Het Russische dopingschandaal: data en feiten op een rijtje
De Duitse televisiezender ARD zendt in december 2014 de documentaire Geheimsache Doping uit. Daarin vertellen de klokkenluiders Vitali en Joelija Stepanova over grootschalig dopinggebruik binnen de Russische atletiek.
Trainers, bonden, de Russische regering, anti-dopingagentschap RUSADA en een hoge Russische official van de internationale atletiekfederatie IAAF zouden op de hoogte zijn geweest en aan het bedrog hebben meegewerkt.
Het is het startsein voor diverse onderzoeken van het wereldantidopingbureau WADA, die uiteindelijk een grootschalig, door de staat gestuurd dopingprogramma in Rusland en een enorm dopingschandaal rond de Winterspelen in Sotsji (2014) aan het licht brengen.
Het Internationaal Olympisch Comité (IOC) moet nu beslissen wat er met de Russische wintersporters voor de Spelen van 2018 gaat gebeuren. Een overzicht van de gebeurtenissen rond de Russische sport van de afgelopen jaren:
16 december 2014:
WADA installeert een onderzoekscommissie onder leiding van voormalig WADA-baas Dick Pound die de beschuldigingen aan het adres van Rusland gaat onderzoeken.
16 juli 2015:
Als gevolg van de onderzoeken besluit Rusland een volledig team van snelwandelaars voorlopig van wedstrijden weg te houden. In augustus zijn de WK atletiek in Peking, maar daar ontbreekt dus de doorgaans zeer succesvolle Russische snelwandelploeg.
9 november 2015:
De onderzoekscommissie van WADA, de commissie-Pound, presenteert de eerste bevindingen. De conclusies liegen er niet om: in Rusland is al jarenlang sprake van grootschalig dopinggebruik.
Onaangekondigde controles blijken er niet te zijn, het dopinglaboratorium in Moskou werkt actief mee aan het verdoezelen van positieve controles en de commissie onthult het bestaan van een tweede lab. Dat werd waarschijnlijk gebruikt als alternatief lab, waar schone stalen bloed opgeslagen lagen. Die konden dan omgeruild worden in het geval van een positieve test.
10 november 2015:
WADA schorst het dopinglab in Moskou. Er is al geruime tijd een onderzoek gaande naar corruptie van Lamine Diack, de voorzitter van de internationale atletiekfederatie IAAF. Hij wordt door het IOC geschorst.
13 november 2015:
De IAAF schorst de complete Russische atletiekbond als gevolg van de dopingaantijgingen.
18 november 2015:
WADA schorst het Russische antidopingagentschap RUSADA.
14 januari 2016:
WADA presenteert het tweede rapport van de onderzoekscommissie. Die constateert dat de IAAF volledig heeft gefaald in de strijd tegen doping en corruptie.
7 maart 2016:
De Russische tennisster Maria Sjarapova blijkt positief te zijn bij een dopingtest bij de Australian Open. Ze wordt voorlopig geschorst.
12 mei 2016:
Grigori Rodsjenkov, voormalig hoofd van het dopinglab in Moskou, verklaart in de New York Times dat hij met behulp van RUSADA en de geheime diensten alle positieve dopingtesten van Russische sporters heeft 'weggewerkt'. Hij zegt dat vijftien Russische medaillewinnaars bij de Winterspelen in Sotsji doping hebben gebruikt. Rodsjenkov zou zo'n 1.400 testen hebben laten verdwijnen.
17 mei 2016:
Hertesten van monsters van de Olympische Spelen in Peking (2008) brengen 31 dopingzondaars aan het licht. Veertien van hen komen uit Rusland, tien Russen zijn olympische medaillewinnaars.
27 mei 2016:
Nieuwe testen van monsters van de Olympische Spelen in Londen (2012) leveren 23 positieve gevallen op.
8 juni 2016:
Maria Sjarapova wordt voor twee jaar geschorst na haar positieve test op het middel meldonium.
17 juni 2016:
De IAAF handhaaft de schorsing van Russische atleten. Zij kunnen niet meedoen aan de Spelen in Rio, maar er is een ontsnappingsroute: atleten die kunnen aantonen dat ze onschuldig zijn, mogen wel starten in Rio de Janeiro. Rusland stapt naar het internationale sporttribunaal CAS.
18 juli 2016:
In een rapport van WADA, opgesteld door de Canadese jurist Richard McLaren, wordt onthuld dat de Russische overheid leiding gaf aan een door de staat gefinancierd en gecoördineerd dopingprogramma rond de Olympische Spelen van Sotsji (2014). Het dopinglab in Moskou speelt daar een belangrijke rol bij.
21 juli 2016:
Het CAS handhaaft de IAAF-ban van Russische atleten.
24 juli 2016:
Het IOC wijst een algemene schorsing van Russische atleten voor de Spelen van Rio af. Het Internationaal Olympisch Comité laat het over aan de sportbonden om te beslissen of atleten mogen deelnemen.
7 augustus 2016:
In tegenstelling tot het IOC besluit het Internationaal Paralympisch Comité (IPC) wel alle Russische atleten uit te sluiten van de Paralympische Spelen in Rio.
7 december 2016:
Het IOC verlengt enkele voorlopige sancties die Rusland zijn opgelegd naar aanleiding van de dopingpraktijken in de sport, maar gaat niet over tot uitsluiting van Russische atleten op de Winterspelen in 2018.
9 december 2016:
De commissie-McLaren komt met een tweede rapport, waarin wordt gesteld dat zo'n duizend Russische atleten uit zomer- en wintersporten betrokken waren of voordeel hadden van het verdoezelen van allerlei dopingtesten.
28 oktober 2017:
Het IOC laat weten dat het begin december een besluit neemt over de deelname van Russische atleten aan de Winterspelen in Pyeongchang. Zeventien nationale antidopinginstanties dringen aan op uitsluiting van de Russen. Ook Nederland zit daarbij.
November 2017:
De disciplinaire commissie van het IOC, onder leiding van Denis Oswald, legt de eerste sancties op aan Russische sporters die in Sotsji in de fout zijn gegaan. Zij worden levenslang uitgesloten van deelname aan de Spelen. Inmiddels heeft het IOC straffen tegen 25 Russische wintersporters uitgesproken. Elf medailles van Russen zijn geschrapt.
