Diana tot in haar dood gefotografeerd: welke les leerden de tabloids?
Twintig jaar geleden is het: de dood van prinses Diana. Voor haar dood worden de paparazzi verantwoordelijk gehouden, de fotografen van de roddelbladen. Negen van hen werden opgepakt, maar zijn ze ooit gestraft? En hoe zit het eigenlijk met de schuldvraag?
Eerst terug naar die fatale nacht. Diana verliet het prestigieuze Ritz Hotel in Parijs en stapte samen met haar vriend Dodi Fayed, haar lijfwacht Trevor Rees-Jones en haar chauffeur Henri Paul in een Mercedes S-280.
Het verloop van de rit is bij iedereen wel bekend: dramatisch. Met 100 kilometer per uur knalde de auto op een betonnen pilaar in een tunnel bij de Pont de l'Alma. Diana, haar vriend en de chauffeur kwamen om. Haar lijfwacht Rees-Jones raakte gewond, maar overleefde het ongeluk. Later onderzoek wees uit dat niemand in de auto een gordel droeg, en dat chauffeur Paul dronken was.
Paul probeerde vermoedelijk de achtervolgende paparazzi af te schudden. Voor hen waren foto's van Lady Di lucratief: de roddelbladen boden soms een half miljoen Britse pond voor een foto van de prinses en haar vriend. Volgens de hoofdredacteur van de inmiddels verdwenen tabloid News of the World was een verhaal over Diana goed voor een extra verkoop van 150.000.
Het gebeurde wel vaker dat Diana werd achtervolgd door de roddelpers. Maar deze keer ging het dus mis.
Of de fotografen ook echt schuldig zijn aan het ongeluk is nooit opgehelderd. Negen fotografen en een motorrijder werden na het fatale ongeluk opgepakt, maar ze zijn nooit gestraft. Slechts drie van hen, Jacques Langevin (derde van links op de foto hierboven), Christian Martinez (zesde van links) en Fabrice Chassery (niet op de foto), moesten een euro betalen vanwege het schenden van de privacy van het koppel.
Ze maakten foto's van minder dan twee meter afstand, zonder de zwaargewonde slachtoffers te helpen. Diana en Fayed zijn zichtbaar, de Mercedes is helemaal total-loss.
Bij het Britse publiek daalde de waardering voor de roddelpers na het ongeluk tot een dieptepunt. 43 procent van de Britten hield de fotografen verantwoordelijk voor het drama. Tabloids zagen hun oplagecijfers dalen. Bij The Daily Mail beloofden ze geen foto's van paparazzi meer te plaatsen op de voorpagina. Maar die belofte werd verbroken, want het gebeurt nog steeds.
Voor prins Harry is de rol van de paparazzi "een van de moeilijkste dingen om mij bij neer te leggen", zei hij in een interview met de BBC. "Ze had een zeer ernstige hoofdwond maar ze leefde nog, daar op die achterbank. En de mensen die het ongeluk hadden veroorzaakt, hielpen haar niet, maar namen foto's."
En nu?
"Er is wel iets van verbetering geweest bij de tabloids na het ongeluk", zegt correspondent Tim de Wit. "Ze leven niet van abonnementen, maar van de losse verkoop. Dat zorgt er elke dag voor dat je een krant probeert te maken die verkoopt. En daar ga je heel ver in."
Wel ziet De Wit dat de houding van de roddelpers naar het Britse koninklijk huis is veranderd. "Ze gaan er nu respectvoller mee om. Diana heeft ze wel wakker geschud. Maar het is ook niet zo dat ze roomser zijn dan de paus. Ik herinner mij nog prins Harry, die in een nazi-uniform naar een feest ging. Dat zetten ze dan gewoon op de voorpagina. Ik weet zeker dat het koninklijk huis nog steeds een bloedhekel heeft aan de tabloids."
Diana was niet het enige schandaal rond de Britse roddelpers. Zo was er een paar jaar geleden nog het afluisterschandaal in de krant News of the World. Journalisten van de krant braken in op de voicemail van mensen uit de omgeving van prins William. De krant stopte.
Ondanks de schandalen blijven de Britten verzot op de tabloids. "The Sun en The Daily Mail zijn nog steeds de meest gelezen kranten van het land", zegt Tim de Wit. The Sun en The Daily Mail verkopen elke dag zo'n 1,5 miljoen kranten, een kwaliteitskrant als The Guardian slechts 150.000. "Dat geeft wel aan hoe groot hun invloed is. En hoe ze het wereldbeeld van Britten bepalen."
Harder
In Nederland zien we de praktijken van de Britse roddelpers niet, zegt Privé-fotograaf Albert den Iseger. "Wij werken op een heel andere manier. We gaan zeker niet zover als de Engelsen. Ze zijn veel harder, hebben geen grens", zegt hij in het NOS Radio 1 Journaal. "Wij hebben wel grenzen tegenover de BN'ers. En de Engelse bladen zijn ook veel en veel harder met nieuws en foto's dan wij."
