'Kwaliteit jeugdzorg in gevaar door financiële problemen'
Tomas Riemens
Redacteur
De problemen in de jeugdzorg dreigen structureel te worden, zegt de Transitie Autoriteit Jeugd (TAJ) in een onderzoeksrapport. Door de nieuwe Jeugdwet is er veel meer administratief werk en verkeren veel instellingen in financiële problemen. "Dat zou grote gevolgen kunnen hebben voor beschikbaarheid en kwaliteit van de jeugdzorg", constateert de TAJ.
De Jeugdwet is in 2015 aangepast. Sindsdien ligt de verantwoordelijkheid voor de jeugdzorg bij de gemeenten. Zorginstellingen moeten kosten zelf voorschieten en vervolgens declareren bij de gemeente waar de ouders van het kind in kwestie wonen. Sommige instellingen hebben facturen uitstaan bij tientallen gemeenten, die soms niet of laat betalen.
Volgens de TAJ ligt de nadruk nu te veel op de financiën en niet op de manier waarop kinderen het best geholpen kunnen worden. Daardoor hebben veel gezinnen nog steeds te maken met meerdere instanties die langs elkaar heen werken. De bedoeling was juist dat de jeugdzorg zich zou vernieuwen en gezinnen een duidelijk zorgplan zouden krijgen.
De autoriteit sprak de afgelopen jaren nog van opstartproblemen. Uit het rapport blijkt echter dat de problemen nog steeds niet of nauwelijks zijn aangepakt. In sommige opzichten is de situatie zelfs verslechterd, zegt de TAJ.
De autoriteit maakt zich vooral zorgen over instellingen die gespecialiseerde hulp bieden aan kinderen. Ook instellingen die voor meerdere gemeenten werken, hebben het moeilijk. De vrees is dat een op de vijf gespecialiseerde instellingen nog dit jaar in grote financiële problemen komt.
'Vernieling'
Jeugdzorg Nederland reageert geschokt op de uitkomsten van het onderzoek. "Het idee achter de decentralisatie was vernieuwing, maar op sommige plekken dreigt eerder vernieling van de jeugdzorg", zegt de organisatie. De koepelorganisatie wil dat er snel meer geld beschikbaar komt.
De Jeugdwet werd in 2015 aangepast met het idee dat instellingen zo zorg op maat kunnen leveren. Kinderen zouden eerder en dichter bij huis geholpen kunnen worden. De TAJ zegt dat die uitgangspunten nog steeds op steun kunnen rekenen. Ook Jeugdzorg Nederland staat daar nog steeds achter. "We zien gelukkig dat veel gemeenten hun nieuwe taak serieus nemen, maar door de nadruk op aanbestedingen en de laagste tarieven komt de kwaliteit in de knel."
Gemeenten zeggen op hun beurt structureel te weinig budget te hebben voor jeugdzorg. Daardoor worstelen veel gemeenten met wachtlijsten en cliëntenstops.
