brussel naar Berlijn en wordt binnengehaald als 'Sankt Martin': de verlosser van de sociaal-democratie.
"Ik heb me zelf ook schuldig gemaakt aan de Martin-hype" zegt Kühnert. De partij bloeit op, haalt in sommige peilingen zelfs 32 procent van de stemmen - meer dan Merkels CDU. Maar al vrij snel wordt duidelijk dat Schulz het niet waar kan maken. Deelstaatverkiezingen worden verloren, en bij de landelijke verkiezingen haalt de partij het slechtste resultaat ooit.
Het gaat helemaal niet slecht met links in Europa.
Direct na de verkiezingen zegt Schulz dan ook dat zijn partij niet gaat regeren. Maar als Merkel er met de Groenen en de FDP niet uitkomt, kijkt ze opnieuw naar de SPD. En Schulz draait: hij wil toch. Ongeloofwaardig, zegt Kühnert.
"De leiding van deze partij heeft geen idee welke kant ze op moet." Volgens Kühnert leidt samenwerken met Merkel tot een dood spoor. Volgens hem moet de partij zich vanuit de oppositie vernieuwen, en echte linkse politiek gaan voeren.
"Het gaat helemaal niet slecht met links in Europa. Kijk naar Portugal of Groot-Brittannië." zegt de Jusos-voorzitter. "Het gaat daar slecht waar links met de conservatieven samenwerkt: kijk naar Frankrijk, en kijk naar de PvdA."
Eigen kracht
Uiteindelijk hebben 463.723 leden van de SPD het laatste woord, en Kühnert probeert zijn partij elke dag te overtuigen dat een 'nee' beter is. Maar de partij is verdeeld. Er zijn SPD'ers vinden dat de partij zijn verantwoordelijkheid moet nemen.
Zo beent een oudere dame de zaal uit in Karlsruhe: "Die jongeren moeten nog veel leren." Zij en veel andere oudere leden hier hameren erop dat je vanuit de regering meer kan bereiken dan vanuit de oppositie. "En wat komt er na een 'nee'? Nieuwe verkiezingen? Met nog meer winst voor de AfD?"
Maar Kevin ziet de toekomst anders voor zich. "Na een 'nee' zal Merkel een minderheidsregering vormen, in elk geval voor een paar maanden. Tot het haar goed uitkomt om nieuwe verkiezingen uit te roepen. Maar dat kan ook langer duren, en angst voor de ander moet je dan niet hebben. Onze partij moet van zijn eigen kracht uitgaan."
We stappen over op de TGV naar Parijs, onderweg naar de volgende bijeenkomst in Saarlouis. Ik vraag Kühnert of Duitsland zonder regering wel in staat is om een antwoord te geven op de vragen van Macron. "Natuurlijk" zegt hij. "En ik stel voor dat de CDU en SPD hem samen de hand reiken, hoe het ook verder gaat."
Dan begint hij over parlementaire meerderheden waar een regering naar moet luisteren. Ik onderbreek hem. "Lekker formalistisch", zeg ik. "Zonder coalitie is de Duitse politiek toch onmiskenbaar verzwakt?" Hij is het er niet mee eens. "Ik heb de Grote Coalitie van de SPD en CDU in de afgelopen jaren ook niet als stabiele regering beleefd. Ze konden het ook over Europa vaak niet meer eens worden."
Kühnert vindt dat Duitsland niet bang moet zijn voor verandering. "Er zijn genoeg landen waar een minderheidsregering prima werkt. Alleen omdat wij het nog nooit gedaan hebben, betekent toch niet dat het een slecht idee is?"
Op zondag wordt bekend wat de SPD-leden gestemd hebben.
